Tiếp tục làm tốt hơn nữa phong trào đền ơn, đáp nghĩa

Từ tháng 7-1955, "Ngày Thương binh toàn quốc" được đổi thành "Ngày Thương binh, liệt sĩ" để ghi nhận và tri ân những hy sinh lớn lao của đồng bào, chiến sĩ cả nước cho chiến thắng vẻ vang của dân tộc. Đã 65 năm qua (kể từ ngày 27-7-1947), mỗi năm đến "Ngày Thương binh, liệt sĩ", trên đất nước ta nói chung và tỉnh Ninh Bình nói riêng lại có nhiều việc làm thiết thực, đầy tình nghĩa, chăm sóc thương binh, gia đình liệt sĩ, gia đình người có công với cách mạng, thể hiện truyền thống, đạo lý "Uống nước, nhớ nguồn", "Đền ơn, đáp nghĩa", bày tỏ sự kính trọng và lòng biết ơn đối với những người đã cống hiến, hy sinh vì độc lập, tự do và thống nhất của Tổ quốc, vì cuộc sống yên bình của nhân dân.

Là một địa phương giàu truyền thống cách mạng, yêu nước, trong các cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc, tỉnh Ninh Bình có gần 17.000 người con đã anh dũng hy sinh được công nhận là liệt sỹ; có 345 mẹ được phong tặng và truy tặng danh hiệu vinh dự Nhà nước Mẹ Việt Nam anh hùng; 14 người được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân; hơn 7.900 người là thương binh; trên 6.900 người là bệnh binh; 4.716 người hoạt động kháng chiến và con đẻ của họ bị nhiễm chất độc hóa học da cam/dioxin đã được hưởng trợ cấp; có 2.551 thanh niên xung phong được hưởng chế độ ưu đãi; hơn 102.000 người hoạt động kháng chiến được tặng, thưởng Huân, Huy chương; 849 người hoạt động kháng chiến bị địch bắt tù đày; 32 gia đình có công giúp đỡ cách mạng và 740 người đã được công nhận là cán bộ lão thành cách mạng và tiền khởi nghĩa.

Sinh thời, Bác Hồ kính yêu đã dạy: "Thương binh, gia đình liệt sỹ là những người có công với Tổ quốc, với nhân dân. Cho nên bổn phận của chúng ta là phải biết ơn, biết thương yêu và giúp đỡ họ". Do vậy, tri ân những người có công với cách mạng là đạo lý, truyền thống tốt đẹp của dân tộc, là trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, các tổ chức đoàn thể nhân dân.

Nhận thức được vị trí, ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác thương binh, liệt sỹ và người có công, trong 65 năm qua và đặc biệt là những năm gần đây, các cấp ủy Đảng, chính quyền, MTTQ, các tổ chức đoàn thể từ tỉnh đến cơ sở và các tầng lớp nhân dân Ninh Bình đã thường xuyên quan tâm, thể hiện trách nhiệm cao cả và đạo lý uống nước nhớ nguồn, tích cực tham gia các hoạt động đền ơn, đáp nghĩa, chăm sóc đối với những người có công với cách mạng. Trước hết là việc quán triệt và thực hiện nghiêm các chính sách ưu đãi người có công như: Chỉ thị số 08-CT/T.Ư ngày 1-3-2002; Chỉ thị số 07-CT/T.Ư ngày 14-12-2006 của Ban Bí thư T.Ư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thương binh, liệt sỹ, người có công với cách mạng và phong trào "Đền ơn, đáp nghĩa" trong giai đoạn mới; Pháp lệnh về Danh hiệu vinh dự Nhà nước Bà mẹ Việt Nam anh hùng; Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng… Bảo đảm đúng, đủ và chi trả kịp thời các chế độ trợ cấp, chế độ ưu đãi cho các đối tượng theo quy định. Tỉnh đã chỉ đạo các ngành chức năng tích cực rà soát, hoàn thành việc xác nhận và thực hiện chế độ ưu đãi với người có công; tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo đảm bảo ổn định đời sống các gia đình chính sách, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Cùng với việc thực hiện chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước, tỉnh Ninh Bình tập trung đẩy mạnh phong trào "Đền ơn, đáp nghĩa", toàn dân chăm sóc đời sống thương binh, gia đình liệt sỹ và người có công với cách mạng. Đến nay, phong trào đã không ngừng phát triển cả bề rộng lẫn chiều sâu và đạt được những kết quả quan trọng, phát huy được sức mạnh của cả hệ thống chính trị, của toàn xã hội cùng tham gia chăm sóc người có công.

Điều đặc biệt là phong trào đã được các cấp, các ngành, các tổ chức đoàn thể xã hội và đông đảo tầng lớp nhân dân trong tỉnh hưởng ứng mạnh mẽ với nhiều hoạt động cụ thể mang tính xã hội hóa cao. Đó là các phong trào như: chăm sóc thương binh, gia đình liệt sỹ, dạy nghề, tạo việc làm cho con em gia đình chính sách; đón thương binh về an dưỡng tại gia đình; xây dựng, sửa chữa nhà tình nghĩa, tặng sổ tiết kiệm… đã phát huy được hiệu quả thiết thực.

Đến nay, toàn tỉnh đã đón được 98,5% số thương binh nặng về an dưỡng tại gia đình; tặng 6.469 sổ tiết kiệm tình nghĩa với tổng giá trị 211,4 tỷ đồng; xây dựng mới và sửa chữa được 3.608 ngôi nhà tình nghĩa với tổng kinh phí trên 22 tỷ đồng; 100% Mẹ Việt Nam anh hùng còn sống được các tổ chức, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp nhận phụng dưỡng đến hết đời.

Hàng năm, vào các dịp lễ, Tết, ngày 27-7, các cấp ủy Đảng, chính quyền, cơ quan, đoàn thể, tổ chức đến đặt vòng hoa, dâng hương tưởng niệm các anh hùng, liệt sỹ, thăm hỏi, tặng quà cho các đối tượng người có công. Chỉ tính từ năm 2007 đến nay, toàn tỉnh đã tặng 415.231 suất quà, trị giá 33 tỷ đồng. UBND tỉnh đã có quyết định thành lập Ban quản lý và điều hành Quỹ Đền ơn, đáp nghĩa cấp tỉnh và chỉ đạo các huyện, thành phố, thị xã, các xã, phường, thị trấn thành lập Quỹ Đền ơn, đáp nghĩa ở cấp mình. Ban quản lý và điều hành Quỹ Đền ơn, đáp nghĩa các cấp thường xuyên được kiện toàn và hoạt động có hiệu quả. Số tiền quyên góp xây dựng Quỹ đạt hàng chục tỷ đồng. Việc sử dụng quỹ ở các cấp đảm bảo đúng mục đích và quy định đề ra. Công tác quản lý, xây dựng mộ, nghĩa trang liệt sỹ, nhà bia ghi tên liệt sỹ, đài tưởng niệm… đã được cấp ủy, chính quyền các cấp và nhân dân đặc biệt quan tâm. Bằng kinh phí đầu tư của ngân sách Nhà nước và sự đóng góp nguồn lực, công sức của nhân dân, tỉnh ta đã xây dựng, sửa chữa, nâng cấp 52 nghĩa trang, đài tưởng niệm liệt sỹ, 62 nhà bia ghi tên liệt sỹ. Cấp ủy, chính quyền các cấp đã tổ chức chu đáo, trang trọng lễ đón nhận hài cốt các liệt sỹ là con em Ninh Bình hy sinh trên khắp các chiến trường về an táng tại nghĩa trang liệt sỹ quê nhà… Những hoạt động đền ơn, đáp nghĩa trên đây góp phần bù đắp sự hy sinh, mất mát của thương binh, gia đình liệt sỹ và người có công với cách mạng… Từ hoạt động "Đền ơn, đáp nghĩa" trong thời gian qua ở tỉnh ta đã xuất hiện nhiều địa phương, đơn vị, tổ chức có cách làm hay, làm tốt, với những việc làm cụ thể, thiết thực để chăm sóc đời sống vật chất và tinh thần cho người có công với cách mạng. 

Đến nay, UBND tỉnh đã cấp bằng công nhận 145/146 xã, phường, thị trấn đạt tiêu chuẩn làm tốt công tác thương binh, liệt sỹ, người có công. Các địa phương, đơn vị là: huyện Hoa Lư, phường Thanh Bình (thành phố Ninh Bình), xã Khánh Thượng (Yên Mô) và Trung tâm phục hồi chức năng tâm thần Yên Mô đã được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động về công tác thương binh, liệt sỹ, người có công. Đặc biệt, năm 2010, Trung tâm điều dưỡng thương binh Nho Quan được phong tặng danh hiệu đơn vị Anh hùng lao động trong thời kỳ đổi mới. Ngoài ra, các doanh nghiệp như: Doanh nghiệp xây dựng Xuân Trường, Tập đoàn kinh tế Xuân Thành, Chi nhánh Viettel tại Ninh Bình… tích cực đóng góp xây dựng Quỹ Đền ơn, đáp nghĩa và thăm hỏi, tặng quà gia đình người có công.

Đáp lại sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, sự chăm lo của toàn xã hội và thực hiện lời dạy của Bác Hồ "Thương binh tàn nhưng không phế", anh, chị em thương, bệnh binh, gia đình liệt sỹ, người có công với cách mạng đã cố gắng phấn đấu, khắc phục khó khăn để vươn lên trong cuộc sống. Bằng ý chí và nghị lực của mình, nhiều thương, bệnh binh, gia đình liệt sỹ, người có công đã trở thành hộ sản xuất, kinh doanh giỏi, có cuộc sống gia đình ấm no, hạnh phúc. Đó là những kết quả rất phấn khởi và tự hào, đồng thời họ chính là những tấm gương để các thế hệ hôm nay và mai sau học tập và noi theo.

Bên cạnh những kết quả to lớn của phong trào "Đền ơn, đáp nghĩa" đã đạt được trong những năm qua, trên địa bàn tỉnh ta cũng còn có những khuyết, nhược điểm cần phải rút kinh nghiệm và sớm khắc phục trong thời gian tới, đó là: Việc tổ chức thực hiện chính sách ưu đãi cho người có công còn để xảy ra sai phạm; phong trào đền ơn, đáp nghĩa chưa được làm thường xuyên, chưa đồng đều; đời sống của một số gia đình chính sách đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa còn khó khăn, còn có hộ chính sách thuộc diện hộ nghèo.

Ngày nay, chúng ta đang được sống trong hòa bình, độc lập và thống nhất. Đất nước ta thực hiện thành công bước đầu công cuộc đổi mới, ra khỏi tình trạng kém phát triển, đời sống nhân dân được cải thiện rõ rệt. Tỉnh Ninh Bình sau 20 năm tái lập đã có bước phát triển toàn diện và mạnh mẽ, khẳng định vị thế mới, tầm vóc mới…. Đó là điều kiện thuận lợi để chúng ta chăm sóc thương binh và gia đình liệt sỹ, người có công một cách chu toàn hơn. Nghị quyết Đại hội XI của Đảng đã chỉ rõ: "Huy động mọi nguồn lực xã hội, cùng với Nhà nước chăm lo tốt hơn đời sống vật chất và tinh thần cho người có công và gia đình người có công".

Thực hiện Nghị quyết Đại hội XI của Đảng, tỉnh Ninh Bình chủ trương tiếp tục làm tốt hơn nữa phong trào "Đền ơn, đáp nghĩa"; phấn đấu đến năm 2015, tỉnh ta có 100% xã, phường, thị trấn làm tốt công tác thương binh, liệt sỹ, người có công; 100% hộ gia đình chính sách có mức sống bằng, hoặc cao hơn mức sống trung bình của dân cư nơi cư trú. Từ những kết quả đã đạt được trong phong trào "Đền ơn, đáp nghĩa" thời gian qua và các mục tiêu, nhiệm vụ đặt ra, trong thời gian tới, các cấp, các ngành trong tỉnh cần tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ và giải pháp sau:

Một là: Quán triệt, triển khai kịp thời, thực hiện đồng bộ các chế độ, chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng; tăng cường công tác thanh, kiểm tra, kịp thời phát hiện, uốn nắn sai sót, kiên quyết xử lý những trường hợp cán bộ, công chức vi phạm pháp luật đối với công tác chi, trả, hỗ trợ hoặc sách nhiễu, gây phiền hà đối với đối tượng là người có công với cách mạng.

Hai là: Huy động và phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội vào thực hiện phong trào "Đền ơn, đáp nghĩa". Kịp thời động viên, khen thưởng các tập thể, tổ chức, cá nhân làm tốt việc chăm lo cho thương binh, gia đình liệt sỹ và người có công.

Ba là: Khuyến khích, động viên và tạo điều kiện cho thương binh, gia đình liệt sỹ, người có công tích cực tham gia các hoạt động xã hội, phát triển sản xuất, kinh doanh để ổn định và nâng cao đời sống, góp phần làm giàu cho gia đình, quê hương, đất nước.

Bốn là: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến chế độ, chính sách về người có công; thường xuyên làm tốt công tác giáo dục truyền thống cách mạng, đạo lý "Uống nước, nhớ nguồn" cho các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ để xây dựng ý thức, trách nhiệm và tích cực tham gia hưởng ứng phong trào "Đền ơn, đáp nghĩa".

Năm là: Chỉ đạo ngành Lao động, Thương binh và Xã hội tích cực tham mưu thực hiện đúng, đủ, kịp thời các chế độ, chính sách đối với người có công theo quy định. Định kỳ tổ chức bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác chính sách, nhất là cán bộ ở cơ sở.

Tiếp tục làm tốt hơn nữa phong trào "Đền ơn, đáp nghĩa" không chỉ là tình cảm, trách nhiệm mà còn là vinh dự của chúng ta để tỏ lòng tri ân sâu sắc đối với các anh hùng, liệt sỹ, thương, bệnh binh và người có công với cách mạng. Sự tri ân bao nhiêu cũng vẫn là chưa đủ đối với những người đã quên mình vì nhân dân, đất nước.

Nhân kỷ niệm 65 năm ngày Thương binh, liệt sỹ, tôi kêu gọi cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân Ninh Bình, các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp hãy chung tay, góp sức bằng những việc làm cụ thể, thiết thực, quan tâm, chăm lo chu toàn hơn nữa đối với các anh hùng, thương, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công với cách mạng.

Chúng ta không bao giờ được phép quên công lao mà các anh hùng, liệt sĩ và người có công đã đóng góp để có giang sơn, Tổ quốc như ngày nay. Công lao ấy mãi mãi là tấm gương sáng ngời, trường tồn cùng dân tộc Việt Nam.

Bùi Văn Thắng

(Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh)