Tìm kiếm: trồng lúa

Lúa nếp hạt cau không còn xa lạ với người dân Ninh Bình, từ xưa ông cha ta còn gọi với cái tên nếp Thầu dầu và cứ vào thời kỳ cuối vụ mùa, những thửa ruộng trồng lúa nếp hạt cau lại ngào ngạt hương vị đặc trưng không lẫn được với các dòng lúa nếp khác.

Cụm từ "Tam Cốc mùa lúa chín" những năm gần đây được cư dân mạng nhắc đến như một hiện tượng du lịch. Hình ảnh cánh đồng lúa vàng trải dài hai bên dòng sông Ngô Đồng xen lẫn những dãy núi đá hoang sơ, kỳ vĩ chính là điểm nhấn thu hút du khách. Bởi vậy, người nông dân Ninh Hải, Hoa Lư giờ đây không chỉ trồng lúa với mục đích thu hoạch làm lương thực nữa mà còn để phục vụ du lịch. Ngoài năng suất, họ còn phải quan tâm đến độ đồng đều, mầu sắc của ruộng lúa…

Ngày 20/4, Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh phối hợp với Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh tổ chức tập huấn kỹ thuật trồng lúa và nuôi cá cho hơn 130 hộ dân trên địa bàn xã Sơn Thành (huyện Nho Quan).

Liên Sơn có tổng diện tích đất gần 671 ha, trong đó diện tích trồng lúa nước gần 335 ha, diện tích nuôi trồng thủy sản 41 ha, đất phi nông nghiệp 45 ha, còn lại là đất trồng cây hàng năm, đất rừng sản xuất, rừng đặc dụng...

Những năm qua, Hội Nông dân xã Gia Hưng (Gia Viễn) đã tích cực phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể các cấp triển khai nhiều chương trình, đề án, mô hình nhằm đẩy mạnh phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa với sản phẩm có lợi thế, gắn kết thị trường tiêu thụ và hiệu quả kinh tế dựa trên cơ sở khai thác tối đa tiềm năng, lợi thế của địa phương. Trong đó phải kể đến mô hình "Chuyển đổi đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng cây hoa cúc", đến nay đã cho kết quả tốt.

Chiều 18/1, Hội Nông dân tỉnh tổ chức hội nghị đầu bờ nghiệm thu đánh giá mô hình "Chuyển đổi đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng cây hoa cúc" tại xã Gia Hưng (Gia Viễn). Tham dự có đại diện Ban Thường vụ Hội Nông dân tỉnh, các hội viên Hội nông dân xã, đại diện Doanh nghiệp Tư nhân Xây dựng Tân Hưng và Công ty TNHH Thiên Phú là các doanh nghiệp kết nghĩa với xã Gia Hưng.

Xã Ninh Xuân (Hoa Lư) có 970 ha đất tự nhiên, diện tích núi đá chiếm tới 44%, nằm phân bổ trên 4 thôn. Trước đây, nguồn kinh tế của địa phương chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp (trồng lúa và chăn nuôi). Vài năm trở lại đây, nhất là từ khi Quần thể danh thắng Tràng An được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới (tháng 4/2014), hoạt động dịch vụ du lịch có tác động rất lớn đến đời sống sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội của xã Ninh Xuân. Trong 4.022 nhân khẩu, Ninh Xuân đã có trên 800 lao động tham gia làm dịch vụ, du lịch. Nhiều gia đình chuyển hẳn sang làm du lịch, dịch vụ để phát triển kinh tế. Vì thế, công tác quản lý xây dựng trong vùng di sản trở thành vấn đề cấp thiết với Ninh Xuân hiện nay.

Gieo thẳng là một biện pháp kỹ thuật trong canh tác cây lúa, đã được nông dân các vùng trồng lúa biết đến từ lâu. ở các tỉnh phía Nam, gieo thẳng là biện pháp canh tác chủ yếu của người nông dân mỗi khi bước vào vụ sản xuất với cái tên thường gọi là gieo sạ hoặc sạ lúa. Đối với các tỉnh phía Bắc, những năm của thập kỷ 70, 80 thế kỷ trước, nhiều nơi cũng đã sử dụng gieo thẳng, gieo vãi. Nhưng do trình độ canh tác lúc bấy giờ còn thấp; cơ sở vật chất, hạ tầng còn yếu và thiếu… nên các mô hình thâm canh lúa bằng hình thức gieo thẳng không hiệu quả. Tuy nhiên, một vài năm trở lại đây, biện pháp gieo thẳng đã được các địa phương trong tỉnh đưa vào canh tác và ngày càng mở rộng diện tích.

Hiện tại đời sống của người trồng lúa vẫn vô cùng khó khăn với thu nhập được đánh giá là thấp nhất so với các nghề khác. Điều này dẫn đến ngày càng có nhiều thửa ruộng, cánh đồng bị bỏ hoang. Làm thế nào để nông dân trồng lúa có lãi đang là câu hỏi đặt ra không những cho nông dân mà còn cho cả chính quyền các địa phương. Và tại xã Khánh Nhạc (Yên Khánh), trả lời cho câu hỏi này dường như đã dần được hé mở bằng việc tích tụ ruộng đất, đưa cơ giới hóa và ứng dụng khoa học kỹ thuật mới vào sản xuất.

Thực hiện chủ trương tái cơ cấu ngành nông nghiệp, thời gian qua Tổng Công ty Giống cây trồng, con nuôi Ninh Bình đã tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng tại những diện tích đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng dưa lê, đem lại hiệu quả kinh tế cao gấp 4 lần so với trồng lúa.

Yên Thái là xã miền núi của huyện Yên Mô, có 10% đất nông nghiệp là đất màu, rất thuận lợi cho sản xuất cây hàng hóa có giá trị kinh tế cao và diện tích trồng lúa lớn đảm bảo cho an ninh lương thực. Bên cạnh đó, xã còn có diện tích ao rất thuận lợi cho phát triển chăn nuôi thủy sản. Với những ưu điểm trên, Yên Thái là một trong 2 xã được tỉnh "chọn mặt gửi vàng" thực hiện đề án thí điểm tái cơ cấu nông nghiệp cấp xã về sản xuất nông nghiệp, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm giai đoạn 2016-2017.

Thủ tướng Chính phủ đồng ý UBND tỉnh Ninh Bình quyết định chuyển mục đích sử dụng 74,99 ha đất trồng lúa sang đất phi nông nghiệp.

Thực hiện Nghị quyết của Ban chấp hành Đảng bộ huyện Kim Sơn về tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng hàng hóa, nâng cao giá trị sản phẩm, tăng thu nhập cho người dân và phát triển bền vững, HTX nông nghiệp Như Hòa (xã Như Hòa- Kim Sơn) đã xây dựng quy hoạch vùng trồng lúa đặc sản tại khu đồng phía Nam của xã.

Sau hơn 1 năm thực hiện tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp, xã Khánh Thành (huyện Yên Khánh) đã hình thành được 3 vùng lúa VietGAP với diện tích 150 ha; chuyển đổi hơn 15 ha đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng các cây trồng khác cho thu nhập cao gấp 5-10 lần. Bên cạnh đó, xã còn đang triển khai xây dựng hệ thống các nhà lưới áp dụng công nghệ cao để sản xuất rau sạch. Tư duy, cách làm của Khánh Thành về tái cơ cấu nông nghiệp đáng để các địa phương khác trong toàn tỉnh học tập, vận dụng phù hợp với điều kiện của mình.

Vào khoảng giữa tháng 5 đến đầu tháng 6 dương lịch, khi đến Tam Cốc, du khách được chiêm ngưỡng một khung cảnh vô cùng ngoạn mục bởi màu vàng rực của lúa chín, được thêu trên nền xanh của non, của nước. Nơi đây, người dân chỉ trồng lúa mỗi năm một vụ, nên đây là thời điểm Tam Cốc đẹp nhất trong năm không thể bỏ lỡ. Chẳng thế mà, cứ đến dịp này, cánh "phó nháy" lại rủ nhau, hẹn hò về Tam Cốc- Bích Động "săn ảnh".

Huyện Kim Sơn hiện có gần 14 nghìn ha đất nông nghiệp, trong đó, diện tích đất trồng lúa trên 8.300 ha, đất nuôi trồng thủy sản 3.900 ha. Trong quá trình thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, huyện Kim Sơn đã tập trung chỉ đạo các xã thực hiện việc dồn điền, đổi thửa, nạo vét kênh mương, làm đường giao thông, thủy lợi nội đồng. Đến nay, cơ bản các xã đã thực hiện xong công tác trên.

Xã Khánh Thủy (Yên Khánh) có tổng diện tích tự nhiên 755,37 ha, trong đó diện tích đất nông nghiệp là 514,54 ha, nên có tiềm năng và thế mạnh để sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, hiện nay toàn xã có khoảng 30 ha diện tích đất cấy lúa kém hiệu quả, nhân dân không thiết tha trong việc trồng lúa, đã có nhiều hộ dân trả ruộng 5%.

Thực hiện Đề án tái cơ cấu nông nghiệp, huyện Nho Quan xác định hình thành các vùng sản xuất chuyên canh phù hợp với lợi thế từng vùng miền trong đó những xã vùng lũ, vùng trũng sẽ tập trung cho chăn nuôi thủy sản. Đến nay, diện tích nuôi thủy sản trên địa bàn huyện ngày càng mở rộng. Nhiều hộ dân đã chuyển đổi diện tích đất hoang hóa và diện tích trồng lúa không hiệu quả để phát triển các mô hình nuôi thủy sản bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế cao.

Chúng tôi đến thăm gia đình ông Nguyễn Văn Ngọc, hội viên nông dân thôn Văn Bòng, xã Gia Phương, huyện Gia Viễn vào một ngày hè nắng nóng, do áp dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất chuyển đổi mô hình từ trồng lúa sang nuôi vịt, gà, cá nên trang trại của ông cho thu nhập 300 triệu đồng mỗi năm.

Vụ xuân năm 2016, toàn huyện Yên Khánh đã chuyển đổi hơn 132 ha đất trồng lúa sang trồng cây có giá trị và nuôi trồng thủy sản. Việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, con nuôi đã mang lại hiệu quả cao cho nông dân, giá trị kinh tế thu được cao gấp nhiều lần so với trồng lúa.

Thứ nhất, qua theo dõi các phương tiện thông tin đại chúng cùng với tình hình thực tiễn ở địa phương, tôi nhận thấy Đảng, Nhà nước, các cấp, các ngành rất quan tâm về vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Nhà nước không thu thuế nông nghiệp, hỗ trợ thủy lợi phí, hỗ trợ đất trồng lúa, thực hiện công tác dồn điền, đổi thửa đất sản xuất nông nghiệp và ban hành nhiều chính sách khác hỗ trợ phát triển nông nghiệp... Bà con nông dân phấn khởi tích cực đầu tư thâm canh tăng năng suất cây trồng góp phần tăng thu nhập cho gia đình, tích cực chung tay xây dựng nông thôn mới.

Hiện nay, nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh đã và đang tập trung phát triển các mô hình chuyển đổi cơ cấu sản xuất nông nghiệp mang lại hiệu quả kinh tế cao, phù hợp với yêu cầu tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Với mục tiêu nâng tỷ trọng ngành chăn nuôi trong ngành nông nghiệp lên trở thành một trong những ngành mũi nhọn, thời gian qua, ngành nông nghiệp cùng với các địa phương đã tuyên truyền, khuyến khích nhân dân tận dụng tiềm năng đất đai, nhất là các diện tích đất vườn tạp, đất trồng lúa kém hiệu quả sang phát triển mô hình trồng cỏ nuôi bò, bước đầu đã mang lại hiệu quả thiết thực.

Để nâng cao thu nhập cho nông dân trong sản xuất nông nghiệp, huyện Gia Viễn đã tính tới mở rộng diện tích cây dưa trên chân đất vàn cao, đất trồng lúa kém hiệu quả. Tuy nhiên, việc phát triển, mở rộng cây trồng một cách bền vững là bài toán đặt ra cho các cấp, các ngành và địa phương.

Theo Nghị định 35/2015/NĐ-CP về quản lý, sử dụng đất trồng lúa vừa được Chính phủ ban hành, ngân sách Nhà nước sẽ hỗ trợ địa phương sản xuất lúa 1 triệu đồng/ha/năm đối với đất chuyên trồng lúa nước.

Thủ tướng Chính phủ quyết định bổ sung cho 18 tỉnh 321, 636 tỷ đồng từ nguồn chi sự nghiệp kinh tế của ngân sách trung ương năm 2014 để thực hiện chính sách bảo vệ và phát triển đất trồng lúa.