Ngay từ sáng sớm, hàng trăm nông dân của thị trấn Yên Thịnh đã ra đồng gieo cấy, chăm sóc lúa đông xuân. Tại cánh đồng Yên Thổ, đang dở tay tát nước cho lúa, bà Nguyễn Thị Liên phấn khởi cho biết: Năm nay chúng tôi làm nông nghiệp rất thuận lợi, đồng đất đã được quy hoạch lại nên toàn bộ diện tích được gieo thẳng.
Vụ đông xuân 2014-2015, gia đình tôi thực hiện gieo thẳng toàn bộ gần 1 mẫu ruộng. So với cấy lúa, gieo thẳng nhàn hơn rất nhiều, đỡ công lao động, giảm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất. Cái được lớn nhất ở phương pháp này là giải quyết được vấn đề thiếu lao động làm nông nghiệp.
Hầu hết thanh niên, lứa tuổi đang còn ở độ tuổi lao động đều đi học, đi làm. Như ở xóm tôi gần như chỉ có người già và một số chị em phụ nữ làm nông. Do đó, mỗi khi đến vụ cấy hoặc gặt, gia đình nào cũng lo lắng đi thuê người.
Từ ngày thực hiện dồn điền, đổi thửa thành công, đồng ruộng được quy hoạch bằng phẳng và áp dụng phương pháp gieo thẳng ở đầu vụ, dùng máy gặt ở cuối vụ thì sản xuất nông nghiệp đã nhàn hơn rất nhiều.
Những gia đình chỉ có hai ông bà già ngoài 60 tuổi như tôi cũng không còn lo thiếu lao động. Với 1 mẫu ruộng, máy móc đã cày bừa nhuyễn đất, gia đình tôi chỉ làm vài ngày đã xong, không phải thuê lao động. Đến nay toàn bộ diện tích vụ đông xuân của gia đình tôi đã gieo xong và đang chuyển sang công tác chăm sóc, bảo vệ lúa.
Trao đổi với đại diện lãnh đạo phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Yên Mô, chúng tôi được biết: Vụ đông xuân năm 2015-2016, huyện Yên Mô có kế hoạch gieo cấy 6.559 ha lúa các loại. Với nhận định đây là vụ đông xuân ấm, nên để giành thắng lợi trong sản xuất, huyện đã tập trung chỉ đạo các đơn vị, địa phương tập trung thực hiện tốt các biện pháp thâm canh, biện pháp kỹ thuật đã đề ra.
Trong đó, bố trí 100% diện tích gieo cấy trà xuân muộn. Lựa chọn các giống lúa ngắn ngày, mở rộng và chú trọng thâm canh diện tích lúa lai, lúa thuần chất lượng cao phù hợp với điều kiện đất đai của từng địa phương.
Trong điều kiện tiết lập xuân năm 2016 giáp với Tết Nguyên đán Bính Thân nên chủ động bố trí cơ cấu giống và thời vụ gieo trồng hợp lý để lúa khi trỗ tránh được ảnh hưởng của rét muộn. Phấn đấu diện tích cấy lúa chất lượng cao, lúa nếp các loại chiếm 60% tổng diện tích với các giống LT2, Bắc thơm số 7, DQ11, HT1, Nếp 97…
Diện tích gieo cấy lúa lai, lúa cao sản chiếm 30% diện tích, cấy chân ruộng trũng (sử dụng các giống như: Nhị ưu 838, Phú ưu 1, Thục Hưng 6, GS9, CT16…). Còn lại cấy các giống lúa thuần như: KD18, Thiên ưu 8, KD28, Hoa ưu 109…
Các xã, thị trấn, các HTX nông nghiệp đã xây dựng kế hoạch làm đất, xác định cụ thể vùng làm ải, vùng làm dầm với phương châm "ải phải nỏ, dầm phải ngấu", đảm bảo làm đất xong trước cấy 3-4 ngày. Công tác gieo mạ và xuống đồng gieo cấy đảm bảo đúng kế hoạch và khung thời vụ.
Điểm nổi bật hơn trong vụ sản xuất năm nay là huyện đã khuyến khích các đơn vị thay đổi tập quán sản xuất cũ bằng phương thức gieo thẳng nhằm tiết giảm các chi phí, công lao động và nâng cao hiệu quả trong sản xuất. Để lúa gieo thẳng cho năng suất, sản lượng cao, ngành Nông nghiệp huyện đã khuyến cáo bà con nông dân nên sử dụng các giống lúa lai vì bộ giống này có khả năng chịu rét tốt hơn, sinh trưởng và phát triển khỏe hơn so với các giống lúa chất lượng cao, giống lúa thuần.
Về mặt kỹ thuật thâm canh, làm đất phải kỹ hơn so với làm đất cấy lúa, đất làm tơi nhuyễn, phẳng; bón lót sâu, bón phân kết thúc sớm, bón cân đối NPK; ở giai đoạn kết thúc đẻ nhánh cần rút nước phơi ruộng từ 5-7 ngày tạo điều kiện cho bộ rễ lúa ăn sâu, cứng cây, tăng khả năng chống đổ... Gặp thời tiết rét đậm, rét hại dưới 15 độ C thì cần triển khai tốt các giải pháp chống rét, bảo vệ cho lúa như duy trì nước ở rãnh, đảm bảo mặt luống luôn đủ ẩm...
Tính đến nay, vụ đông xuân ở Yên Mô cơ bản thuận lợi, diện tích lúa gieo thẳng tăng lên so với những năm trước. Toàn huyện gieo cấy được gần 6.000 ha, chiếm trên 92% diện tích, trong đó diện tích lúa gieo thẳng đạt 2.926 ha. Nhiều địa phương đã triển khai tốt và có diện tích lúa gieo thẳng chiếm tỷ lệ cao như: Yên Từ, thị trấn Yên Thịnh, Khánh Thịnh, Yên Phong, Khánh Dương, Khánh Thượng.....
Trong thời gian tới, huyện Yên Mô tiếp tục chỉ đạo các xã, thị trấn nghiêm túc triển khai lịch thời vụ và các biện pháp kỹ thuật sản xuất vụ đông xuân, phấn đấu gieo cấy hết toàn bộ diện tích và chuyển trọng tâm sang công tác chăm sóc, bảo vệ lúa.
Hồng Giang