Quá trình 40 năm xây dựng và trưởng thành, đơn vị đã trải qua các thời kỳ: Từ năm 1977-1986, Trung đoàn đóng quân ở huyện Kim Sơn; nhiệm vụ chính trong giai đoạn này là huấn luyện quân nhân bổ sung cho chiến trường bảo vệ biên giới Tây Nam, biên giới phía Bắc và làm nhiệm vụ lấn biển, phát triển kinh tế cùng với Đoàn 500/Quân khu 3 ở khu vực Cồn Thoi, huyện Kim Sơn. Giai đoạn 1987-1992, Trung đoàn sáp nhập với Trung đoàn 182 của Nam Định đóng quân ở Nông trường Bình Minh, huyện Hải Hậu (Nam Định) và là một trong những đơn vị chủ lực của tỉnh Hà Nam Ninh cũ có nhiệm vụ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu.
Sau khi tỉnh Ninh Bình được tái lập năm 1992, Trung đoàn 855 cũng được tái lập, nơi đứng chân lúc đó của Trung đoàn là địa bàn huyện Kim Sơn, tiếp tục làm nhiệm vụ lấn biển, sau đó Trung đoàn chuyển về đứng chân trên địa bàn xã Khánh Nhạc (huyện Yên Khánh) thực hiện nhiệm vụ phúc tra, huấn luyện DBĐV. Năm 1996-1997, Trung đoàn sáp nhập với Trường Quân sự tỉnh và đóng quân trên địa bàn phường Bích Đào (thành phố Ninh Bình) với nhiệm vụ chính trị trọng tâm là phúc tra, nắm nguồn và huấn luyện DBĐV cho Trung đoàn 855 và Trung đoàn 856.
Theo yêu cầu nhiệm vụ, từ năm 1998-2005, Trung đoàn lại tách ra khỏi Trường Quân sự tỉnh, thực hiện nhiệm vụ trực sẵn sàng chiến đấu và phúc tra nắm nguồn, huấn luyện DBĐV. Từ tháng 6-2006 đơn vị di chuyển vị trí đóng quân về tiếp quản vị trí Kho quân khí của Bộ CHQS tỉnh (thuộc thị trấn Thiên Tôn, huyện Hoa Lư).
Từ năm 2009 đến nay, được Bộ CHQS tỉnh giao nhiệm vụ huấn luyện lực lượng DBĐV của các huyện, thành phố trong tỉnh, Trung đoàn đã tiến hành phúc tra trên 17.000 lượt đồng chí, báo động kiểm tra SSĐV 1.900 đồng chí, báo động huấn luyện diễn tập 428 đồng chí. Tổ chức huấn luyện DBĐV với 5.179 đồng chí, bảo đảm 100% đạt yêu cầu, có 76-78% đạt khá, giỏi, bảo đảm an toàn tuyệt đối về người, vũ khí, trang bị; giáo dục kiến thức quốc phòng-an ninh cho hơn 5.000 lượt học sinh, sinh viên các trường trên địa bàn.
Tích cực tham gia nhiệm vụ phòng, chống lụt bão - TKCN, phòng, chống cháy nổ, cháy rừng; đơn vị đã phối hợp với xã Ninh Mỹ (Hoa Lư) tham gia 150 ngày công làm đường giao thông nông thôn trong phong trào "Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới"; tham gia có hiệu quả phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa".
Thường xuyên phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể địa phương tham gia giúp nhân dân xóa đói, giảm nghèo, phát triển kinh tế - xã hội, góp phần giữ vững an ninh chính trị- TTATXH nơi đóng quân, được Đảng ủy - Thủ trưởng Bộ CHQS tỉnh tin tưởng; cấp ủy, chính quyền và nhân dân địa phương đánh giá cao. Nhiều năm liền, Trung đoàn được Bộ Tư lệnh Quân khu 3 công nhận là đơn vị vững mạnh toàn diện, được UBND tỉnh tặng cờ và Bằng khen đơn vị thực hiện tốt Pháp lệnh về DBĐV.
Những năm tới, tình hình thế giới và khu vực tiếp tục có những diễn biến phức tạp mới, tiềm ẩn nguy cơ bất trắc, khó lường, đặc biệt là tranh chấp chủ quyền biển, đảo, tài nguyên tiếp tục gia tăng; các thế lực thù địch đẩy mạnh chiến lược "Diễn biến hòa bình", bạo loạn lật đổ nhằm "phi chính trị hóa" quân đội, thúc đẩy "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" và sự tác động của mặt trái cơ chế thị trường. Nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương nói chung và nhiệm vụ quản lý, huấn luyện DBĐV có sự phát triển và yêu cầu ngày càng cao.
Để hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ trong giai đoạn mới, đồng thời tiếp tục phát huy truyền thống 40 năm qua của Trung đoàn, đòi hỏi mỗi cán bộ, chiến sỹ cố gắng, nỗ lực khắc phục mọi khó khăn, xây dựng ý chí quyết tâm, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.
Trong đó tập trung làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, quán triệt nghiêm túc Nghị quyết Trung ương 8 (khóa XI) về "Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới", nghị quyết về nhiệm vụ quốc phòng, quân sự địa phương hàng năm, xây dựng cho cán bộ, chiến sỹ Trung đoàn có bản lĩnh chính trị vững vàng, tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng và con đường đi lên CNXH; nâng cao cảnh giác cách mạng, đấu tranh không khoan nhượng với các quan điểm sai trái.
Duy trì nghiêm túc chế độ trực sẵn sàng chiến đấu, thường xuyên tổ chức tốt việc luyện tập, xử trí các phương án chiến đấu, không để bị động, bất ngờ.
Phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương và các đơn vị đứng chân trên địa bàn góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; tích cực tham gia phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa" và "Quân đội tham gia xây dựng nông thôn mới", vận động cán bộ, chiến sỹ tích cực tham gia quyên góp, ủng hộ các quỹ từ thiện, nhân đạo do cấp trên và địa phương phát động.
Phối hợp chặt chẽ với các địa phương giao nguồn, thực hiện tốt nhiệm vụ phúc tra nắm nguồn biên chế, tổ chức báo động kiểm tra sẵn sàng động viên theo đúng kế hoạch đề ra; kịp thời đề xuất nguồn bổ sung thay thế, miễn nhiệm, giải ngạch theo quy định, phấn đấu quân số biên chế đạt 98-100%, tỷ lệ chuyên nghiệp quân sự đạt trên 80%.
Đối với nhiệm vụ huấn luyện DBĐV hàng năm, quán triệt và thực hiện tốt phương châm huấn luyện "Cơ bản, thiết thực, hiệu quả", thực hiện tốt kế hoạch huấn luyện cho các đối tượng, kết quả kiểm tra các khoa mục 100% đạt yêu cầu, trong đó có 76-78% đạt khá, giỏi, an toàn tuyệt đối.
Xây dựng Đảng bộ Trung đoàn trong sạch, vững mạnh gắn với xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, bồi dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng, lối sống trong sạch, lành mạnh cho cán bộ, đảng viên; không ngừng nâng cao trình độ chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao. Thường xuyên nâng cao chất lượng xây dựng nền nếp chính quy, ý thức chấp hành kỷ luật quân đội, pháp luật Nhà nước, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh cho cán bộ, chiến sỹ.
Phấn khởi, tự hào với truyền thống "Đoàn kết, chủ động, sáng tạo, kiên cường, quyết thắng" của LLVT tỉnh trong 70 năm qua và 40 năm xây dựng và trưởng thành của đơn vị, cán bộ, chiến sỹ Trung đoàn 855 nguyện tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết, khắc phục khó khăn, quyết tâm thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, góp phần xây dựng quê hương Ninh Bình giàu về kinh tế, mạnh về quốc phòng, an ninh, đẹp về nếp sống văn hóa, vững bước trên con đường XHCN.
Đinh Hồng Thông