Trong những năm gần đây, các xã, thị trấn của huyện Yên Khánh đều thành lập các đội thu gom rác thải sinh hoạt trong các thôn, xóm, khu dân cư. Tuy nhiên, tỷ lệ thu gom đạt thấp, hoạt động thu gom không được thường xuyên, rác thải sau khi thu gom thường được tập kết ra các bãi rác tự phát, chủ yếu là đổ đống và đốt không triệt để vì chưa có bãi xử lý rác thải tập trung, gây ô nhiễm môi trường khu vực xung quanh. Mặt khác, ý thức của người dân về vấn đề vệ sinh môi trường sống vẫn còn hạn chế…
Đồng chí Tô Văn Lưu, Phó trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Yên Khánh cho biết: Để giải quyết vấn đề rác thải và vệ sinh môi trường, huyện Yên Khánh đã triển khai, phê duyệt các đề án xây dựng bãi rác thải tại các đơn vị xã, thị trấn trong huyện. Đến nay, toàn huyện có 8/19 đơn vị xã, thị trấn đã có quy hoạch bãi xử lý rác thải tập trung. Mỗi đơn vị được hỗ trợ 100 triệu đồng để xây dựng bãi rác thải, còn lại kinh phí giải phóng mặt bằng, kinh phí hoàn thiện được bố trí bằng nguồn của xã hoặc đóng góp của nhân dân.
Hiện nay, các xã được phê duyệt đề án xử lý rác thải đang đẩy nhanh tiến độ xây dựng và đưa hoạt động thu gom, xử lý rác thải trên địa bàn đi vào hoạt động ổn định, đảm bảo phù hợp với tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới. Những xã còn lại, huyện Yên Khánh sẽ chỉ đạo hoàn thiện tiếp các đề án xử lý rác thải, triển khai xây dựng và đưa vào sử dụng có hiệu quả. Cái khó nhất trong việc quy hoạch bãi xử lý rác thải là nguồn vốn, vì tỷ lệ đấu giá đất ít, trong khi tiền trả giải phóng mặt bằng lại cao. Do đó, huyện đề nghị các xã huy động vốn bằng cách vận động nhân dân đóng góp cùng với sự hỗ trợ của Nhà nước để sớm đưa công trình bãi xử lý rác đi vào hoạt động.
Huyện cũng đề cao công tác thông tin tuyên truyền để nâng cao ý thức cho nhân dân về vấn đề môi trường, làm sao để nhân dân hiểu và tự giác phân loại rác thải sinh hoạt, tự dọn dẹp vệ sinh môi trường xung quanh và thu gom vỏ bao bì, chai, lọ thuốc bảo vệ thực vật sau khi sử dụng, không vứt tràn lan ra đồng ruộng... Nhân rộng các mô hình thu gom rác thải sinh hoạt, kịp thời biểu dương các đơn vị làm tốt công tác vệ sinh môi trường nông thôn... để các đơn vị khác làm theo.
Chúng tôi có dịp về Khánh Hải, một xã được chọn làm điểm xây dựng nông thôn mới. Khánh Hải hôm nay đã có nhiều đổi thay, đường làng ngõ xóm trở nên sạch sẽ hơn, không còn thấy rác thải sinh hoạt ở đầu đường, cuối chợ… Để đạt được kết quả đó, xã Khánh Hải đã quy hoạch và được phê duyệt đề án xây dựng bãi xử lý rác thải tập trung. Hiện nay, xã đang triển khai xây dựng và sớm đưa bãi xử lý rác thải tập trung vào hoạt động trong thời gian tới. Công tác thu gom rác thải sinh hoạt trong các thôn, xóm đã đi vào nề nếp và hoạt động khá hiệu quả.
Đặc biệt là từ khi thôn 3 của xã Khánh Hải được chọn thí điểm thành lập câu lạc bộ nói không với túi nilon, công tác vệ sinh môi trường đã có sự chuyển biến rõ nét. Chị Phạm Thị Đỉnh, Chi hội trưởng phụ nữ xóm Hà Đông, thôn Đông Mai cho biết: Trước đây thôn cũng đã thành lập tổ thu gom rác thải do chị em phụ nữ đứng ra thu gom, tuy nhiên công tác thu gom không đi vào nề nếp và ý thức của người dân còn hạn chế nên việc vệ sinh môi trường sống có chuyển biến nhưng không nhiều.
Từ tháng 5-2011, được sự quan tâm của tỉnh, huyện, Câu lạc bộ thu gom rác thải của thôn được thành lập. Mỗi hộ gia đình được phát một xô đựng rác thải của gia đình và một túi thân thiện với môi trường để hạn chế dùng túi nilon. Câu lạc bộ gồm 40 thành viên là chị em phụ nữ trong thôn, mỗi tháng sinh hoạt một lần để tuyên truyền, nâng cao ý thức cho chị em về vệ sinh môi trường, từ đó chị em sẽ truyền đạt lại cho gia đình, người thân. Câu lạc bộ cũng thành lập nên các tổ thu gom và phân công thu gom rác thải 2 lần/tháng theo quy định. Từ khi thành lập câu lạc bộ đến nay, đường làng, ngõ xóm của thôn rất sạch sẽ, mỗi gia đình đều có ý thức thu gom, phân loại rác thải, quét dọn khu vực quanh nhà mình. Nhà nào cũng làm, người nào cũng dọn nên đã trở thành nền nếp của nhân dân trong thôn và đây là mô hình hoạt động vệ sinh, thu gom rác thải có hiệu quả cần nhân rộng ra các đơn vị khác.
Hồng Giang