Đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm cho bộ đội xuất ngũ

Bộ đội xuất ngũ là lực lượng lao động đặc biệt: có kỷ luật tốt, sức khỏe dẻo dai, từng trải qua môi trường huấn luyện khắt khe, có ý thức tổ chức cao. Tuy nhiên, khi trở về địa phương, không ít người gặp khó khăn trong việc xác định ngành nghề phù hợp hoặc tìm kiếm cơ hội việc làm ổn định. Nhận thức được điều đó, những năm gần đây, Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh đã chủ động xây dựng kế hoạch hỗ trợ bộ đội xuất ngũ hòa nhập với đời sống dân sự, trong đó lấy đào tạo nghề và giới thiệu việc làm làm trọng tâm.

Theo thống kê của Bộ CHQS tỉnh, mỗi năm địa phương tiếp nhận hơn 5.000 quân nhân hoàn thành nghĩa vụ quân sự trở về. Ngay từ khi còn tại ngũ, các chiến sĩ đã được tiếp cận thông tin định hướng nghề nghiệp qua các buổi tuyên truyền, tư vấn trực tiếp tại đơn vị. Sau khi xuất ngũ, nhiều người được giới thiệu tham gia các lớp đào tạo nghề miễn phí hoặc được hỗ trợ học nghề tại các trường trung cấp, cao đẳng nghề trên địa bàn tỉnh. Trong đó, hằng năm, gần 4.000 lượt bộ đội xuất ngũ được các trường nghề, công ty, doanh nghiệp tư vấn, hỗ trợ đào tạo nghề và phối hợp đưa đi xuất khẩu lao động.

Để công tác đào tạo nghề đảm bảo đúng đối tượng, Bộ CHQS tỉnh phối hợp với các cơ sở dạy nghề tổ chức các đợt khảo sát nhu cầu học nghề của bộ đội xuất ngũ. Trên cơ sở đó, các cơ sở dạy nghề tổ chức các lớp học nghề ngắn hạn, tập trung vào những ngành dễ tìm việc như: hàn, điện dân dụng, sửa chữa ô tô, lái xe hạng B, C... Giai đoạn 2020-2025, toàn tỉnh đã có hơn 4.000 lượt bộ đội xuất ngũ được học nghề có chứng chỉ, trong đó hơn 80% có việc làm sau đào tạo hoặc được giới thiệu vào làm việc tại các Khu công nghiệp Hòa Xá, Mỹ Trung, Bảo Minh, Đồng Văn, Tam Điệp, Khánh Phú, Gián Khẩu, Phúc Sơn,… hoặc đi xuất khẩu lao động tại Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc)...

Một trong những yếu tố làm nên hiệu quả rõ nét của công tác đào tạo nghề cho quân nhân xuất ngũ trên địa bàn tỉnh là sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan. Các đơn vị trực thuộc Bộ CHQS tỉnh đã làm tốt vai trò cầu nối giữa bộ đội và các cơ sở giáo dục nghề nghiệp. Các trường dạy nghề xây dựng chương trình đào tạo phù hợp với đặc điểm người học, đồng thời liên kết với doanh nghiệp tuyển dụng ngay sau khi học viên tốt nghiệp.

Trường Cao đẳng nghề Lilama 1 (Ninh Bình) luôn ưu tiên đối với đối tượng là bộ đội xuất ngũ. Các khóa học tại trường được thiết kế gọn, từ 3 đến 6 tháng, kết hợp rèn luyện kỹ năng mềm, kỹ năng xin việc. Có lớp đạt tỷ lệ có việc làm sau đào tạo tới 95%. Bên cạnh đó, mô hình “Doanh nghiệp đồng hành cùng bộ đội xuất ngũ” cũng mang lại hiệu quả rõ rệt. Các doanh nghiệp trong các Khu công nghiệp Đồng Văn, Châu Sơn… không chỉ cam kết tuyển dụng mà còn trực tiếp tham gia quá trình đào tạo. Một số nơi còn cấp học bổng cho học viên xuất sắc, tổ chức ngày hội việc làm thường niên để phỏng vấn và tuyển dụng ngay tại lớp học.

Việc đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong xuất khẩu lao động là hướng đi nổi bật. Bộ đội xuất ngũ có tác phong kỷ luật, năng lực học tiếng tốt được ưu tiên đào tạo tiếng Nhật, tiếng Hàn để đi lao động kỹ thuật cao. Đây vừa là cơ hội nghề nghiệp, vừa là kênh tạo thu nhập cao, tích lũy cho tương lai. Đặc biệt, Trường Cao đẳng nghề số 20 (Quân khu 3) là địa chỉ tin cậy trong việc đào tạo nghề cho bộ đội xuất ngũ. Với truyền thống hơn 45 năm xây dựng và trưởng thành, nhà trường có hệ thống cơ sở vật chất hiện đại, chương trình đào tạo phong phú, đội ngũ giảng viên là các kỹ sư, chuyên gia giàu kinh nghiệm. Hằng năm, Trường Cao đẳng nghề số 20 tiếp nhận hàng nghìn học viên, trong đó tỷ lệ bộ đội xuất ngũ chiếm khoảng 40-50%. Các nghề đào tạo trọng điểm của trường gồm: cơ khí chế tạo, công nghệ ô tô, điện - điện tử, hàn, may công nghiệp, kỹ thuật xây dựng, công nghệ thông tin và các lớp sơ cấp nghề ngắn hạn. Đặc biệt, trường còn có các chương trình liên kết xuất khẩu lao động, giúp học viên sau khi hoàn thành khóa học có thể sang Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc) làm việc với mức thu nhập cao.

Thượng tá, Tiến sĩ Trần Quang Dũng, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề số 20 (Quân khu 3) cho biết: “Nhà trường luôn coi đối tượng bộ đội xuất ngũ là lực lượng học viên trọng tâm. Với phẩm chất kỷ luật, tinh thần trách nhiệm và ý chí phấn đấu, các học viên nhanh chóng tiếp thu kiến thức, rèn luyện tay nghề. Trường cam kết 100% học viên bộ đội xuất ngũ được giới thiệu việc làm sau khi tốt nghiệp; trong đó khoảng 80% làm việc tại các khu công nghiệp trong nước, 20% đi xuất khẩu lao động”.

Dù đạt nhiều kết quả tích cực, song công tác đào tạo nghề cho bộ đội xuất ngũ vẫn còn những khó khăn, hạn chế, cần có biện pháp khắc phục kịp thời.

Để nâng cao hơn nữa hiệu quả đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm cho bộ đội xuất ngũ, thời gian tới, các đơn vị, địa phương cần tăng cường tuyên truyền, tư vấn sớm, kết hợp tổ chức cho quân nhân xuất ngũ tham quan thực tế doanh nghiệp, cơ sở sản xuất. Cập nhật danh mục nghề đào tạo sát với nhu cầu thị trường, ưu tiên nghề kỹ thuật cao, công nghệ số, xuất khẩu lao động. Hỗ trợ vốn vay, kết nối việc làm, trợ giúp pháp lý cho bộ đội khởi nghiệp hoặc làm việc tại nước ngoài. Xây dựng cơ sở dữ liệu liên thông giữa Bộ CHQS tỉnh, Sở Giáo dục và Đào tạo, các trung tâm giới thiệu việc làm.

Công tác đào tạo nghề gắn với giải quyết việc làm cho bộ đội xuất ngũ không chỉ là chính sách an sinh, mà còn là giải pháp quan trọng để phát huy nguồn nhân lực có chất lượng, góp phần ổn định xã hội và phát triển kinh tế địa phương. Với cách làm bài bản, sáng tạo, tin tưởng rằng mỗi quân nhân xuất ngũ sẽ sớm chọn học một nghề phù hợp và có việc làm ổn định.