Hoạt động công nghiệp nông thôn trên địa bàn tỉnh ta chủ yếu là sản xuất từ các làng nghề, các doanh nghiệp sản xuất và tiêu thụ sản phẩm của làng nghề. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 81 làng nghề được UBND tỉnh công nhận và nhiều làng có nghề với các sản phẩm nổi tiếng.
Trong những năm qua, cùng với sự bùng nổ của công nghiệp hóa, hiện đại hóa và sự vận động của thị trường, các làng nghề đã có sự chuyển mình để phù hợp với yêu cầu phát triển. Một số sản phẩm của các làng nghề truyền thống trên địa bàn tỉnh không chỉ được người tiêu dùng trong nước ưa chuộng mà còn xuất khẩu sang các nước khó tính như EU, Nhật Bản...
Tuy nhiên, đánh giá thực tế, hoạt động của các làng nghề và các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm làng nghề vẫn đang gặp nhiều khó khăn. Hiện đa số cơ sở thủ công mỹ nghệ có quy mô nhỏ lẻ, theo hình thức gia công; mẫu mã, kiểu dáng sản phẩm còn nghèo nàn; những người thợ thủ công ít quan tâm đầu tư, nghiên cứu sáng tạo ra sản phẩm mới, lạ, độc đáo....
Chính vì vậy, việc tổ chức chương trình bình chọn sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu là một trong những giải pháp quan trọng, tạo động lực thúc đẩy các làng nghề, các doanh nghiệp sản xuất sản phẩm làng nghề tích cực đổi mới phương thức hoạt động, tạo ra những sản phẩm mới đảm bảo chất lượng, phù hợp với thị hiếu của khách hàng.
Năm 2017, Chương trình bình chọn sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu của tỉnh ta đã có 44 hồ sơ, sản phẩm, mẫu sản phẩm của 29 cơ sở công nghiệp nông thôn đăng ký tham gia.
Các sản phẩm tham gia bình chọn đều là những đại diện tiêu biểu của sản xuất công nghiệp nông thôn các địa phương trên địa bàn tỉnh. Hội đồng bình chọn đã thực hiện công tác bình chọn theo các quy định về thủ tục, trình tự, đối tượng và các tiêu chí như quy định tại các Thông tư hướng dẫn của Bộ Công thương.
Sau thời gian làm việc khẩn trương, đảm bảo đúng nguyên tắc, Hội đồng bình chọn cấp tỉnh đã bình chọn và trình UBND tỉnh quyết định công nhận sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp tỉnh năm 2017 cho 25 sản phẩm, trong đó có 15 sản phẩm tiêu biểu và 10 sản phẩm tiêu biểu xuất sắc.
Các sản phẩm đa phần đến từ các doanh nghiệp sản xuất và tiêu thụ sản phẩm các làng nghề trong tỉnh như: Làng nghề thêu Văn Lâm, Làng nghề đá mỹ nghệ Ninh Vân, Làng nghề gốm Bồ Bát, Làng gốm Gia Thủy, Làng nghề cói Kim Sơn…
Theo đánh giá của Hội đồng bình chọn sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu năm 2017, mẫu sản phẩm dự thi đã phát huy được tính mới, tính sáng tạo nhưng vẫn thổi được "hồn" của các sản phẩm làng nghề đặc trưng của tỉnh như: Bộ sản phẩm Ga gối kỹ thuật thêu tay; Khăn lụa tơ tằm thêu tay; chum 50 lít; đĩa cói xiên ngôi sao, bậc đá tam cấp...
Ngoài mục đích tôn vinh, nâng cao uy tín của doanh nghiệp, những sản phẩm được công nhận còn được ưu tiên xét hỗ trợ từ nguồn kinh phí khuyến công quốc gia và kinh phí khuyến công địa phương để phát triển sản phẩm; được tư vấn, tiếp cận các chính sách hỗ trợ, ưu đãi đầu tư khác của Nhà nước cho đầu tư phát triển sản phẩm nông nghiệp nông thôn tiêu biểu theo quy định.
Đồng thời, được đăng tải thông tin giới thiệu về sản phẩm trên các phương tiện thông tin đại chúng, được trưng bày, triển lãm, giới thiệu, quảng bá để các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất ở vùng miền khác biết đến sản phẩm của mình. Từ đó các sản phẩm được bình chọn và công nhận được nâng cao giá trị, nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Là một trong những doanh nghiệp có sản phẩm được bình chọn, chị Vũ Thị Hồng Yến, Phó giám đốc Doanh nghiệp tư nhân Minh Trang chia sẻ: Xác định tham gia bình chọn sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu mang lại rất nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, chính vì vậy doanh nghiệp đã động viên cán bộ, công nhân tích cực nghiên cứu, sáng tạo ra sản phẩm mới để gửi tham gia dự thi.
Năm nay, sản phẩm "khăn lụa thêu tay" là một sản phẩm mới được kết tinh từ giá trị thêu tay truyền thống trên chất liệu hoàn toàn tự nhiên, tạo ra sản phẩm hàng hóa có giá trị về mặt xuất khẩu và làm quà lưu niệm cho du khách đến tham quan tại Ninh Bình.
Việc sản phẩm được bình chọn là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu tỉnh Ninh Bình năm 2017 sẽ giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín, thương hiệu, rút ngắn thời gian sản phẩm đến với khách hàng.
Có thể khẳng định việc thực hiện chương trình bình chọn sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu ở tỉnh ta đã có những hiệu ứng tích cực, thúc đẩy sự đầu tư nâng cao chất lượng sản phẩm công nghiệp nông thôn.
Sau khi tham gia chương trình và được bình chọn là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu, các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp khu vực nông thôn đã quan tâm đầu tư đổi mới cải tiến công nghệ, thiết bị sản xuất để nâng cao chất lượng sản phẩm; chú trọng đồng bộ các khâu cải tiến mẫu mã và đăng ký sở hữu trí tuệ sản phẩm… để có cơ hội phát triển sản xuất với khối lượng hàng hóa lớn, tăng năng lực cạnh tranh trên thị trường.
Hồng Giang