Do đó, việc giáo dục kiến thức về tình dục, chăm sóc sức khỏe sinh sản cũng như sự thay đổi thể chất, tinh thần là rất quan trọng, nhằm hướng các em vào lối sống lành mạnh, từng bước nâng cao thể chất, trí tuệ, tinh thần, chất lượng giống nòi.
Đến với buổi ngoại khóa của học sinh Trường THPT Bình Minh (Kim Sơn) vào trung tuần tháng 12 vừa qua trong cuộc thi tìm hiểu kiến thức về sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục của học sinh THPT do Chi cục Dân số-KHHGĐ tỉnh tổ chức, chúng tôi nhận thấy các em học sinh nhiệt tình, hồ hởi đón nhận những kiến thức về giới, về sức khỏe sinh sản, sức khỏe tình dục, kế hoạch hóa gia đình, giáo dục những hành vi ứng xử, lối sống đẹp trong học sinh… Thông qua cuộc thi này, không chỉ 100 học sinh 3 khối 10, 11,12 của nhà trường được trực tiếp tham gia cuộc thi mà hàng trăm cổ động viên ở các khối lớp nhà trường mà cả ban tổ chức, nhà trường, học sinh đều đón nhận hồ hởi bởi những thông tin hữu ích. Đồng chí Lý Thị Hương, Phó Chi cục trưởng Chi cục Dân số-KHHGĐ tỉnh cho biết: Cuộc thi nhằm mục đích tạo sân chơi bổ ích, thiết thực, giao lưu, chia sẻ kiến thức, kỹ năng sống của học sinh trong lĩnh vực dân số, sức khỏe sinh sản vị thành niên trong các nhà trường, giúp cho học sinh nâng cao kỹ năng hoạt động xã hội, kiến thức văn hóa, tự nhiên, xã hội, đặc biệt là kiến thức chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, những hành vi ứng xử văn hóa, bình đẳng giới trong lứa tuổi học đường, góp phần nâng cao chất lượng dân số, nguồn nhân lực vùng biển, đồng thời tạo không khí vui tươi, sôi nổi trong hoạt động ngoại khóa của học sinh phổ thông. Em Nguyễn Tuấn Hùng, lớp 10A, Trường THPT Bình Minh cho biết: Em rất phấn khởi khi được tham gia cuộc thi, đây là sân chơi giúp em trang bị thêm nhiều kiến thức bổ ích, kỹ năng sống để làm hành trang cho chúng em trong tuổi trưởng thành sau này.
Trao đổi với đồng chí Đinh Văn Hạnh, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Bình Minh, được biết: Trường THPT Bình Minh là trường vùng xa, ven biển của huyện Kim Sơn, với số học sinh đông, trên 1.000 học sinh của 6 xã bãi ngang. Do đặc thù của nhà trường xa trung tâm huyện, tỉnh, những năm qua, bên cạnh việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, nhà trường luôn quan tâm đến việc giáo dục giới tính, chăm sóc sức khỏe vị thành niên, thanh niên trong nhà trường. Nhà trường đã phối hợp với Đoàn thanh niên, Trung tâm Dân số-KHHGĐ huyện tổ chức tuyên truyền về công tác Dân số-SKSS cho học sinh thông qua các tiết chào cờ, các tiết ngoại khóa. Đặc biệt, nhà trường đã phân công cho thầy cô ở nhóm Sinh học, môn Giáo dục Công dân tích hợp kiến thức chăm sóc SKSS vị thành niên, thanh niên với các môn học trong quá trình giảng dạy.
Theo thống kê, toàn tỉnh có khoảng 27.644 vị thành niên, thanh niên, chiếm 22,7% dân số. Với cơ cấu dân số trẻ, đông, từ năm 1994-2004, tỉnh Ninh Bình triển khai thực hiện Dự án GTZ, trong đó có triển khai hoạt động cung cấp kiến thức chăm sóc SKSS/SKTD cho vị thành niên, thanh niên tại các huyện thực hiện dự án. Từ năm 2004 đến năm 2010, triển khai mô hình "Cung cấp thông tin và dịch vụ SKSS/KHHGĐ cho vị thành niên và thanh niên" tại 12 xã, thị trấn. Ngành Dân số tỉnh phối hợp với Sở Giáo dục - Đào tạo triển khai hoạt động ngoại khóa cung cấp kiến thức SKSS cho học sinh trong các trường THPT. Năm 2009-2014, triển khai mô hình Tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân tại 73 xã, phường, thị trấn và 27 xã thuộc đề án Kiểm soát dân số vùng biển, ven biển huyện Kim Sơn. Đồng thời, các hoạt động truyền thông, chuyển đổi hành vi SKSS, sức khỏe tình dục cho vị thành niên và thanh niên được đẩy mạnh. Các lớp cung cấp kiến thức, các buổi nói chuyện chuyên đề, sinh hoạt câu lạc bộ, ngoại khóa đã thu hút sự tham gia đông đảo của thanh, thiếu niên.
Bên cạnh đó, tại 73 xã, phường, thị trấn triển khai mô hình "Tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân" đã xây dựng được 73 câu lạc bộ "Tiền hôn nhân", duy trì sinh hoạt 1 quý/lần. Mỗi câu lạc bộ có từ 25 đến 40 thành viên. Đây là hình thức sinh hoạt tập thể, gắn với hoạt động tổ chức Đoàn ở địa phương, nhằm tạo môi trường cho thanh, thiếu niên học tập, trao đổi kiến thức về chăm sóc SKSS, sức khỏe tình dục, góp phần xây dựng lối sống lành mạnh cho vị thành niên và thanh niên, tránh bị lạm dụng tình dục, mang thai ngoài ý muốn, giúp cho thanh, thiếu niên chuẩn bị cho họ bước vào cuộc sống gia đình trong tương lai một cách chủ động. Ngoài ra, Trung tâm chăm sóc SKSS, sức khỏe tình dục tỉnh đã chủ trì, hướng dẫn cơ sở thành lập 4 Câu lạc bộ "Chăm sóc SKSS, sức khỏe tình dục vị thành niên và thanh niên" ở các xã như Yên Từ (Yên Mô), phường Phúc Thành (thành phố Ninh Bình), Trường THPT Nguyễn Huệ (thành phố Tam Điệp), Trường THPT Gia Viễn A (Gia Viễn). Đến nay, 4 câu lạc bộ đã thu hút được trên 7.600 lượt người tham dự.
Bên cạnh việc cung cấp kiến thức chăm sóc SKSS, sức khỏe tình dục, Chi cục Dân số-KHHGĐ tỉnh còn phối hợp với Trung tâm Chăm sóc SKSS tỉnh tổ chức cung cấp dịch vụ chăm sóc SKSS, sức khỏe tình dục cho vị thành niên và thanh niên. Cung ứng các biện pháp tránh thai phù hợp khi vị thành niên và thanh niên có nhu cầu, giúp giảm việc mang thai ngoài ý muốn và các bệnh lây truyền qua đường tình dục trong lứa tuổi thanh, thiếu niên. Hoạt động khám sức khỏe cho thanh, thiếu niên trong và ngoài nhà trường được thực hiện hàng năm tại trạm y tế xã, nhằm phát hiện những bệnh, tật, đặc biệt là các bệnh liên quan đến đường sinh sản để tư vấn cho phụ huynh có biện pháp chăm sóc, điều trị kịp thời cho con em mình. Bên cạnh đó, các em còn được tư vấn để tự bảo vệ sức khỏe của mình như: Tư vấn về kỹ năng chăm sóc, bảo vệ SKSS, cách phòng, chống và điều trị các bệnh viêm nhiễm đường sinh sản, các biện pháp KHHGĐ, các biểu hiện ban đầu của tình trạng sức khỏe cần phải khám và chăm sóc tại cơ sở y tế.
Hồng Vân