Trường Yên: Phát triển du lịch đi đôi với bảo vệ môi trường

Trường Yên là xã miền núi có tổng diện tích trên 2 nghìn ha, có dân số trên 11 nghìn nhân khẩu. Trường Yên có bề dày lịch sử, giàu truyền thống cách mạng, có cảnh quan thiên nhiên ưu đãi thu hút khách du lịch trong và ngoài nước. Hiện nay Trường Yên có 19 di tích lịch sử - văn hóa được xếp hạng, trong đó có 2 di tích được xếp hạng quốc gia đặc biệt, 11 di tích được xếp hạng cấp quốc gia, 6 di tích xếp hạng cấp tỉnh và nhiều danh lam thắng cảnh trong phạm vi Quần thể danh thắng Tràng An được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới. Đây là điều kiện thuận lợi để xã phát triển ngành nghề du lịch, dịch vụ, tạo việc làm, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân và phát triển kinh tế địa phương. Hàng năm có hàng nghìn khách du lịch trong và ngoài nước đến tham quan, chiêm bái Khu di tích lịch sử văn hóa Cố đô Hoa Lư. Ước tính lĩnh vực du lịch, dịch vụ chiếm 80% cơ cấu kinh tế của xã, thu nhập của người dân đạt 31 triệu đồng/người/năm và hộ nghèo còn 2,73%.

Du lịch, dịch vụ đã đóng góp rất lớn vào phát triển kinh tế-xã hội nhưng cũng gây quan ngại trong vấn đề bảo vệ môi trường tại địa phương. Theo bà Nguyễn Thị Yến, Phó Chủ tịch UBND xã Trường Yên, lượng du khách đông cùng số dân lớn nên những năm trước vẫn xảy ra tình trạng ô nhiễm môi trường do rác thải sinh hoạt gây ra. Với định hướng phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, Trường Yên xác định phải làm tốt công tác bảo vệ môi trường kể cả ở khu du lịch lẫn khu dân cư. Để thực hiện điều đó, Đảng ủy, UBND xã đã cụ thể hóa nội dung bảo vệ môi trường vào các Nghị quyết nhiệm kỳ, Nghị quyết chuyên đề hoặc lồng ghép vào kế hoạch hoạt động hàng năm. Địa phương cũng phối hợp với Trung tâm bảo tồn di tích lịch sử Cố đô Hoa Lư tuyên truyền sâu rộng tới cán bộ, đảng viên và nhân dân bằng nhiều hình thức về công tác bảo vệ môi trường, các thông tư liên tịch của các bộ, ngành hướng dẫn bảo vệ môi trường trong hoạt động du lịch, tổ chức lễ hội, bảo vệ, phát huy giá trị di tích và các quy định pháp luật khác về thực hiện nếp sống văn minh nơi công cộng. Từ đó, người dân hiểu và chấp hành các quy định về bảo vệ môi trường, tích cực tham gia giữ gìn vệ sinh môi trường khu du lịch và khu vực thôn, xóm. Ngoài ra, xã Trường Yên đề ra nhiều giải pháp bảo vệ môi trường, giữ gìn cảnh quan sinh thái như: Tuyên truyền nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường của du khách, quy hoạch lại các ki-ốt bán hàng, xây dựng các biển nội quy quy định vứt rác thải, đầu tư lắp đặt gần 50 thùng đựng rác đặt tại các vị trí thuận tiện, bố trí lực lượng lao động thường xuyên làm công tác vệ sinh đảm bảo cảnh quan môi trường tại khu du lịch, phối hợp với các ngành chức năng kiểm tra và thực hiện ký cam kết bảo vệ môi trường đối với các hộ kinh doanh khách sạn, nhà nghỉ, nhà hàng trên địa bàn.

Về rác thải khu dân cư, năm 2012 xã thành lập tổ thu gom rác thải, vệ sinh môi trường gồm 6 lao động được trang bị đầy đủ xe đẩy rác và dụng cụ bảo hộ lao động, có trách nhiệm thu gom rác trên địa bàn toàn xã. Rác sau khi thu gom được công ty môi trường vận chuyển đi xử lý. Cùng với hoạt động thu gom, tổ thu gom rác thải và vệ sinh môi trường của xã còn kết hợp tuyên truyền, vận động người dân nâng cao ý thức, trách nhiệm trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường, bảo vệ môi trường bằng những việc làm thiết thực. Hàng tháng, Trường Yên tổ chức kiểm tra công tác vệ sinh môi trường tại 16 thôn và có những đánh giá, biểu dương hay nhắc nhở tại các cuộc họp.

Bên cạnh các giải pháp trên, xã Trường Yên còn huy động sự tham gia tích cực của các tổ chức, hội, đoàn thể và nhân dân qua các hoạt động bảo vệ môi trường: tổng vệ sinh môi trường, làm vệ sinh đường làng ngõ xóm vào chiều mùng 4 hàng tháng do các đoàn thể làm nòng cốt; Hội Phụ nữ thực hiện tốt cuộc vận động "Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch"; tuyến đường phụ nữ tự quản; phong trào đoàn viên, thanh niên tham gia bảo vệ môi trường với tinh thần xung kích, tình nguyện; ra quân hưởng ứng "Ngày môi trường thế giới", chiến dịch "Làm cho thế giới sạch hơn", tổng vệ sinh môi trường chào mừng các ngày lễ lớn; tổ chức phát động bảo vệ môi trường, khơi thông cống rãnh, vớt rác trên các kênh rạch, vớt bèo trên sông Sào Khê, thu gom rác thải...

Với cách làm trên, công tác vệ sinh môi trường ở Trường Yên từng bước được cải thiện và đi vào nề nếp. Người dân đã thay đổi tập quán sinh hoạt, không còn xả rác bừa bãi và sử dụng các biện pháp bảo vệ thực vật một cách khoa học, vứt vỏ chứa thuốc trừ sâu vào nơi quy định. 100% số hộ kinh doanh trên địa bàn đăng ký tham gia bảo vệ môi trường và 100% số hộ gia đình ký thực hiện hương ước về bảo vệ môi trường ở khu dân cư.

Trong thời gian tới, để bảo vệ môi trường, tạo cảnh quan môi trường sinh thái cho khu du lịch, xã Trường Yên phối hợp với các đơn vị liên quan đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của các hộ kinh doanh, nhà hàng, khách sạn, khách du lịch và cộng đồng dân cư, tiếp tục đưa công tác bảo vệ môi trường đi vào nề nếp. Đồng thời kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm về môi trường, làm tốt công tác thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải, nhân rộng các mô hình du lịch cộng đồng nhằm từng bước tạo dựng hình ảnh mới cho hoạt động du lịch của xã, đưa Trường Yên trở thành điểm du lịch hấp dẫn đối với khách du lịch trong nước và quốc tế.

Hồng Giang