Báo chí phải trở thành lực lượng kiến tạo niềm tin, cổ vũ khát vọng phát triển
Sáng 21/6, tại Trung tâm Hội nghị quốc gia (Hà Nội), Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức trọng thể Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025). Tổng Bí thư Tô Lâm tới dự, phát biểu và trao tặng Huân chương Hồ Chí Minh.
Dự lễ kỷ niệm có nguyên Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh; các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị: Phạm Minh Chính, Thủ tướng Chính phủ; Trần Thanh Mẫn, Chủ tịch Quốc hội; các đồng chí: Nguyễn Sinh Hùng, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch Quốc hội; Trần Cẩm Tú, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư; Phan Diễn, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thường trực Ban Bí thư.
Cùng dự Lễ kỷ niệm có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Trung ương Đảng, lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương, các tỉnh ủy, thành ủy, các cơ quan chủ quản báo chí, các nhà báo lão thành, các nhà báo tiêu biểu đại diện cho những người làm báo trong cả nước; các đoàn đại biểu quốc tế, hội nhà báo các nước Trung quốc, Lào, Cu-ba, Campuchia, Hàn Quốc, Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Philippines.
Trình bày diễn văn tại Lễ kỷ niệm, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo Lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam đã ôn lại quá trình ra đời, những chặng đường vẻ vang của Báo chí Cách mạng Việt Nam qua 100 năm xây dựng và trưởng thành.
Đồng chí khẳng định, Lễ kỷ niệm là dịp để đội ngũ những người làm báo ôn lại, nhân lên niềm tự hào, kính trọng, lòng biết ơn vô hạn đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh - Lãnh tụ thiên tài, Người thầy vĩ đại của cách mạng Việt Nam, Anh hùng giải phóng dân tộc. Chính Người đã sáng lập, lãnh đạo, rèn luyện và là người thầy vĩ đại của nền Báo chí cách mạng Việt Nam. Những người làm báo cách mạng có thể tự hào khẳng định, một thế kỷ qua, báo chí cách mạng Việt Nam đã luôn bền bỉ, kiên trung, phụng sự sự nghiệp cách mạng cao cả của Đảng, của dân tộc, phục vụ nhân dân.
Chúng ta trân trọng biết ơn các nhà lãnh đạo, các chiến sĩ cách mạng, các nhà báo tiền bối xuất sắc, mẫu mực; mãi mãi ghi nhớ lớp lớp các nhà báo đã trực tiếp chiến đấu và hy sinh anh dũng trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ; biết ơn công lao của các thế hệ nhà báo-chiến sĩ đã giương cao ngọn cờ tư tưởng của Đảng, tuyên truyền, cổ vũ và thực hiện Đề cương về văn hóa Việt Nam 1943; phương châm “Văn hóa hóa kháng chiến, kháng chiến hóa văn hóa”, “toàn dân toàn diện, trường kỳ kháng chiến”; ý chí “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”; tinh thần “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước/ Mà lòng phơi phới dậy tương lai”; quyết tâm khắc phục hậu quả nặng nề của chiến tranh, thiên tai, bảo vệ vững chắc chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc… ; trân trọng cảm ơn sự đùm bọc, che chở, giúp đỡ, khích lệ, động viên và đồng hành cùng báo chí cách mạng Việt Nam của các tầng lớp nhân dân trong suốt 100 năm qua...
Đồng chí nhấn mạnh, đất nước đang đứng trước ngưỡng cửa của giai đoạn phát triển mới, với thời cơ và thách thức đan xen. Báo chí Cách mạng đứng trước những thay đổi có tính bước ngoặt, đột phá. Những mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp chiến lược mà toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và cả hệ thống chính trị đang quyết tâm thực hiện để đưa đất nước vững vàng đi lên trong kỷ nguyên mới chính là đề tài, mục tiêu, nhiệm vụ của các cơ quan báo chí và đội ngũ những người làm báo.
Bối cảnh và mục tiêu đó, đòi hỏi mỗi cơ quan báo chí và những người làm báo trong cả nước, trước hết, cần đổi mới tư duy, nhận thức và hành động thực tiễn để báo chí cách mạng hơn, chuyên nghiệp hơn, hiện đại hơn, nhân văn hơn, xứng đáng với truyền thống vẻ vang 100 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành của báo chí cách mạng Việt Nam. Chúng ta sẽ bước vào hành trình tiếp theo với những khát vọng, quyết tâm, nỗ lực lớn lao để hoàn thành xuất sắc vai trò, sứ mệnh mà Đảng, Nhà nước và nhân dân tin tưởng giao phó, góp phần đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, sánh vai với các cường quốc năm châu, như tâm nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh và khát vọng cháy bỏng của toàn dân tộc.
Đại diện cho thế hệ nhà báo lão thành, nhà báo Tạ Ngọc Tấn, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, nguyên Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương xúc động chia sẻ: Hơn 500 liệt sĩ nhà báo đã ngã xuống trên những nẻo đường chiến đấu, nhiều nhà báo cách mạng đã hy sinh trong ngục tù thực dân đế quốc. Trong hòa bình xây dựng đất nước, bảo vệ Tổ quốc, báo chí của chúng ta là lực lượng tiên phong trong đổi mới, phản ánh kịp thời tâm tư, nguyện vọng, những sáng kiến hay, mô hình sáng tạo của nhân dân, tham gia giám sát, phản biện chính sách, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, trở thành nhịp cầu hai chiều, kết nối đất nước ta với thế giới trong tiến trình hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và toàn diện. Lịch sử 100 năm báo chí cách mạng Việt Nam rất đáng tự hào, song cũng là lời nhắc nhở chúng ta về một tầm nhìn tương lai cho nền báo chí cách mạng trong kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc.
Nhà báo trăn trở, trước một thế giới biến đổi vô cùng nhanh chóng, phức tạp và khó dự báo, khoa học, công nghệ nhất là trí tuệ nhân tạo (AI) đang tác động vô cùng mạnh mẽ vào đời sống của nhân loại, nền báo chí của chúng ta phải làm thế nào để tranh thủ tốt nhất những thời cơ thuận lợi, vượt qua những khó khăn thách thức, hoàn thành sứ mệnh trước Đảng, nhân dân, trước dân tộc, góp phần đưa đất nước ta đến mục tiêu 100 năm thành lập nước và xa hơn nữa.
Nếu truyền thống và tính chất đặc trưng của báo chí cách mạng là năng động, sáng tạo, luôn tiên phong trong cuộc sống, thì bây giờ đây chính là lúc cần thiết, bức thiết nhất để những người làm báo chúng ta thể hiện tinh thần ấy trong chuyển đổi số, chuyển đổi phương thức hoạt động chuyên môn, chuyển đổi tổ chức bộ máy quản lý điều hành hoạt động báo chí, thích ứng nhanh nhất với điều kiện thực tế và đáp ứng tích cực nhất yêu cầu của sự nghiệp cách mạng. Nhà báo mong muốn Đảng, Nhà nước, các địa phương, ban, ngành tiếp tục quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, có những quyết sách chiến lược lâu dài, nhất quán để phát triển nền báo chí Việt Nam ngày càng hùng mạnh, nhân văn, chuyên nghiệp, hiện đại.
Đại diện cho thế hệ nhà báo trẻ, phóng viên Nguyễn Thị Ngân, Ban Thời sự, Đài Truyền hình Việt Nam bày tỏ niềm tự hào được đứng trong hàng ngũ những người làm báo, tiếp nối truyền thống vẻ vang của nền báo chí cách mạng Việt Nam. Nữ phóng viên cho biết, dù mới được đi một chặng đường ngắn trên hành trình thế kỷ của Báo chí Cách mạng Việt Nam, nhưng đó thực sự là những ngày tháng đẹp đẽ nhất, được đi về phía nhân dân, được lắng nghe biết bao tâm sự chia sẻ để phản ánh chân thực cuộc sống, được trở thành cầu nối của người dân với các cấp ủy, chính quyền. Sau mỗi chuyến đi, qua mỗi tác phẩm báo chí, người phóng viên càng có thêm tình yêu với nghề và niềm tin vào con đường mà mình và biết bao thế hệ nhà báo cách mạng đã và đang đi.
Từ vùng hải đảo, biên giới, hay nơi xảy ra thiên tai, bất kể lúc nào, ngày hay đêm, trong bất cứ thời tiết nào,… những phóng viên luôn mong muốn có mặt ở bên cạnh người dân khi người dân cần; trong quá trình tác nghiệp, luôn tâm niệm hãy giữ cho bản thân một cái đầu lạnh, một trái tim ấm và một tâm hồn lương thiện để thể hiện sự nhân văn, thấu cảm vào mọi tác phẩm của mình, tìm kiếm giải pháp cho những vấn đề đang phát sinh trong thực tế cuộc sống. Càng đi vào thực tế sinh động, gắn bó với nhân dân, phóng viên càng hiểu rằng thứ quý giá nhất là có và giữ được lòng tin của người dân với nhà báo và nghề báo và sâu xa hơn đó còn là lòng tin của người dân đối với Đảng, Nhà nước.
Phát biểu tại buổi lễ, Tổng Bí thư Tô Lâm ghi nhận, biểu dương những đóng góp quan trọng của báo chí cách mạng Việt Nam trong suốt chặng đường 100 năm xây dựng, trưởng thành; chúc mừng những người làm báo cách mạng Việt Nam lần thứ hai được nhận Huân chương Hồ Chí Minh, phần thưởng cao quý do Đảng, Nhà nước và nhân dân trao tặng vì đã có nhiều công lao đóng góp vào sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc.
Tổng Bí thư khẳng định, những thành tựu đạt được của báo chí cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng là kết tinh lý tưởng, lao động sáng tạo không mệt mỏi, tinh thần cống hiến vì Tổ quốc, vì nhân dân của các thế hệ những người làm báo Việt Nam. Chặng đường 100 năm lịch sử báo chí cách mạng Việt Nam là minh chứng sinh động cho vai trò to lớn của ngòi bút trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Khi chưa có Đảng, chưa có chính quyền, báo chí là ngọn lửa tinh thần dẫn dắt, định hướng tư tưởng, tập hợp quần chúng, xây dựng chính đảng, xây dựng nhà nước.
Trong khói lửa chiến tranh, báo chí là vũ khí sắc bén, truyền tải tinh thần kháng chiến, lòng quả cảm và khát vọng độc lập, kêu gọi toàn dân tộc đấu tranh giải phóng và thống nhất non sông. Trong xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước, báo chí là nhịp cầu nối giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân, là diễn đàn tin cậy của nhân dân, là sức mạnh, nguồn cảm hứng cho toàn dân tộc trên con đường hướng tới tương lai giàu mạnh, phồn thịnh, độc lập, tự do, phát triển bền vững.
Khẳng định trong công cuộc đổi mới đất nước, báo chí không chỉ là nhân chứng mà còn là lực lượng trực tiếp thúc đẩy tiến trình cải cách, mở cửa và hội nhập quốc tế, Tổng Bí thư nhấn mạnh, báo chí đã góp phần quan trọng trong việc hình thành và phát triển một xã hội dân chủ, văn minh, thông tin đa chiều, trung thực, góp phần nâng cao dân trí, tạo đồng thuận xã hội và tăng cường kiểm soát quyền lực, gắn nhân dân với Đảng, Đảng với nhân dân. Những năm gần đây, báo chí đã chủ động đổi mới nội dung, hình thức, công nghệ và tư duy làm báo. Các cơ quan báo chí, hàng chục nghìn nhà báo, phóng viên, biên tập viên đã và đang không ngừng sáng tạo, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số, trí tuệ nhân tạo, các thành tựu khoa học công nghệ tiên tiến để tạo nên một diện mạo, sắc thái, nội dung báo chí mới, hiện đại, nhân văn và gần dân.
Trong bối cảnh thế giới biến động nhanh chóng, phức tạp, đa chiều, báo chí cách mạng luôn giữ vững vai trò là lực lượng tiên phong trong việc giữ ổn định chính trị, tăng cường đồng thuận xã hội, bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia, chủ động đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Báo chí đã tham gia có trách nhiệm, tích cực tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng về công cuộc chuyển đổi số, phát triển bền vững, bảo vệ môi trường, gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc và hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng; có những đóng góp nổi bật trên mặt trận đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Chỉ đạo định hướng hoạt động trong thời gian tới, Tổng Bí thư nêu rõ, kỷ nguyên mới của dân tộc đang mở ra chân trời phát triển mới, đồng thời cũng đặt ra những yêu cầu cách mạng mới với quyết tâm cao, khát vọng lớn xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng. Trong bối cảnh đó, Báo chí Cách mạng Việt Nam càng phải khẳng định rõ bản lĩnh cách mạng, vai trò tiên phong trên mặt trận tư tưởng - văn hóa, là trụ cột tư tưởng, lực lượng xung kích kiến tạo niềm tin và sự đồng thuận trong xã hội; góp phần quan trọng trong việc nhân lên những giá trị nhân văn, tiến bộ, lan tỏa mạnh mẽ tinh thần đổi mới, sáng tạo, truyền cảm hứng học tập, lao động, cống hiến. Báo chí phải không ngừng tự đổi mới để phát triển tương xứng với tầm vóc thời đại, với sự phát triển của đất nước, thực sự trở thành nền báo chí chuyên nghiệp, nhân văn, hiện đại, phục vụ sự nghiệp của Đảng, Nhà nước và Nhân dân trên hành trình dựng xây và phát triển đất nước.
Các cơ quan báo chí và đội ngũ những người làm báo cần nhận thức sâu sắc trách nhiệm chính trị-xã hội đặc biệt cao cả của mình trước Đảng, Nhà nước và nhân dân. Phải đổi mới tư duy lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý báo chí theo hướng xây dựng và kiến tạo môi trường hoạt động để báo chí phát huy tốt nhất bản chất cách mạng, sứ mệnh phụng sự đất nước, phục vụ nhân dân. Các cơ quan báo chí chủ lực như Báo Nhân Dân, Tạp chí Cộng sản, Thông tấn xã Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, một số cổng thông tin điện tử của các cơ quan Trung ương cần tập trung cao cho chuyển đổi số, tăng cường hợp tác và hội nhập, làm tốt vai trò dự báo, thực hiện tốt chức năng định hướng thông tin, xứng đáng là những “ngọn hải đăng” cho hệ thống báo chí cách mạng nước nhà. Những người làm báo Việt Nam phải thực sự là những chiến sĩ xung kích, mang trong mình bản lĩnh chính trị vững vàng, tinh thần đổi mới, khát vọng cống hiến, dấn thân vì sự nghiệp chung của dân tộc. Báo chí phải trở thành lực lượng kiến tạo niềm tin, cổ vũ khát vọng phát triển, góp phần hiện thực hóa mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, trường tồn trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Nhân dịp này, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Tổng Bí thư Tô Lâm đã trao tặng Huân chương Hồ Chí Minh cho báo chí cách mạng Việt Nam vì đã có nhiều công lao đóng góp vào sự nghiệp cách mạng của Đảng và của dân tộc. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn trao tặng biểu trưng cho các nhà báo lão thành.
