Những ngày đầu mới thành lập, nhà trường chỉ có 8 lớp với hơn 400 học sinh, 23 giáo viên do thầy Tống Duy Vọng làm Hiệu trưởng. Hân hoan với ngôi trường mới, song những thế hệ giáo viên, học sinh đầu tiên ấy cũng phải đối diện với biết bao khó khăn, thách thức. Đó là hệ thống trường lớp, cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy và học còn nhiều thiếu thốn. Hơn 400 học sinh được chia lớp, học thành nhiều ca trong 2 phòng học cấp 4 sát khu vực trường Trung cấp nghề H13.
Một năm sau ngày thành lập, nhà trường tiếp tục được xây thêm 6 phòng học cấp 4. Thầy và trò phải dạy và học 3 ca. Ngoài giờ lên lớp, thầy và trò nhà trường lại ra sức lao động san lấp hố bom cũ và đào hào xung quanh để bảo vệ trường. Trang thiết bị phục vụ cho dạy và học hầu như vẫn không có. Các thầy, cô giáo không chỉ dạy học, lao động xây dựng trường lớp, tăng gia để có thêm lương thực mà còn không quản mưa rét, ngày đêm đi từng nhà vận động học sinh bỏ học trở lại lớp hoặc thăm hỏi, động viên học sinh và gia đình lúc ốm đau… Cũng từ trong gian khó ấy mà tình thầy và trò càng thêm gắn bó, trở thành động lực, nhiệt huyết để các thầy, cô giáo thêm gắn bó với "phấn trắng, bảng đen" và những học trò nhỏ thêm nghị lực để vượt khó đến trường.
Một niềm vui lớn đến với thầy và trò Trường THCS Lê Lợi khi năm 1993, UBND thị xã Tam Điệp cho phép xây dựng 10 phòng học nhà cao tầng; năm 2001, xây tiếp 8 phòng học nhà cao tầng kiên cố đáp ứng tốt cho nhiệm vụ giảng dạy của thầy cô và học tập của học sinh. Kể từ đây học sinh Lê Lợi không phải còn phải học 3 ca nữa. Và cũng từ năm 1993, số học sinh mỗi năm tăng khoảng 200 em, đỉnh cao là năm 2001, nhà trường có 23 lớp với tổng số 981 học sinh, 56 cán bộ, giáo viên, công nhân viên.
25 năm đã đi qua kể từ ngày thành lập trường- một chặng đường chưa phải là dài, song thật có ý nghĩa đối với thầy và trò Trường THCS Lê Lợi. Trong chặng đường ấy, nhà trường đã nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ngành, sự ủng hộ của các đơn vị, doanh nghiệp và nhân dân địa phương. Những sẻ chia ấy thực sự trở thành động lực để các thế hệ thầy và trò Trường THCS Lê Lợi nỗ lực vượt khó vươn lên, vừa giảng dạy và học tập, vừa lao động xây dựng trường, lớp, từng bước đưa chất lượng giáo dục của nhà trường ổn định và phát triển, vun đắp nên truyền thống vẻ vang của nhà trường.
Từ một ngôi trường ban đầu có chất lượng khiêm tốn, Trường THCS Lê Lợi đã vươn lên đạt chuẩn Quốc gia vào năm 2006. Đến tháng 12 năm 2012, Trường được tái công nhận đạt chuẩn Quốc gia. Hiện nay, nhà trường được quy hoạch 1 khu riêng với tổng diện tích 14.000m2, đảm bảo yêu cầu theo hướng hiện đại: Khuôn viên nhà trường rộng rãi, thoáng mát, sạch sẽ, cây cối xanh tươi bốn mùa, ba dãy nhà cao tầng khang trang, gồm 16 phòng học đủ cho 4 khối học trong một ca, 4 phòng học bộ môn, 1 phòng Tiếng Anh được trang bị đầy đủ phương tiện dạy học hiện đại, một phòng máy vi tính đáp ứng việc học bộ môn tin học cho học sinh nhà trường. 1 phòng y tế, 1 phòng thư viện với 1 kho sách có gần 2.000 đầu sách và 1 phòng Đội. Nhà trường có 49 cán bộ, giáo viên, nhân viên đảm bảo về cơ cấu, đủ về số lượng, tất cả đều đạt trình độ chuẩn, trên chuẩn.
Qua 25 năm trong sự nghiệp "trồng người", nhà trường đã có 11 thầy, cô được công nhận giáo viên giỏi cấp tỉnh, 33 thầy, cô được công nhận giáo viên giỏi cấp thị, trên 70% giáo viên đạt danh hiệu giáo viên giỏi cấp cơ sở; nhiều cán bộ, giáo viên đạt chiến sỹ thi đua các cấp được tặng Giấy khen, Bằng khen của UBND Thị xã, Sở Giáo dục và Đào tạo, UBND tỉnh Ninh Bình.
Trường THCS Lê Lợi đã trở thành một địa chỉ giáo dục tin cậy của nhân dân phường Nam Sơn và Thị xã Tam Điệp. Dưới sự dìu dắt của các thầy cô giáo, từ ngôi trường thân yêu này, bao thế hệ học sinh đã trưởng thành, nhiều học sinh đạt giải cao trong kỳ thi học sinh của thị xã, tỉnh và cấp quốc gia. Nhà trường đã đào tạo được hàng vạn học sinh tốt nghiệp ra trường, tỷ lệ thi vào THPT được nâng lên rõ rệt.
5 năm liên tục (từ 2009 đến 2014), chất lượng thi vào trường THPT luôn đứng trong tốp 10 trường trên 143 trường THCS của tỉnh. Nhiều em học sinh của trường là con em trên địa bàn phường Nam Sơn sau khi học xong THPT, tiếp tục theo học cao đẳng, đại học đã trở thành kỹ sư, cử nhân, tiến sỹ, các sỹ quan cao cấp trong lực lượng vũ trang, nhiều người đã và đang nắm giữ các chức vụ chủ chốt trong các tổ chức đảng, chính quyền…, tích cực phục vụ cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Với những thành tích đã đạt được, Trường THCS Lê Lợi liên tục được công nhận là Tập thể Lao động xuất sắc, hai lần được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen (năm 2001 và 2011); hai lần được UBND tỉnh tặng cờ thi đua xuất sắc năm học 2000-2001 và năm học 2008-2009), nhiều năm được UBND tỉnh tặng Bằng khen, UBND thị xã tặng giấy khen.
Các tổ chức đảng, đoàn thể của nhà trường cũng đạt được nhiều thành tích đáng kể: Chi bộ nhà trường liên tục đạt trong sạch, vững mạnh được Thị ủy và Đảng ủy phường tặng giấy khen; Công đoàn nhiều năm liên tiếp đạt danh hiệu Công đoàn vững mạnh xuất sắc, được Liên đoàn Lao động tỉnh, thị xã tặng bằng khen, giấy khen; Liên đội TNTP Hồ Chí Minh của nhà trường đứng vị trí tốp đầu khối THCS, được T.Ư Đoàn, Tỉnh đoàn, Thị đoàn tặng cờ, bằng khen và giấy khen nhiều năm. Đặc biệt tháng 11 năm 2013, Trường THCS Lê Lợi đã vinh dự được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Ba.
25 năm xây dựng và phát triển, với sự kiên trì, nỗ lực và sáng tạo của các thế hệ lãnh đạo, các thầy, cô giáo, nhân viên nhà trường và lớp lớp các thế hệ học sinh, Trường THCS Lê Lợi đã đạt được những thành tích đáng trân trọng và rất đỗi tự hào. Đó là động lực vô cùng quý báu tiếp thêm niềm tin và sức mạnh để nhà trường tiếp tục vươn lên chiếm lĩnh những đỉnh cao mới trong sự nghiệp trồng người, xứng đáng là ngôi nhà "Uơm mầm tri thức", xứng danh là địa chỉ tin cậy của các bậc phụ huynh và học sinh, góp phần vào sự nghiệp giáo dục nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân tài cho quê hương, đất nước.
Thái Xuân Trường,
Hiệu trưởng Trường THCS Lê Lợi