Sau 2 năm triển khai thực hiện Chiến lược phát triển trợ giúp pháp lý

Qua 2 năm thực hiện Chiến lược phát triển TGPL ở Việt Nam, Trung tâm TGPL tỉnh đã thực hiện TGPL 1.261 vụ việc, trong đó thực hiện tư vấn pháp luật cho 1.142 vụ việc, tham gia tố tụng bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho 119 vụ việc. Các lĩnh vực pháp luật trợ giúp chủ yếu là đất đai, chính sách ưu đãi xã hội, dân sự, hình sự, hôn nhân gia đình, lao động, hành chính, khiếu nại, tố cáo và các lĩnh vực pháp luật khác liên quan trực tiếp đến quyền và nghĩa vụ của công dân; các vụ việc TGPL cơ bản đều được thực hiện kịp thời, đáp ứng yêu cầu tuân thủ pháp luật, phù hợp với đạo đức xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của người được TGPL được đảm bảo.

Xác định truyền thông về TGPL là nhiệm vụ trọng tâm, qua 2 năm thực hiện chiến lược, Sở Tư pháp đã chỉ đạo Trung tâm TGPL tỉnh tổ chức 88 cuộc TGPL lưu động; biên soạn, in ấn và phát miễn phí gần 30.000 tờ gấp pháp luật tại 72 xã, phường, thị trấn; cấp phát 584 bảng thông tin TGPL; in ấn hơn 300 ấn phẩm tuyên truyền các quy định về người thuộc diện TGPL…

Qua đó đã giúp cho trên 70% người dân ở xã, phường, thị trấn biết về quyền được TGPL. Đồng thời đặt bảng thông tin TGPL tại 100% địa điểm tiếp công dân của UBND cấp huyện, UBND cấp xã, các cơ quan tố tụng và nhà văn hóa của xã, thị trấn, thôn, xóm, góp phần nâng cao nhận thức của người dân về hoạt động TGPL.

Nhằm phát triển mạng lưới tổ chức thực hiện TGPL, Sở Tư pháp đã củng cố, kiện toàn và nâng cao năng lực cho Trung tâm TGPL tỉnh, tham mưu thành lập Chi nhánh TGPL số 1 hoạt động trên địa bàn huyện Yên Mô và thị xã Tam Điệp, tăng cường chỉ tiêu biên chế cho Trung tâm. Hiện, Trung tâm TGPL tỉnh có 2 phòng chuyên môn, 1 chi nhánh TGPL và được giao 15 biên chế. Tại cơ sở, có 40 câu lạc bộ TGPL được hình thành và phát triển tại các xã, phường, thị trấn, duy trì sinh hoạt thường xuyên.

Các tổ chức hành nghề đăng ký tham gia TGPL là 13 đơn vị, trong đó có 10 văn phòng luật sư và 3 Trung tâm tư vấn pháp luật. Thực hiện Chiến lược phát triển TGPL đến năm 2020, định hướng đến năm 2030, Trung tâm TGPL tỉnh đang phối hợp hướng dẫn thành lập 9 Câu lạc bộ TGPL gồm 5 câu lạc bộ thuộc các xã vùng bãi ngang ven biển, xã nghèo trọng điểm của huyện Kim Sơn, 2 câu lạc bộ TGPL về bình đẳng giới, 2 câu lạc bộ TGPL với người khuyết tật, phòng, chống HIV/AIDS. Cùng với đó, để tăng cường nguồn nhân lực cho Trung tâm TGPL tỉnh, Sở Tư pháp đã tạo điều kiện để cán bộ Trung tâm tham dự các khóa bồi dưỡng nghiệp vụ, kiến thức pháp luật do Cục TGPL, các ngành của tỉnh tổ chức.

Hiện Trung tâm có 11/12 biên chế có trình độ cử nhân Luật (chiếm 91,1%) và 1 người đang học lớp cao học luật. Để đánh giá khả năng tham gia và chất lượng thực hiện vụ việc TGPL, Sở Tư pháp đã tiến hành rà soát đội ngũ cộng tác viên TGPL của Trung tâm ở cả 3 cấp (tỉnh, huyện, xã). Đồng thời chỉ đạo Trung tâm tăng cường nâng cao năng lực TGPL của Ban chủ nhiệm các CLB TGPL và công chức Tư pháp Hộ tịch thông qua công tác tập huấn, đào tạo. Trong 2 năm, Sở Tư pháp đã tổ chức 22 lớp tập huấn bồi dưỡng nhiệm vụ TGPL và cập nhật kiến thức các văn bản pháp luật cho trên 3.000 đại biểu là Trợ giúp viên pháp lý, chuyên viên, cộng tác viên TGPL, điều tra viên, lãnh đạo UBND và công chức Tư pháp - Hộ tịch của 145 xã, phường, thị trấn…

Thông qua các buổi tập huấn đã góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của các Câu lạc bộ TGPL, tạo được cầu nối hỗ trợ pháp lý cho người được TGPL và niềm tin của chính quyền, nhân dân. Bên cạnh đó, Sở Tư pháp cũng quan tâm đến công tác quản lý Nhà nước trong lĩnh vực TGPL, chỉ đạo Trung tâm TGPL tỉnh thực hiện định kỳ hướng dẫn cụ thể cho các Câu lạc bộ sinh hoạt phù hợp với đặc điểm tình hình và nhiệm vụ chính trị của địa phương theo từng thời điểm.

Từ tháng 6-2011 đến nay, các CLB TGPL đã tổ chức 912 buổi sinh hoạt, phần lớn nội dung sinh hoạt tập trung vào chuyên đề pháp luật, tuyên truyền pháp luật và thực hiện tư vấn pháp luật, giải đáp vướng mắc pháp luật… Duy trì thường xuyên công tác phối hợp liên ngành về TGPL trong hoạt động tố tụng, đảm bảo 100% vụ việc có yêu cầu TGPL được trợ giúp kịp thời, đồng thời thực hiện tốt chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo và công tác kiểm tra hoạt động TGPL.

Hồng Gấm