Cần sớm triển khai các chính sách hỗ trợ đối với doanh nghiệp xuất khẩu

Doanh nghiệp như "ngồi trên đống lửa"

Trong bối cảnh nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ buộc phải đóng cửa biên giới, chấp nhận hy sinh lợi ích kinh tế để chống dịch thì lĩnh vực xuất khẩu sẽ phải chịu ảnh hưởng nặng nề. Đại diện Công ty xi măng Hướng Dương cho biết: Hiện nay, nguồn nguyên liệu cho sản xuất đáp ứng việc duy trì sản xuất bình thường, song đầu ra của sản phẩm gặp khó khăn do tỷ trọng xuất khẩu chiếm 40-45% trên tổng sản lượng sản xuất, trong khi đó thị trường Trung Quốc chiếm 70% sản lượng xuất khẩu. Cùng với đó, giá trị xuất khẩu cũng giảm so với thời điểm chưa phát sinh dịch bệnh. Nếu trong thời gian tới tình hình dịch bệnh chưa được cải thiện, khả năng các đơn vị sản xuất xi măng trong tỉnh sẽ dừng hoạt động của các lò nung. Đối với một công ty sản xuất xi măng thì đây là tổn thất rất lớn, chưa kể đến việc công nhân phải nghỉ việc kéo theo nhiều hệ lụy khác.

Đối với lĩnh vực xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ, bà Vũ Thị Hồng Yến, Phó giám đốc Công ty TNHH thêu Minh Trang (xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư) cho biết: Từ tháng 2 đến nay, doanh thu của Công ty đã giảm trên 50%. Việc sản xuất các đơn hàng xuất khẩu được đặt từ năm ngoái cũng đang gặp khó khăn về nguyên liệu. Công ty đang cố gắng để hoàn thành các đơn hàng mà không chắc chắn rằng có xuất khẩu cho bạn hàng được hay không bởi thị trường xuất khẩu chính của Công ty đều ở những quốc gia đang có dịch như: Anh, Pháp, Hàn Quốc, Nhật Bản, Italia, Đức... Hàng làm xong, nhưng chưa xuất được nên phải lưu kho, doanh nghiệp như "ngồi trên đống lửa". Trong khi đó mỗi tháng để duy trì hoạt động, giữ chân công nhân, Công ty phải chi trả ít nhất 200 triệu đồng.

Không chỉ có Công ty TNHH thêu Minh Trang, theo phản ánh của các doanh nghiệp xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ trên địa bàn tỉnh, dịch bệnh Covid-19 đã ảnh hưởng đáng kể đến đơn hàng và đầu ra sản phẩm. Ước tính đến nay doanh thu giảm khoảng 20% so với cùng kỳ năm trước. Vì sản phẩm của các doanh nghiệp chủ yếu xuất sang một số thị trường đang có dịch bệnh như các nước châu Âu, Hàn Quốc, Mỹ... Nếu tình hình dịch bệnh trên thế giới trong thời gian tới chưa được kiểm soát tốt thì trong những tháng tiếp theo, hoạt động sản xuất của các doanh nghiệp tiếp tục gặp khó khăn do lượng hàng tồn kho quá nhiều, vốn lưu động có hạn.

Đại diện một trong bốn công ty lớn hoạt động trong lĩnh vực sản xuất da giày tại Ninh Bình, lãnh đạo Công ty TNHH giầy Athena Việt Nam cho biết: Đến thời điểm này, nguồn nguyên liệu cho sản xuất da giày ở các công ty đã bắt đầu cạn kiệt. Những ảnh hưởng do việc thiếu hụt nguồn nguyên, phụ liệu phục vụ sản xuất đã hiện hữu. Tuy nhiên, các công ty đều "lực bất tòng tâm" vì hầu hết các doanh nghiệp da giày trong các khu, cụm công nghiệp đang phụ thuộc rất lớn vào nguồn nguyên liệu từ Trung Quốc. Trong trường hợp các nhà máy tại Trung Quốc chậm cung cấp nguyên, phụ liệu sẽ khiến các công ty da giày vỡ kế hoạch sản xuất, không đáp ứng được tiến độ giao hàng, công nhân sẽ phải nghỉ việc vì nguyên liệu chưa về kịp.

Mong sớm nhận được hỗ trợ

Ông Hoàng Trung Kiên, Giám đốc Sở Công thương cho biết: Tổng trị giá xuất khẩu trong tháng 3/2020 toàn tỉnh ước đạt gần 174,8 triệu USD, giảm 7,8% so với cùng tháng năm trước. Tuy nhiên, tính chung tổng trị giá hàng xuất khẩu trong quý I ước đạt gần 498,4 triệu USD, vẫn tăng 4,7% so với cùng kỳ. Một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực trong quý I giảm đáng kể so với cùng kỳ như: Quần áo các loại 6.990 nghìn chiếc, giảm 40,5%; hàng thêu ren, giảm 89,3%; xi măng, clanke 1.236,5 nghìn tấn, giảm 53,4%; găng tay các loại 150 nghìn đôi, giảm 88,7%; túi nhựa 344 tấn, giảm 43,1%... Một số mặt hàng vẫn duy trì được mức tăng khá như: Camera và linh kiện điện thoại 44,3 triệu sản phẩm, tăng 19,5%; dứa, dưa chuột đóng hộp 1.230 tấn, tăng 14,8%; giầy dép các loại 9.025 nghìn đôi, tăng 41,5%; cần gạt nước 3.518 nghìn chiếc, gấp gần 2,2 lần; sản phẩm cói khác 177,6 nghìn sản phẩm, tăng 69,8%.

Trong quý I/2020, Phòng Quản lý Xuất nhập khẩu đã tiếp nhận và cấp 1.161 bộ Giấy chứng nhận nguồn gốc xuất xứ (C/O) tạo điều kiện rút ngắn thời gian làm thủ tục xuất, nhập khẩu cho các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh và các địa phương lân cận.

Để hỗ trợ các doanh nghiệp trong tỉnh, bên cạnh các chính sách của Chính phủ, Sở Công thương cũng đang đẩy mạnh hỗ trợ các doanh nghiệp thông qua các chương trình xúc tiến thương mại, tìm kiếm thị trường, chương trình khuyến công... Đặc biệt, năm 2020, tỉnh đã hỗ trợ 5 doanh nghiệp xây dựng website thương mại điện tử bán hàng với 2 ngôn ngữ là Tiếng Việt và Tiếng Anh. Thông qua việc hỗ trợ này nhằm giúp các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh tạo dựng kênh thông tin trực tuyến quảng bá thương hiệu, sản phẩm, tìm kiếm khách hàng, thúc đẩy hoạt động xuất khẩu.

Thường xuyên cập nhật tình hình về hoạt động xuất, nhập khẩu, vận chuyển hàng hóa qua biên giới sang Trung Quốc cho các doanh nghiệp xuất, nhập khẩu trên địa bàn tỉnh. Ngoài ra, Sở đã đăng ký tổ chức tuyên truyền, phổ biến Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) năm 2020 với Bộ Công thương. Hướng dẫn các doanh nghiệp cập nhật hồ sơ thương nhân điện tử, đính kèm chứng từ trên giao diện eCosys mới được nâng cấp theo hướng bỏ hoàn toàn chứng từ giấy đối với các doanh nghiệp luồng xanh.

Để ứng phó với những diễn biến khó lường của dịch Covid-19, nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực xuất khẩu đã chủ động sắp xếp, lên kế hoạch sản xuất, kinh doanh trong ngắn hạn để vượt khó. Đồng thời trực tiếp đề xuất các chính sách hỗ trợ phù hợp với đặc thù của ngành sử dụng nhiều lao động đến các cơ quan chức năng. Ông Nguyễn Thanh Tân, Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư và Thương mại Lam Giang nói: Ngoài chính sách giảm lãi, giảm thuế, giãn nợ, các doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động mong muốn Chính phủ, tỉnh Ninh Bình bố trí ngân sách hỗ trợ doanh nghiệp tiền lương cho người lao động để ổn định đời sống công nhân.

Bà Vũ Thị Hồng Yến, Phó giám đốc Công ty TNHH thêu Minh Trang cũng bày tỏ: Chúng tôi được biết hiện Chính phủ đã bắt đầu triển khai các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, nhưng đến thời điểm này, nhiều doanh nghiệp vẫn chưa nhận được thông tin cụ thể và hướng dẫn từ cơ quan có thẩm quyền liên quan đến chính sách hỗ trợ của Nhà nước. Tôi hy vọng các ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh sớm triển khai các gói tín dụng ưu đãi hỗ trợ doanh nghiệp trong giai đoạn này. Tiến hành khoanh nợ đối với các khoản vay đến kỳ hạn. Đồng thời kéo dài vòng quay của vốn lưu động, giúp các doanh nghiệp bị ảnh hưởng của việc giãn đơn hàng, giãn tiến độ thanh toán của bên mua không bị rơi vào tình trạng quá hạn đối với các khoản nợ ngắn hạn, không bị hạ hoặc chuyển loại tín dụng.

Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực xuất khẩu mong muốn được hoãn, miễn đóng bảo hiểm xã hội, phí công đoàn năm 2020 để dùng quỹ này trả lương cho người lao động khi thiếu việc. Sớm thực thi các chính sách về thuế như hoãn nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, hoãn thuế VAT 2020 đến cuối năm, giãn thời hạn nộp tiền sử dụng đất..., tạo dòng tiền tốt hơn để ổn định đời sống cho công nhân tại các doanh nghiệp có sử dụng lao động với số lượng lớn.

Nguyễn Thơm