Dòng họ Đinh Quân, thôn Trung Trữ, xã Ninh Giang (huyện Hoa Lư) nhiều năm nay đạt danh hiệu dòng họ học tập tiêu biểu của xã, của huyện và của tỉnh. Từ năm 2016, năm đầu thực hiện Quyết định 281, đến năm 2020, dòng họ có trên 90% gia đình đăng ký đạt danh hiệu học tập, kết quả có 90% gia đình đạt danh hiệu gia đình học tập. Ông Đinh Xuân Dũng, Trưởng dòng họ Đinh Quân, xã Ninh Giang cho biết: Dòng họ Đinh Quân có trên 100 hộ gia đình, tất cả đều có nhận thức và ý thức cao về việc học tập để nâng cao trình độ cho bản thân, gia đình và dòng họ. Để khuyến khích phong trào học tập, dòng họ kêu gọi ủng hộ Quỹ khuyến học dòng họ để tặng quà, học bổng cho con, cháu học giỏi, vượt khó. Trong 5 năm, dòng họ đã trích Quỹ Khuyến học khen thưởng cho trên 500 lượt học sinh giỏi các cấp, trao học bổng cho 4 cháu có hoàn cảnh khó khăn, với số tiền hàng chục triệu đồng.
Câu lạc bộ (CLB) văn hóa đọc đa thế hệ xã Gia Hưng (Gia Viễn) được thành lập từ năm 2003. Ban đầu CLB chỉ có 5 thành viên, là cán bộ hưu trí cùng chung niềm đam mê đọc sách, báo, thì đến nay, CLB đã thu hút trên 50 người, là thành viên chính thức và hàng trăm độc giả ở các thôn, xóm, trường học trên địa bàn xã. Ông Nguyễn Tiến Lực, Chủ nhiệm CLB văn hóa đọc đa thế hệ xã Gia Hưng chia sẻ, với quan niệm sách, báo là tri thức, những năm qua, CLB đã giúp hình thành văn hóa đọc, thói quen đọc sách, báo trong nhân dân. Không chỉ vậy, các thành viên trong CLB còn là hạt nhân tích cực trong việc xây dựng Quỹ khuyến học, khuyến tài ở Gia Hưng. Nhờ sự đóng góp, tuyên truyền của CLB, góp phần giúp tình hình chính trị, tư tưởng ở địa phương ổn định, kinh tế-xã hội ngày càng phát triển, phong trào học tập được phát triển sâu rộng trong cộng đồng dân cư.
Đồng chí Nguyễn Mạnh Trường, Chủ tịch Hội Khuyến học tỉnh cho biết: Xây dựng xã hội học tập, đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời đang là xu thế tất yếu của thời đại và là mục tiêu chiến lược phát triển đất nước trong sự nghiệp CNH-HĐH và hội nhập quốc tế. Sau 5 năm thực hiện Quyết định 281 của Thủ tướng Chính phủ, các tầng lớp nhân dân, dòng họ, cộng đồng, đơn vị đã tích cực hưởng ứng đăng ký các danh hiệu học tập. Kết quả đăng ký và kết quả công nhận các danh hiệu học tập hằng năm đều đạt và vượt kế hoạch đề ra. Các cấp Hội khuyến học tỉnh cũng đã bình xét, suy tôn các mô hình học tập tiêu biểu từ các gia đình, dòng họ, cộng đồng phố, thôn, xóm và đơn vị thuộc cấp xã quản lý. Nhiều mô hình học tập ở các lĩnh vực khác nhau, với phương pháp học tập khác nhau, song hiệu quả học tập đem lại rất thiết thực, cụ thể, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội, an ninh - quốc phòng ở địa phương.
5 năm qua, qua bình xét, đánh giá tại 1.669 cộng đồng phố, thôn, xóm, 2.327 dòng họ, 711 đơn vị thuộc cấp xã quản lý đăng ký phấn đấu đạt danh hiệu học tập; đã có 21.190 gia đình, 1.120 dòng họ, 1.025 cộng đồng, 582 đơn vị học tập được biểu dương trên đài truyền thanh cấp huyện, cấp xã và tại hội nghị ở cơ sở. Đồng thời, có 2.758 gia đình, 895 dòng họ, 916 cộng đồng, 327 đơn vị học tập tiêu biểu được các cấp khen thưởng giai đoạn 2016-2020. Đặc biệt, sau 5 năm thực hiện Quyết định 281 của Thủ tướng Chính phủ, toàn tỉnh có 40 mô hình, 895 dòng họ, 916 cộng đồng phố, thôn, xóm và 327 đơn vị học tập tiêu biểu. Đồng thời, có 16 tập thể và cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện Quyết định 281 của Thủ tướng Chính phủ được nhận Bằng khen của Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam, Bằng khen của UBND tỉnh.
Phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng trên địa bàn tỉnh đã được các cấp ủy Đảng, chính quyền quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, các cấp, các ngành tích cực phối hợp, các tầng lớp nhân dân đồng thuận, hưởng ứng, tham gia xây dựng các mô hình học tập. Phong trào học tập thường xuyên, suốt đời trong nhân dân bước đầu đạt hiệu quả thiết thực, góp phần quan trọng vào chuyển dịch cơ cấu lao động, cơ cấu kinh tế, làm giàu chính đáng; các gia đình, các tổ chức xã hội tích cực tham gia các hoạt động vì cộng đồng, tham gia phong trào "Xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh", cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa", góp phần tích cực vào công tác phòng, chống tệ nạn xã hội, bảo vệ môi trường, bảo vệ an ninh trật tự trên địa bàn toàn tỉnh.
Cũng theo đồng chí Nguyễn Mạnh Trường, Chủ tịch Hội Khuyến học tỉnh: tiếp tục phát huy phong trào xây dựng các mô hình học tập theo Quyết định 281 của Thủ tướng Chính phủ, thời gian tới, các cấp, các ngành, địa phương, đơn vị cần tiếp tục nâng cao nhận thức và trách nhiệm trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng xã hội học tập. Tiếp tục đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong các gia đình, dòng họ, cộng đồng, đơn vị gắn với thực hiện cuộc vận động "Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh", phong trào xây dựng "Trường học thân thiện, học sinh tích cực", phong trào xây dựng "Nông thôn mới, đô thị văn minh", cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa". Cùng với đó, tuyên truyền các gương học tập tiêu biểu giai đoạn 2016-2020 trên các phương tiện thông tin đại chúng nhằm động viên, khích lệ cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân tự nguyện, tự giác, học tập thường xuyên, học tập suốt đời, phấn đấu trở thành người công dân tốt, thông thạo một nghề, biết nhiều nghề, có năng suất lao động cao.
Cùng với đó, Hội khuyến học các cấp chủ động, tích cực phối hợp với ngành Giáo dục & Đào tạo, ủy ban MTTQ các cấp, tham mưu cho cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương kiểm tra, giám sát việc đánh giá, công nhận mô hình "Cộng đồng học tập cấp xã" hàng năm, bảo đảm đúng quy trình, đạt hiệu quả. Chỉ đạo các cơ quan, đoàn thể, các lực lượng xã hội quan tâm giáo dục thường xuyên cho người lớn, người lao động. Củng cố, kiện toàn và tăng cường các biện pháp quản lý, nâng cao chất lượng hoạt động của Trung tâm học tập cộng đồng, đa dạng hóa nội dung, hình thức, gắn kết hoạt động của Trung tâm học tập cộng đồng với các hoạt động dạy nghề, giới thiệu việc làm, các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao ở khu dân cư. Đồng thời, trên cơ sở phát huy tốt những giá trị, hiệu quả của các mô hình "Gia đình học tập", "Dòng họ học tập", "Cộng đồng học tập", "Đơn vị học tập" trên địa bàn hành chính cấp xã, tiến hành xây dựng thành công những mô hình "Công dân học tập", "Đơn vị học tập" ở cấp huyện, cấp tỉnh, tiến tới xây dựng huyện học tập, tỉnh học tập, thành phố học tập giai đoạn 2021-2030.
Bài, ảnh: Mỹ Hạnh