Sơ kết 5 năm thực hiện biện pháp gieo thẳng lúa

Từ vụ mùa năm 2008, Trung tâm Khuyến nông tỉnh bắt đầu tiếp cận và triển khai mô hình gieo thẳng lúa bằng giàn kéo tay trên diện tích 2 ha. Từ kết quả đó đã khuyến cáo nhân dân áp dụng vào sản xuất. Năm 2009, diện tích được tăng lên 400 ha; 2010 diện tích được mở rộng trên 8 huyện, thị và tăng lên 2.400 ha; 2011 diện tích đạt 3.200 ha; 2012 đạt 4.800 ha; 2013 đạt 6.497 ha. Riêng vụ xuân 2014 diện tích đạt 6.000 ha ( Yên Khánh 2.769 ha, Yên Mô 2.216 ha, nho Quan 346 ha…) chiếm 14,6 % tổng diện tích gieo cấy trong vụ và dự kiến cả năm sẽ đạt khoảng 10.000 ha.

Kết quả triển khai các mô hình và thực tiễn sản xuất của các năm qua cho thấy: Do những bất cập của biện pháp gieo thẳng bằng giàn kéo tay nên hiện nay nhân dân chủ yếu thực hiện bằng giải pháp gieo thẳng trực tiếp (còn gọi là gieo vãi, gieo sạ).

Gieo thẳng giảm được chi phí cho sản xuất: Giảm từ 20-25% lượng giống, giảm công lao động, giải quyết được áp lực về lao động khi vào thời vụ cấy. Thời gian sinh trưởng của lúa gieo thẳng ngắn hơn từ 7-10 ngày so với lúa cấy, tạo điều kiện thuận lợi để bố trí thời vụ cho các vụ tiếp theo.

Năng suất lúa gieo thẳng tăng từ 5-7% so với cùng diện tích của lúa cấy, do lúa gieo thẳng đẻ nhánh sớm, tỷ lệ dảnh hữu hiệu cao, mức độ nhiễm sâu bệnh tương đương hoặc nhẹ hơn, và số hạt chắc /bông nhiều hơn…so với lúa cấy. Hiệu quả kinh tế của lúa gieo thẳng tăng từ 150.000 đến 160.000 đồng/sào tương đương với 4.170.000 đến 4.444.000 đồng/ha.

Tuy nhiên để mở rộng hơn nữa diện tích lúa gieo thẳng cần có sự quan tâm chỉ đao sâu sát hơn nữa của các cấp, các ngành. Nơi thực hiện biện pháp này phải gọn vùng, tao điều kiện cho việc làm đất, ngâm ủ giống, điều tiết nước, diệt chuột và ốc bươu vàng, phun thuốc trừ cỏ; Chủ động được tưới tiêu, hệ thống kênh mương hoàn chỉnh…nhất là ở trong vụ mùa rất dễ gặp điều kiện thời tiết mưa úng.

Đinh Chúc