Siết chặt các khoản thu, chi ngoài ngân sách trong các cơ sở giáo dục

Theo nhiều phụ huynh học sinh, trong năm học 2017-2018 đã có khá nhiều trường học giảm được một số khoản thu không đúng theo quy định. Điển hình như một số trường tiểu học trên địa bàn thành phố Ninh Bình đã không còn thu các khoản như Quỹ khuyến học trường, Quỹ Hội cha mẹ học sinh (CMHS) của trường, không thu tiền mua sắm đồ dùng học tập, đồ dùng bán trú cho học sinh các lớp đầu cấp (do đã được các khóa trước để lại)… Tuy nhiên, nhiều trường vẫn còn huy động khoản thu mang tên xã hội hóa giáo dục từ vài trăm đến cả triệu đồng, với mục đích đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ việc dạy và học tại trường. Điều đáng nói là khoản thu này không trên tinh thần tự nguyện, mà các nhà trường thông qua Ban đại diện CMHS các lớp, nêu mức "trần" tối thiểu cho các phụ huynh hoặc bình quân chung cho CMHS. Đây là việc làm không đúng theo quy định, khiến nhiều phụ huynh không đồng tình, ủng hộ.

Nhà giáo Đỗ Văn Thông, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo cho biết: Thực hiện Quyết định số 607, ngày 2/10/2017 của Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo về việc kiểm tra việc thực hiện các khoản thu, chi ngoài ngân sách nhà nước tại các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh, Sở Giáo dục và Đào tạo đã thành lập các Đoàn kiểm tra nhằm chấn chỉnh tình trạng lạm thu trong các nhà trường, đảm bảo công bằng về các khoản đóng góp cho phụ huynh, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục. Theo đó, trong thời gian từ giữa đến hết tháng 10/2017, các Đoàn kiểm tra đã tiến hành kiểm tra tại 16 cơ sở giáo dục, gồm một số trường THPT, các cơ sở giáo dục gồm trường Mầm non, Tiểu học và THCS thuộc Phòng Giáo dục và Đào tạo các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh, trọng tâm là huyện Hoa Lư và Kim Sơn.

Kết quả kiểm tra cho thấy, các cơ sở giáo dục đã xây dựng kế hoạch, triển khai thực hiện các khoản thu theo thỏa thuận, ủng hộ, tài trợ xây dựng cơ sở vật chất cho nhà trường. Nhiều trường có hồ sơ về việc thực hiện các khoản thu, chi, được lập và lưu trữ cơ bản đảm bảo theo quy định. Các nhà trường đã phối hợp có hiệu quả với cha mẹ học sinh về việc thực hiện các khoản thu, chủ trương hỗ trợ, bổ sung kinh phí sửa chữa cơ sở vật chất nhà trường, góp phần tạo cảnh quan trường lớp và nâng cao chất lượng giáo dục, chăm sóc cho học sinh khi tham gia các hoạt động tại nhà trường. Nhiều trường đã có tờ trình tham mưu cho UBND xã về chủ trương sửa chữa cơ sở vật chất bằng hình thức xã hội hóa giáo dục và đã được UBND xã đồng ý bằng văn bản…

Cùng với đó, đa số các trường đã phối hợp với cha mẹ học sinh làm tốt công tác tuyên truyền về việc thực hiện các khoản thu, chủ trương hỗ trợ, bổ sung sửa chữa cơ sở vật chất nhà trường. Thực hiện thu, chi tiền dạy thêm, học thêm theo quy định tại Quyết định số 08, ngày 28/3/2014 của UBND tỉnh. Đồng thời, các khoản thu thỏa thuận, ủng hộ, tài trợ (tiền nước uống, đồng phục học sinh, vệ sinh môi trường, phục vụ bán trú, hỗ trợ nhà trường tăng cường cơ sở vật chất, thiết bị dạy học,…) các trường đều có kế hoạch và dự toán thu, chi. Các khoản thu theo thỏa thuận phục vụ trực tiếp học sinh đã có sự bàn bạc thống nhất mức thu, chi giữa nhà trường với cha mẹ học sinh các lớp. Cùng với đó, các khoản thu của các tổ chức, đoàn thể, hội (như Quỹ Đoàn, Đội, khuyến học,…) do các tổ chức đoàn thể trong nhà trường thu, chi theo quy định và văn bản hướng dẫn của cấp trên đều có sự giám sát của nhà trường.

Tuy nhiên, qua kiểm tra cho thấy, vẫn còn một số trường thực hiện chưa đúng các quy định, quy trình về thực hiện các khoản thu, chi trong nhà trường theo các quy định của Sở Giáo dục và Đào tạo, UBND tỉnh, Bộ Giáo dục và Đào tạo. Cụ thể như về thực hiện các khoản thu: Một số trường thực hiện huy động kinh phí hoạt động của Ban đại diện CMHS chưa đúng theo quy định tại Thông tư 55 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, còn quy định mức kinh phí ủng hộ bình quân cho cha (mẹ) học sinh trong các khoản thu xã hội hóa, các loại tiền ủng hộ; có trường gộp chung Quỹ khuyến học với kinh phí hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh… Đồng thời qua kiểm tra cũng cho thấy, trong thực hiện việc chi các khoản thu, một số nội dung chi của kinh phí hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh của một số trường chưa đúng quy định; có trường chi các khoản thỏa thuận chưa thật hợp lý; có trường lưu trữ hồ sơ theo dõi, quản lý các khoản thu, chi ngoài ngân sách chưa đầy đủ, sắp xếp chưa khoa học…

Qua kết quả kiểm tra, Sở Giáo dục và Đào tạo yêu cầu các cơ sở giáo dục được kiểm tra tổ chức rút kinh nghiệm những nhược điểm của đơn vị được nêu ra. Yêu cầu các cơ sở giáo dục trong toàn tỉnh cần nghiên cứu kỹ các văn bản quy định hiện hành của ngành, Nhà nước về thực hiện các khoản thu, chi các nguồn kinh phí vận động, ủng hộ, xã hội hóa giáo dục đúng mục đích, thiết thực, hiệu quả. Dừng ngay việc thu, chi các nội dung, các khoản kinh phí nhà trường vận dụng theo văn bản 6890 ngày 18/10/2010 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc hướng dẫn quản lý, sử dụng các khoản đóng góp tự nguyện cho các cơ sở giáo dục và đào tạo, chấp hành nghiêm túc Công văn số 519 ngày 3/11/2017 của UBND tỉnh về việc tăng cường quản lý các khoản thu, chi và chấm dứt tình trạng lạm thu trong các cơ sở giáo dục.

Cùng với đó, niêm yết công khai cam kết thực hiện các khoản thu và xã hội hóa giáo dục trong trường học năm học 2017-2018 theo đúng quy định tại Thông tư số 09, ngày 7/5/2009 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc ban hành quy chế thực hiện công khai đối với cơ sở giáo dục của hệ thống giáo dục quốc dân. Hiệu trưởng các trường cử đại diện lãnh đạo nhà trường làm nhiệm vụ thường xuyên phối hợp với Ban đại diện CMHS trường trong việc tổ chức các hoạt động theo đúng quy định tại Thông tư 55 về việc ban hành Điều lệ Ban đại diện CMHS. Đặc biệt, đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Kim Sơn và Hoa Lư cần tăng cường công tác kiểm tra, chỉ đạo các trường thực hiện nghiêm túc các quy định về khoản thu trong trường học năm học 2017-2018. Các khoản các nhà trường đặt ra không đúng quy định, yêu cầu nếu đã thu phải trả lại, nếu chưa thu phải dừng thu. Thông báo và yêu cầu các trường trực thuộc trên địa bàn thực hiện nghiêm túc các nội dung quy định tại Công văn số 519 ngày 3/11/2017 của UBND tỉnh về việc tăng cường quản lý các khoản thu, chi và chấm dứt tình trạng lạm thu trong các cơ sở giáo dục…

Hạnh Chi