Vừa qua, Tòa án nhân dân tỉnh đã mở phiên tòa xét xử Phạm Văn Hưng, SN 1976, nguyên Chủ tịch Hội Nông dân phường Ninh Sơn về 2 tội danh "lừa đảo chiếm đoạt tài sản" và "lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản" với tổng số tiền chiếm đoạt lên tới trên 10 tỷ đồng; tuyên phạt bị cáo 22 năm tù giam, ngoài ra Hưng còn phải chịu trách nhiệm dân sự bồi thường số tiền 7,495 tỷ đồng cho các bị hại. Đây là bản án đích đáng dành cho bị cáo. Tuy nhiên, nhiều người thắc mắc làm cách nào một Chủ tịch Hội nông dân phường có thể chiếm đoạt được ngần ấy tiền? Số tiền chiếm đoạt được đã sử dụng vào mục đích gì?
Phạm Văn Hưng nguyên là đảng ủy viên, Chủ tịch Hội Nông dân phường Ninh Sơn, thành phố Ninh Bình. Theo cơ quan điều tra, từ năm 2017 đến 2019 Hưng đã dùng các thủ đoạn chiếm đoạt tài sản qua 4 chiêu thức: thứ nhất là lợi dụng thông tin khu dân cư Vườn Trên thuộc phường Ninh Sơn, thành phố Ninh Bình sắp đấu giá quyền sử dụng 91 lô đất và đưa ra thông tin gian dối rằng mình có mối quan hệ với các "sếp", có một số xuất đất ngoại giao không cần qua đấu giá, nhờ Hưng bán hộ với giá thấp hơn so với giá thị trường và hứa hẹn sẽ có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, để nhận tiền của nhiều người sau đó chiếm đoạt;
Chiêu thức thứ hai được Hưng sử dụng là dùng thủ đoạn gian dối hứa hẹn cho góp vốn chung để nhận tiền rồi chiếm đoạt; Tiếp theo, mặc dù không có chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền trong việc tiếp nhận hồ sơ làm các thủ tục liên quan đến đất đai nhưng Hưng vẫn nhận tiền của các hộ dân và hứa hẹn làm thủ tục tách thửa đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất cho họ rồi sử dụng tiền cho mục đích cá nhân;
Chiêu thức cuối cùng chính là Hưng đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn của mình tự ý thu hồi trước thời hạn đối với 5 hộ dân vay vốn Quỹ hỗ trợ nông dân tỉnh để sử dụng tiêu sài cá nhân mà không nộp về cho Hội Nông dân cấp trên.
Để hiểu rõ hơn các chiêu thức lừa đảo của Hưng, có thể kể ra một số vụ việc điển hình như: Vào tháng 3/2019, anh Đào Xuân Viên (xã Phú Long, Nho Quan) quen biết Hưng qua một người bạn. Với ý đồ "câu dẫn con mồi" nhằm lừa đảo chiếm đoạt tài sản, ngay từ khi mới quen anh Viên, Hưng đã cố tình giới thiệu mình là Chủ tịch Hội Nông dân phường Ninh Sơn, có nhiều mối quan hệ có thể mua được các thửa đất với giá thấp hơn thị trường.
Để lấy lòng tin của anh Viên, Hưng cho anh Viên xem bản đồ quy hoạch chi tiết khu dân cư Vườn Trên và nói sẽ đấu giá vào tháng 8/2019, nếu có nhu cầu mua, Hưng sẽ giúp mua với giá rẻ. Hưng tự đưa ra mức giá 500 triệu đồng/1lô, yêu cầu đặt cọc trước 250 triệu đồng.
Anh Viên vì cả tin nên đã đồng ý chọn mua lô đất A41 và giao tiền đặt cọc cho Hưng. Sau đó anh Viên tiếp tục nhờ Hưng tìm mua cho một lô đất nữa. Hưng nhận lời và báo cho anh Viên nói còn lô đất B6 bán giá như lô A41. Anh Viên đã rủ bạn mua chung lô đất này và tiếp tục đặt cọc 250 triệu đồng cho Hưng. Hưng nhận tiền, viết giấy biên nhận và hẹn 15 ngày sau sẽ có bìa đất.
Qua thời gian 15 ngày, nhưng không thấy có bìa đất nên anh Viên gọi điện cho Hưng để hỏi. Vì thực tế không có bìa đất như đã nói, nhưng vẫn muốn tiếp tục lừa thêm tiền nên Hưng lấy cớ nói "các sếp" yêu cầu nộp thêm 200 triệu đồng. Để tạo lòng tin, Hưng đã đưa cho vợ chồng anh Viên xem một số "phiếu trúng đấu giá" của một số lô đất mang tên người khác, trong đó có phiếu trúng đấu giá lô A41.
Tiếp tục tin lời Hưng, anh Viên cùng vợ đến nhà Hưng giao số tiền 200 triệu đồng cho Hưng, sau đó Hưng lại lấy lý do giá trúng đấu giá cao, mỗi lô giá tăng thêm 70 triệu đồng, anh Viên đồng ý. Hưng hẹn ngày 10/11/2019 sẽ giao bìa đất, nhưng Hưng đã không thực hiện mà sử dụng số tiền 700 triệu đồng của anh Viên cho mục đích cá nhân. Cũng bằng hình thức tương tự như trên, Hưng đã thực hiện trót lọt 10 vụ, lừa đảo 14 cá nhân để chiếm đoạt tổng số tiền là 9,34 tỷ đồng.
Trong một chiêu thức khác, lợi dụng việc thực hiện Đề án hỗ trợ xây dựng mô hình phát triển rau, hoa ứng dụng công nghệ cao tại xã Ninh Phúc và phường Ninh Sơn của UBND tỉnh ban hành năm 2017, Hưng đã làm thủ tục đăng ký thực hiện mô hình. Tuy nhiên khi mô hình của Phạm Văn Hưng chưa được ký hợp đồng thực hiện, nghiệm thu và cấp kinh phí hỗ trợ, nhưng Hưng đã đồng ý cho chị Đinh Thị Nga (phường Đông Thành, thành phố Ninh Bình) tham gia góp vốn với số tiền 500 triệu đồng.
Điều đáng nói là sau khi nhận tiền của chị Nga, Hưng đã sử dụng chi tiêu cá nhân, vì vậy không có tiền để trả lại cho chị Nga... Ngoài ra, Hưng còn liều lĩnh lạm dụng chức vụ, quyền hạn, tự ý thông báo đến các hộ dân được vay vốn phát triển kinh tế trên địa bàn phường với thông tin gian dối để thu hồi vốn vay trước thời hạn với số tiền trên 160 triệu đồng và sử dụng toàn bộ số tiền trên vào mục đích cá nhân.
Hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản của Hưng bị phát hiện khi đến thời điểm khoảng giữa tháng 12/2019, Hưng bỏ đi khỏi địa phương và mọi người mất liên lạc.
Theo tìm hiểu được biết, nguyên nhân sâu xa của hành vi chiếm đoạt tài sản là trong khoảng thời gian từ năm 2017 đến năm 2019, Hưng đã vay nợ của nhiều người và không có khả năng thanh toán. Để khắc phục hậu quả sau khi chiếm đoạt số tài sản trên, tháng 12/2019 Hưng đã phải bán nhà để trả bớt nợ, nhưng số tiền đó không thấm vào đâu.
Theo nhận định của đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh tại phiên tòa: hành vi phạm tội của Hưng là có chủ ý và tính chất đặc biệt nghiêm trọng; đã xâm phạm trực tiếp đến quyền sở hữu tài sản của cá nhân, xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan, tổ chức, tình cảm và lòng tin của nhân dân đối với Đảng, cơ quan Nhà nước.
Ngoài ra, hành vi này còn làm ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh chính trị, TTATXH, gây hoang mang trong quần chúng nhân dân. Là một đảng viên đồng thời là người giữ chức vụ lãnh đạo trong Hội Nông dân của phường, được nhân dân và đồng đồng nghiệp tin yêu, bản thân Hưng cũng rất năng nổ, nhiệt tình trong công tác. Thay vì sống có trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội thì Hưng vướng vào nợ nần đến mất khả năng thanh toán, dẫn tới việc nảy sinh ý định chiếm đoạt tài sản của người khác bằng các thủ đoạn gian dối.
Tại phiên tòa, Hưng đã thừa nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình. Lời sau cùng muốn nói, Hưng đã bày tỏ sự ăn năn, hối hận của bản thân trong nước mắt và dặn dò hai con của mình: "đừng bao giờ như bố, để vướng vào vòng lao lý; bố rất ân hận và xin lỗi 3 mẹ con; hãy cố gắng sống thật tốt và trở thành những người có ích xã hội".
Qua vụ án cho thấy tinh thần cảnh giác bảo vệ tài sản của người dân còn sơ hở, cả tin, dễ lợi dụng là nguyên nhân để Hưng thực hiện hành vi phạm tội. Vụ án này là bài học cảnh tỉnh đối với mọi người dân phải nâng cao tinh thần cảnh giác, bảo vệ tài sản của mình. Đồng thời, cũng là bài học đáng lưu tâm cho các cơ quan, đơn vị trong công tác quản lý cán bộ.
Bài, ảnh: Kiều Ân