Kết luận của Ban Bí thư về công tác bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng

Kết luận đã chỉ rõ, dù công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng đã có chuyển biến tích cực, vẫn còn nhiều hạn chế, yếu kém. Cụ thể:

Cơ chế pháp lý, thể chế thực thi chưa toàn diện, đầy đủ; một số nội dung chưa theo kịp thực tiễn phát triển trong các lĩnh vực mới như thương mại điện tử, kinh tế số. Chưa phân định rõ trách nhiệm, cơ chế phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương; công tác quản lý nhà nước ở một số nơi bị buông lỏng, để hoạt động sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm diễn ra công khai với quy mô lớn.

Tình trạng xâm phạm quyền lợi người tiêu dùng ngày càng đa dạng, tinh vi, phức tạp, xuất hiện trong cả những lĩnh vực liên quan đến y tế, chăm sóc sức khoẻ, thực phẩm, các sản phẩm thiết yếu cho người già, trẻ em.

Nguyên nhân chính là do một số cấp uỷ, tổ chức đảng, chính quyền chưa nhận thức đầy đủ; thẩm quyền, trách nhiệm chưa được phân định rõ ràng; và đặc biệt, một số cán bộ còn bao che, tiếp tay cho hoạt động sản xuất, buôn lậu hàng giả, hàng cấm.

Để tăng cường sự lãnh đạo của Đảng và trách nhiệm quản lý của Nhà nước, Ban Bí thư yêu cầu các cấp uỷ, tổ chức đảng, chính quyền, cơ quan quản lý nhà nước tập trung thực hiện 6 nhóm nhiệm vụ trọng tâm sau:

1. Khẩn trương rà soát, thể chế hoá các chủ trương mới, tập trung vào việc: Sửa đổi các luật liên quan như Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Luật An toàn thực phẩm... Phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm của Chính phủ, các bộ, ngành và chính quyền địa phương (cấp tỉnh, cấp xã). Hoàn thiện quy định pháp luật liên quan đến bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong môi trường số, giao dịch xuyên biên giới, và bảo đảm an ninh thông tin. Xác định rõ trách nhiệm của người đứng đầu trong từng cơ quan, tổ chức. Tăng cường chế tài, hình phạt, xử lý nghiêm minh các hành vi sản xuất, buôn lậu hàng giả, hàng kém chất lượng quy mô lớn.

2. Tạo đột phá trong thi hành pháp luật: Bảo đảm pháp luật được thực hiện công bằng, kịp thời, hiệu lực, hiệu quả. Tập trung điều tra, xử lý nghiêm các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng nhái, sản phẩm, dịch vụ không đảm bảo an toàn, cung cấp thông tin sai lệch, gian dối, gây nhầm lẫn, lừa đảo, chiếm đoạt tài sản; đặc biệt là áp đặt điều khoản không được phép, gây bất lợi cho số lượng lớn người tiêu dùng thông qua hợp đồng theo mẫu.

3. Phát huy vai trò các tổ chức xã hội và doanh nghiệp. Tạo điều kiện, xây dựng cơ chế đặc thù để các hội bảo vệ người tiêu dùng tham gia tích cực vào công tác bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật, lấy người tiêu dùng làm trung tâm trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Đẩy mạnh chuyển đổi số: Ứng dụng khoa học, công nghệ, trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data) trong công tác tư vấn, giải quyết tranh chấp, và hỗ trợ doanh nghiệp truy xuất nguồn gốc sản phẩm nhằm minh bạch hoá thị trường.

4. Đẩy mạnh hội nhập, tăng cường hợp tác quốc tế trong xử lý vụ việc tranh chấp tiêu dùng xuyên biên giới và phòng, chống tội phạm công nghệ cao.

5. Đổi mới công tác tuyên truyền: Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của toàn hệ thống chính trị và người dân. Đa dạng hoá phương thức truyền thông, ưu tiên các nhóm người tiêu dùng yếu thế, dễ bị tổn thương.

6. Tổ chức thực hiện: Giao các tỉnh uỷ, thành uỷ, Đảng uỷ Chính phủ tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát việc triển khai. Xử lý kỷ luật nghiêm khắc cán bộ, công chức có hành vi tham nhũng, tiêu cực, bao che hoặc tiếp tay cho các hành vi vi phạm pháp luật. Đồng thời, giao Đảng uỷ Chính phủ chịu trách nhiệm chính trong việc xây dựng cơ chế, chính sách và phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm của bộ, ngành, địa phương.

Kết luận 207-KL/TW thể hiện sự quyết tâm cao của Đảng trong việc bảo vệ lợi ích hợp pháp, chính đáng của người tiêu dùng, xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, lành mạnh, và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.