Bảo vệ môi trường gắn với phát triển du lịch tại Quần thể danh thắng Tràng An

Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng về số lượng du khách đến với Ninh Bình cũng đã ảnh hưởng tiêu cực tới môi trường du lịch và đe dọa tới vấn đề bảo tồn di sản theo khuyến nghị của UNESCO. Để du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn và phát triển bền vững, các cấp, ngành, doanh nghiệp và người dân của Ninh Bình đã có nhiều biện pháp nhằm bảo vệ môi trường tại các khu, điểm du lịch nói chung và Quần thể danh thắng Tràng An nói riêng.

Công việc thường xuyên và mang lại nguồn thu chính của chị Nguyễn Thị Nụ (xã Trường Yên) là chèo đò và hướng dẫn du khách tham quan các tuyến của Khu du lịch sinh thái Tràng An. Cũng như những chị em lái đò khác, ngoài được tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ về hướng dẫn viên du lịch, chị Nụ còn được doanh nghiệp tuyên truyền về công tác bảo vệ môi trường. 

Do vậy trên mỗi chuyến đò chị đều không quên kể cho khách du lịch nghe về cách bảo vệ môi trường tại Tràng An. Từ đó khách du lịch hiểu và tự giác có những hành động tích cực để bảo vệ môi trường như: xả rác đúng nơi quy định, hạn chế tối đa sử dụng túi nilon và chai nhựa... 

Chị Nụ cho biết: Bên cạnh hướng dẫn khách tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường, khi nhìn thấy có rác thải trên tuyến chúng tôi tự giác thu gom về nơi quy định. Trừ những ngày tham gia chèo đò, chúng tôi cùng tổ chuyên trách về môi trường của Doanh nghiệp còn thực hiện vệ sinh và vớt rong rêu, rác thải trên toàn bộ các tuyến đường thủy, quét dọn sạch sẽ các khu vực trên bờ.

Ông Bùi Quang Ninh, Phó Giám đốc Ban Quản lý Quần thể danh thắng Tràng An cho biết: Những năm qua, doanh nghiệp luôn đóng vai trò quan trọng trong phát triển du lịch theo hướng bền vững. 

Hoạt động bảo vệ môi trường của doanh nghiệp được lồng ghép khéo léo qua những lời giới thiệu thuyết minh của hướng dẫn viên như: giới thiệu về các giá trị của điểm đến, thông báo các quy định tại điểm như không xả rác bừa bãi, bỏ rác đúng nơi quy định, sử dụng các dịch vụ du lịch thân thiện, không chèo kéo khách du lịch… 

Qua đó, ý thức bảo vệ môi trường của du khách ngày càng nâng cao, hiện tượng xả rác bừa bãi đã có nhiều chuyển biến tích cực so với những năm trước. Khách du lịch dần nói không với các sản phẩm có nguồn gốc từ các loại động vật quý hiếm, có ý thức hơn trong việc sử dụng tiết kiệm các nguồn năng lượng… 

Tại các khu, điểm du lịch thuộc Quần thể danh thắng Tràng An như: Khu du lịch sinh thái Tràng An, Cố đô Hoa Lư, Tam Cốc - Bích Động, Thung Nham... đơn vị, doanh nghiệp quản lý đã bố trí lực lượng chuyên biệt làm về công tác bảo vệ môi trường; đồng thời tập trung đầu tư nâng cấp hệ thống nhà vệ sinh đạt chuẩn đảm bảo phục vụ khách du lịch; chủ động thực hiện thu gom, xử lý rác thải theo đúng quy định đảm bảo vệ sinh môi trường du lịch.

Cùng với các doanh nghiệp, cộng đồng dân cư địa phương cũng là nhân tố quan trọng trong phát triển du lịch. Họ vừa tham gia khai thác du lịch và được hưởng những lợi ích nhất định, làm thay đổi cuộc sống, vừa là chủ thể bảo vệ môi trường. 

Hàng năm, các ngành liên quan đã phối hợp với các địa phương tổ chức lồng ghép nội dung bảo vệ môi trường vào các chương trình đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho lao động làm việc tại các doanh nghiệp và cộng đồng tham gia làm dịch vụ du lịch tại các khu, điểm du lịch thuộc Quần thể danh thắng Tràng An. 

Riêng năm 2020, Sở Du lịch phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức 3 lớp bồi dưỡng nghiệp vụ du lịch, quy tắc ứng xử văn hóa, văn minh du lịch cho trên 200 người lái đò, lái xe điện, nhân viên làm việc ở các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ du lịch trong tỉnh. 

Chỉ đạo Ban Quản lý Quần thể danh thắng Tràng An phối hợp với Chi cục Bảo vệ môi trường và chính quyền địa phương các xã trong khu di sản tổ chức 2 lớp tuyên truyền cho 500 cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch và người lao động tại các khu, điểm du lịch về bảo vệ môi trường cảnh quan và phát triển bền vững trong khu vực di sản. 

Hoạt động thông tin, truyền thông về bảo vệ môi trường du lịch cũng được thể hiện thông qua các biển quảng cáo, băng rôn, khẩu hiệu trên các đường phố, tại các khu, điểm du lịch. Vì vậy ý thức bảo vệ môi trường của các khu dân cư trong vùng di sản ngày càng tốt hơn. Môi trường tại các khu du lịch cơ bản được giữ gìn sạch đẹp, hệ động thực vật tại các khu, điểm du lịch nhìn chung được bảo tồn nguyên sơ, thậm chí được bổ sung, làm phong phú, đa dạng hơn. 

Các bãi tập kết rác gây mất mỹ quan trước đây đã được di chuyển, rác thải sinh hoạt tại khu dân cư, khu điểm du lịch đều được bỏ đúng nơi quy định và thu gom, vận chuyển trong ngày, không để ùn tắc. Đối với các cơ sở kinh doanh lưu trú trong khu vực đã tích cực hưởng ứng, xây dựng hệ thống xử lý chất thải, đảm bảo vệ  sinh môi trường, góp phần làm gia tăng giá trị tài nguyên du lịch. 

Đồng thời, có xu hướng sử dụng năng lượng sạch, tái tạo và ứng dụng công nghệ xanh, công nghệ sạch trong các khu du lịch nhằm góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. 

Cũng theo ông Bùi Quang Ninh, trong thời gian tới, các cấp, các ngành, doanh nghiệp và cộng đồng dân cư trong vùng di sản sẽ tiếp tục nỗ lực bảo vệ môi trường gắn với bảo tồn, giữ gìn Quần thể danh thắng Tràng An nhằm đảm bảo hài hòa giữa sinh kế của người dân, tăng trưởng kinh tế và đáp ứng các yêu cầu, tiêu chuẩn khắt khe của một khu di sản thế giới.

Hồng Giang