Chủ động các giải pháp phòng, chống úng ngập trong khu công nghiệp

Chủ động phòng, chống thiên tai bảo vệ sản xuất kinh doanh, bảo đảm an toàn cho người và tài sản của doanh nghiệp trong các khu công nghiệp (KCN), hằng năm, Ban Quản lý các KCN tỉnh yêu cầu chủ đầu tư kinh doanh hạ tầng KCN, Trung tâm quản lý khai thác hạ tầng và tư vấn hỗ trợ KCN và các doanh nghiệp xây dựng phương án phòng, chống lụt, bão theo phương châm “4 tại chỗ”. Ban cũng đặc biệt lưu ý các đơn vị và doanh nghiệp luôn cảnh giác, không chủ quan, lơ là, thường xuyên theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết để chủ động tổ chức phòng tránh, ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai kịp thời, hiệu quả.

Theo Quy hoạch tỉnh Hà Nam thời kỳ 2021-2030, định hướng đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1686/QĐ-TTg ngày 26/12/2023, đến năm 2030 tỉnh sẽ phát triển 16 KCN với tổng diện tích 4.627 ha. Đến nay, có 13 KCN đã và đang được triển khai đầu tư cơ sở hạ tầng; trong đó có 08 KCN đã được xây dựng đồng bộ hạ tầng đáp ứng nhu cầu của nhà đầu tư. Đến tháng 5/2025, các KCN đã cho các nhà đầu tư thứ cấp thuê 1.606,09 ha, tỷ lệ lấp đầy (của 13 KCN) đạt 60,7%.

Do tác động của biến đổi khí hậu, những năm gần đây, thiên tai lớn, dị thường vượt qua mọi cảnh báo của con người xảy ra thường xuyên hơn, diễn biến phức tạp, gây hậu quả khó lường. Trung bình một năm các KCN chịu ảnh hưởng của 2 - 3 cơn bão, áp thấp nhiệt đới gây ra mưa vừa, mưa to và gió mạnh. Mặc dù các KCN đã đầu tư xây dựng hệ thống thoát nước mưa chạy dọc đường nội bộ, chảy ra các kênh thủy lợi nhưng việc tiêu thoát nước lại phụ thuộc vào các trạm bơm của khu vực. Vì vậy, khi có mưa to với lưu lượng lớn, thời gian kéo dài, tại các KCN vẫn xảy ra hiện tượng ngập úng cục bộ với thời gian ngắn do nước không được tiêu thoát kịp thời.

Để chủ động trong công tác phòng, chống thiên tai, bảo đảm an toàn cho người, phương tiện, tài sản và duy trì ổn định hoạt động sản xuất kinh doanh, góp phần hạn chế thấp nhất thiệt hại do mưa bão, úng, lụt gây ra, Ban Quản lý các KCN tỉnh yêu cầu các chủ đầu tư kinh doanh hạ tầng KCN, Trung tâm quản lý khai thác hạ tầng và tư vấn hỗ trợ KCN, các doanh nghiệp trong KCN thành lập Ban chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (Ban chỉ huy), phân công trách nhiệm cho từng thành viên gắn liền với trách nhiệm người đứng đầu, quy định cụ thể về trách nhiệm và sự phối hợp giữa các đơn vị, cá nhân tham gia thực hiện phương án xử lý để không bị động khi có tình huống xấu xảy ra; đồng thời yêu cầu các Ban chỉ đạo chuẩn bị chu đáo, sẵn sàng phương án phòng, chống thiên tai theo phương châm “4 tại chỗ”. Đặc biệt, trước mùa mưa bão, Ban Quản lý các KCN tỉnh yêu cầu các chủ đầu tư kinh doanh hạ tầng KCN, Trung tâm quản lý khai thác hạ tầng và tư vấn hỗ trợ KCN xây dựng phương án tiêu thoát nước chi tiết, cụ thể đối với từng hệ thống thoát nước trong nội khu. Tại các vị trí thường xảy ra ngập úng cục bộ phải có phương án bơm chuyển tiếp bảo đảm chuyển tải nước không để trạm bơm đầu mối dừng hoạt động chờ nước trong khi nội khu vẫn bị ngập.

Ông Ngô Đức Dũng, Trưởng phòng Quản lý quy hoạch và xây dựng (Ban Quản lý các KCN tỉnh) cho biết: Các đơn vị lập phương án tiêu thoát nước trong trường hợp bất lợi khi mực nước trên sông dâng cao, các trạm bơm đầu mối phải dừng hoạt động, đồng thời cần sớm đánh giá khả năng vận hành hệ thống, dự kiến các sự cố có thể xảy ra, đề xuất phương án chi tiết để xử lý, tiêu nước kịp thời, bảo đảm an toàn sản xuất trong mùa lũ, bão năm 2025. Từ phương án đã lựa chọn để xử lý các tình huống, cần xác định rõ khối lượng vật tư, phương tiện vận chuyển, thiết bị, nhân lực, đường vận chuyển, thời gian tập kết... để ứng phó kịp thời với tình huống, sự cố phức tạp nhất có thể xảy ra. Đối với các doanh nghiệp trong KCN cần chủ động kiểm tra, sửa chữa, duy tu, nạo vét toàn bộ hệ thống cống, rãnh trong khu vực sản xuất để bảo đảm việc tiêu thoát nước đạt hiệu quả; chuẩn bị đầy đủ nhân lực, vật lực để chủ động phòng, chống lụt bão theo phương châm “4 tại chỗ”; sẵn sàng các giải pháp xử lý khi xảy ra ngập úng một cách nhanh nhất, bảo vệ an toàn tài sản, tính mạng con người.

Tìm hiểu thực tế tại các KCN và một số doanh nghiệp cho thấy, các đơn vị đều sớm xây dựng kế hoạch phòng, chống lụt bão, sẵn sàng phương án tiêu thoát nước để bảo vệ an toàn sản xuất. Tại KCN Đồng Văn III, trước diễn biến bất lợi của thiên tai, công ty cử người thường xuyên theo dõi chặt chẽ tình hình thời tiết để chủ động tổ chức phòng tránh, đối phó và khắc phục thiên tai hiệu quả ngay trong giờ đầu. Năm 2025, công ty đã sớm kiện toàn Ban chỉ huy phòng, chống lụt, bão, hạn chế thiên tai; xây dựng kế hoạch và phương án chi tiết ứng phó khi có hiện tượng bất thường về thời tiết và thiên tai có thể xảy ra. Công ty đã tập kết đầy đủ số lượng các dụng cụ: xẻng, cuốc, bao tải, đèn pin, dây thép, tấm ni lông và chuẩn bị lương thực, thực phẩm, y tế... theo kế hoạc
Tại  KCN Đồng Văn I và Đồng Văn I mở rộng, Trung  tâm quản lý, khai thác hạ tầng và tư vấn hỗ trợ KCN xây dựng phương án sẵn sàng phòng, chống lụt bão; trong đó bố trí lực lượng thường trực 24/24 giờ để nắm chắc diễn biến tình hình mưa lớn, thiên tai và triển khai các phương án ứng phó, trực tiếp xuống hiện trường để kiểm tra và chỉ đạo triển khai công tác ứng phó. Trong trường hợp mưa lớn kéo dài, Trung tâm sẽ phối hợp với đơn vị thủy nông vận hành các trạm bơm: Hoành Uyển, Bùi 1 và Bùi 2 bơm tiêu nước ra sông; tổ chỉ huy phòng, chống lụt, bão, hạn chế thiên tai kiểm tra cơ sở vật chất, thiết bị, sửa chữa khắc phục kịp thời, không để tình trạng không sử dụng được khi cần đến.

Không chỉ có các trung tâm, chủ đầu tư kinh doanh hạ tầng, các doanh nghiệp cũng đặc biệt chú trọng công tác phòng chống lụt, bão, hạn chế ảnh hưởng của thiên tai khi mùa mưa bão đến. Tại Công ty dệt Hà Nam, mỗi ca, mỗi tổ sản xuất đều tổ chức đội xung kích để ứng cứu kịp thời, cập nhật thường xuyên mực nước xung quanh KCN, sẵn sàng triển khai phương án phòng, chống như đã xây dựng từ trước. Ứng phó với mưa bão năm nay, Công ty dệt Hà Nam đã chuẩn bị đầy đủ các loại vật tư: 15 chiếc cuốc, 30 chiếc xẻng, 300 bao tải, hàng chục m3 cát… để sử dụng khi cần thiết. Ông Bùi Đức Thương, Phó Trưởng phòng Hành chính, Phó Ban chỉ huy phòng chống lụt bão, hạn chế thiên tai Công ty dệt Hà Nam cho biết: Mùa mưa bão đến phải chú ý kiểm tra, xử lý ngay những điều kiện phục vụ phòng, chống lụt, bão dù là nhỏ nhất. Chúng tôi đã tập huấn cho công nhân, khi có nước lên áp dụng ngay phương thức đóng cát vào bao, cuốn bạt chống tràn toàn bộ cửa kho, cửa nhà máy, dùng đất xử lý khe hở giữa cửa… Khi được thông báo có mưa, lũ lớn khẩn trương kê kích vật dụng, thiết bị lên cao, bố trí người ứng trực 24/24 giờ để xử lý kịp thời sự cố (nếu có).

 Những năm vừa qua, tình hình thiên tai diễn biến mang nhiều yếu tố cực đoan, khó lường. Năm 2024, bão số 3 (Yagi) và hoàn lưu sau bão đã gây ra đợt mưa lũ đặc biệt lớn. Tại Hà Nam đã xảy ra lũ vượt báo động III trên cả sông Hồng và sông Đáy. Trước diễn biến hết sức bất thường và phức tạp của thời tiết, Ban Quản lý các KCN tỉnh yêu cầu chủ đầu tư kinh doanh hạ tầng KCN; Trung tâm quản lý khai thác hạ tầng và tư vấn hỗ trợ KCN và các doanh nghiệp không được chủ quan, lơ là trong công tác phòng, chống lụt bão, hạn chế thiệt hại do thiên tai gây ra. Các đơn vị, doanh nghiệp cần chủ động trong thực hiện biện pháp bảo vệ sản xuất, bảo đảm an toàn cho người, tài sản; thường xuyên kiểm tra, phát hiện và xử lý sự cố công trình phòng, chống thiên tai, công trình trọng điểm; bảo đảm giao thông và thông tin liên lạc đáp ứng yêu cầu chỉ đạo, chỉ huy phòng, chống thiên tai; tuân thủ quyết định chỉ đạo, huy động khẩn cấp về nhân lực, vật tư, phương tiện, trang thiết bị, nhu yếu phẩm để kịp thời ứng phó với thiên tai nhằm bảo đảm tốt an ninh, trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ tài sản của Nhà nước, doanh nghiệp và nhân dân tại khu vực xảy ra thiên tai…

Ngay sau khi có chỉ đạo của Ban Quản lý các KCN tỉnh về phòng, chống lụt bão và xây dựng, phê duyệt phương án tiêu thoát nước cho các KCN, Công ty cổ phần đầu tư KCN và Đô thị Thái Hà đã xây dựng phương án phòng, chống lụt bão, hạn chế thiên tai, cụ thể theo phương châm “4 tại chỗ” gồm: chỉ huy tại chỗ; vật tư, phương tiện tại chỗ; kinh phí tại chỗ; hậu cần tại chỗ và “3 sẵn sàng” là: sẵn sàng chủ động phòng tránh; sẵn sàng đối phó kịp thời; sẵn sàng khắc phục khẩn trương và có hiệu quả.

Trong phương án phòng, chống lụt bão, hạn chế thiên tai, công ty xây dựng phương án tiêu thoát nước mưa, lũ, bảo đảm tiêu thoát nước nhanh để không làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất của các doanh nghiệp. Cụ thể, theo phương án tiêu thoát lũ tại KCN Thái Hà, giai đoạn 1, nước lũ sẽ được tiêu thoát theo hướng từ phía Bắc xuống phía Nam và Tây sang Đông theo hệ thống mương đậy tấm đan, cống ngầm dọc theo các tuyến đường giao thông và hệ thống mương hở bao gồm: mương T4, mương C2.5 chạy dọc từ Tây sang Đông chảy về trạm bơm Như Trác bơm ra Sông Hồng. Mặt cắt mương T4 có bề rộng đáy mương 8,9m, bề rộng đỉnh mương trung bình 17,4m, chiều sâu thoát nước tối đa 2,9m bảo đảm năng lực thoát lũ.

Mới đây, Ban chỉ huy phòng chống lụt, bão, hạn chế thiên tai của KCN tiếp tục kiểm tra cơ sở vật chất, thiết bị, dụng cụ phục vụ công tác phòng, chống lụt bão, sửa chữa khắc phục kịp thời không để xảy ra tình trạng hỏng hóc không sử dụng được, đồng thời bảo đảm đủ về số lượng, chủng loại. Ông Nguyễn Duy Thắng, phụ trách các vấn đề kỹ thuật, hạ tầng thoát nước, điện (Ban chỉ huy phòng, chống lụt, bão, hạn chế thiên tai KCN Thái Hà) cho biết: Vừa qua, Ban chỉ huy phòng, chống lụt, bão, hạn chế thiên tai đã tiến hành kiểm tra công tác chuẩn bị máy bơm xăng, ống lùa lưu động, áo phao, áo đi mưa, xẻng, quốc, thuổng, xà beng, đèn pin, đèn bão, cát đen, bao tải, tre, lương thực, bình nước… bảo đảm sử dụng tốt khi cần thiết.
Sau kiểm tra, định kỳ hằng tuần, hằng tháng, công ty chỉ đạo kiểm tra, tiến hành nạo vét, khơi thông các tuyến kênh, cống tiêu thoát nước trong KCN, yêu cầu các doanh nghiệp kiểm tra hệ thống tiêu thoát nước nội bộ, có biện pháp phòng, chống ngập úng, hạn chế thiên tai. Công ty chuẩn bị máy bơm dã chiến để tiêu thoát nước trong trường hợp cần thiết; phối hợp cùng các doanh nghiệp đang hoạt động tại KCN để bảo vệ an toàn tài sản, tính mạng con người, giữ gìn trật tự an ninh trong toàn KCN khi xảy ra lụt bão. Công ty cũng giao trách nhiệm cho cán bộ thường xuyên theo dõi, cập nhật tình hình thời tiết trên các bản tin dự báo thời tiết phát sóng trên các phương tiện thông tin đại chúng; nắm bắt chỉ đạo, yêu cầu của các cấp thông báo tới các doanh nghiệp trong KCN để chủ động thực hiện các phương án phòng chống hiệu quả.

Cùng với việc nghiêm túc triển khai thực hiện kế hoạch chỉ đạo của các cấp đối với công tác phòng, chống lụt, bão, hạn chế hậu quả do thiên tai gây ra, công ty yêu cầu mỗi cán bộ, công nhân viên là một tuyên truyền viên cùng với Ban chỉ huy phòng, chống lụt, bão, hạn chế thiên tai tăng cường tuyên truyền thực hiện Luật Phòng chống thiên tai và các văn bản có liên quan đến các doanh nghiệp. Khi xảy ra sự cố bất thường, công ty báo cáo nhanh về cơ quan, đơn vị chức năng liên quan để có sự chỉ đạo và hỗ trợ kịp thời; phối kết hợp với công ty thủy lợi nhanh chóng vận hành bơm tiêu thoát nước. Tổ chức đội xung kích để ứng cứu kịp thời, cập nhật thường xuyên mực nước xung quanh KCN, vớt rác tại các hố ga, song chắn rác để bảo đảm dòng chảy liên tục thông thoáng. Nhắc nhở cán bộ, công nhân viên của công ty và các doanh nghiệp không được đi qua chỗ nguy hiểm ngập nước, nước chảy xiết, nhất là nơi cống rãnh bị sạt lở; tìm nơi tránh, trú mưa bão, gió lốc xoáy (không đứng dưới gốc cây, không chạy ra đường,...); kê cao các đồ dùng văn phòng, tháo các ổ cắm điện, tắt cầu dao điện... Bố trí lực lượng thường trực 24/24 giờ để nắm chắc diễn biến tình hình mưa lớn, thiên tai và triển khai các phương án ứng phó kịp thời, hiệu quả. Sau mưa bão, úng, Ban chỉ huy phòng, chống lụt, bão, hạn chế thiên tai KCN chỉ đạo khắc phục, sửa chữa nhanh các công trình hư hỏng (nếu có), dọn dẹp mặt bằng, vệ sinh môi trường sạch sẽ… nhằm giúp các doanh nghiệp nhanh chóng hoạt động trở lại và ổn định sản xuất.

Được biết, hằng năm nhằm chủ động trong công tác phòng, chống lụt, bão, hạn chế thiên tai, Ban chỉ huy phòng, chống lụt bão, hạn chế thiên tai KCN Thái Hà đều tổ chức đánh giá rút kinh nghiệm công tác phòng, chống lụt bão, hạn chế thiên tai năm trước, triển khai thực hiện kế hoạch phòng, chống lụt, bão hạn chế thiên tai năm tiếp theo. Hội nghị tập trung đánh giá rút kinh nghiệm về công tác chuẩn bị phòng, chống thiên tai; phân công nhiệm vụ các thành viên; công tác phối hợp với chính quyền địa phương… nhằm khắc phục những hạn chế, thiếu sót, giúp thực hiện tốt hơn công tác phòng, chống lụt bão, bảo vệ sản xuất.

Hiện tại KCN Thái Hà, giai đoạn 1 đã có nhà máy đi vào hoạt động chính thức; một số nhà máy đang trong quá trình xây dựng. Để chủ động trong công tác phòng, chống lụt bão, công ty phối hợp chặt chẽ cùng các nhà thầu đang thi công hạ tầng chuẩn bị máy móc, con người ứng trực sẵn sàng khơi thông dòng chảy, vớt bèo rác khi cần thiết; đồng thời phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan trong việc thực hiện phòng, chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn, bảo đảm tiêu thoát lũ nhanh nhất nhằm bảo vệ an toàn con người, bảo vệ sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp.

Ông Ngô Văn Hải, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư KCN và Đô thị Thái Hà cho biết: Hồ sơ quy hoạch và hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công hạ tầng kỹ thuật KCN Thái Hà, giai đoạn 1 do Sở Xây dựng thẩm định được tính toán hệ số tiêu thoát lũ an toàn. Do đó, hệ thống tiêu thoát nước mưa của KCN hoàn toàn bảo đảm năng lực tiêu thoát lũ về mùa mưa cho KCN và lưu vực xung quanh tiêu thoát qua dự án.

Thực hiện: Thanh Bình
Thiết kế: Huy Lê

www baohanam.com.vn