Ban chỉ đạo của huyện đã xây dựng kế hoạch thực hiện phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" và kế hoạch tổ chức biểu dương gia đình văn hóa tiêu biểu theo từng giai đoạn cụ thể và triển khai đến Ban chỉ đạo các xã, thị trấn. Đồng thời chỉ đạo UBND các địa phương tiến hành rà soát, bổ sung hương ước, quy ước thôn, xóm để phù hợp với Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới. Đến nay đã có 16/17 đơn vị hoàn thành bổ sung hương ước, quy ước thôn, xóm. Thời gian vừa qua, Ban chỉ đạo huyện đã ra nhiều công văn đôn đốc kiểm tra kết quả việc thực hiện các chỉ tiêu xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở, tổ chức các đoàn kiểm tra công nhận các đơn vị văn hóa, hướng dẫn các xã rà soát, đánh giá thực hiện các tiêu chí về văn hóa, thông tin theo tiêu chí xây dựng nông thôn mới.
Nhờ vậy, việc xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở trên địa bàn huyện Yên Mô đã có sức lan tỏa và thu hút sự tham gia của toàn xã hội, góp phần làm lành mạnh hóa môi trường sống ở các khu dân cư. Trong đó, phong trào xây dựng gia đình, thôn, xóm văn hóa được quan tâm chú trọng. Năm 2012, toàn huyện có 83% số hộ gia đình đạt tiêu chuẩn gia đình văn hóa, 86% thôn, xóm, khu phố văn hóa và trên 87% cơ quan, đơn vị, trường học đạt danh hiệu cơ quan văn hóa. Kinh nghiệm trong triển khai phong trào này là Ban vận động tại các khu dân cư đã bám sát tiêu chuẩn gia đình văn hóa để tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện, tạo chuyển biến tích cực trong nhận thức của cấp ủy Đảng, chính quyền và các tầng lớp nhân dân về vai trò, vị trí của việc xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, hạnh phúc, tiến bộ. Cùng với đó, Ban chỉ đạo phong trào của huyện đã cụ thể hóa các tiêu chí công nhận làng, thôn, xóm văn hóa, khu phố văn hóa gắn với các phong trào của địa phương và gắn với Chương trình xây dựng nông thôn mới.
Cũng qua công tác tuyên truyền, đặc biệt là các hình thức vận động của Đoàn thanh niên, nhiều nội dung quy định nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội đã dần thấm sâu vào suy nghĩ, nhận thức của nhân dân, tạo sự đồng lòng thực hiện nếp sống mới. Đến nay, đa số các đám cưới trên địa bàn được tổ chức trang trọng, vui tươi, lành mạnh, tiết kiệm, phù hợp với điều kiện kinh tế gia đình, phong tục truyền thống của địa phương và các quy định của pháp luật, không có tình trạng tảo hôn. Việc tang thường có sự chủ trì của cán bộ thôn, xóm để đảm bảo các nội dung, hoạt động được tiến hành trang trọng, ngắn gọn, lược bỏ các hủ tục rườm rà, hạn chế tình trạng ăn uống linh đình, kéo dài…
Phong trào văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao của huyện có bước phát triển khá tốt, huy động được đông đảo lực lượng tham gia, nhất là đoàn viên, thanh niên. 100% xã, thị trấn có đội ca khúc chính trị do Đoàn thanh niên phụ trách, toàn huyện có 11 câu lạc bộ chèo và câu lạc bộ hát xẩm hoạt động thường xuyên góp phần duy trì, bảo tồn văn hóa truyền thống của dân tộc. Huyện cũng đã thành lập được chi hội Văn học nghệ thuật bước đầu đi vào hoạt động có hiệu quả. Đặc biệt, phong trào xây dựng nhà văn hóa thôn, xóm đã phát triển mạnh mẽ. Tính đến tháng 6-2013, toàn huyện đã xây dựng được 181 nhà văn hóa thôn, xóm trị giá trên 20 tỷ đồng bằng nguồn kinh phí hỗ trợ của Nhà nước và cơ bản là nguồn xã hội hóa. Từ năm 2011 đến nay, huyện triển khai xây dựng được 3 nhà văn hóa xã, trị giá hơn 10 tỷ đồng.
Thời gian tới, huyện Yên Mô tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" với việc động viên khuyến khích sự đóng góp của toàn xã hội trong xây dựng các thiết chế văn hóa, thể thao; thực hiện tốt quy chế dân chủ để tạo sức mạnh nội lực trong quá trình xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở.
Đào Duy