Tìm kiếm: phi vật thể

Năm nay, lễ hội truyền thống Trường Yên được tổ chức với nhiều ý nghĩa: Là năm đầu tiên lễ hội được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, chào mừng các ngày lễ lớn, các sự kiện trọng đại của dân tộc và hưởng ứng năm du lịch quốc gia với chủ đề "Kết nối các di sản thế giới". Nhân dịp này, phóng viên Báo Ninh Bình đã có cuộc trao đổi với đồng chí Dương Bá Lanh, Phó Chủ tịch UBND huyện Hoa Lư về việc tổ chức lễ hội.

"Đến hẹn lại lên", Lễ hội truyền thống Trường Yên đang cận kề. Năm nay là năm đầu tiên Lễ hội Trường Yên được tổ chức với vị thế là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Những ngày này, ai cũng náo nức hướng về lễ hội bằng những việc làm thiết thực, ý nghĩa. Mỗi địa phương, đơn vị đều tích cực chuẩn bị các chương trình, tiết mục văn hóa đặc sắc để góp phần tạo nên một lễ hội Trường Yên giàu bản sắc văn hóa, tạo ấn tượng đối với du khách thập phương về trẩy hội.

Những năm qua, công tác bảo tồn giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể của đồng bào dân tộc Mường được huyện Nho Quan quan tâm thực hiện. Việc lưu giữ và phát huy các giá trị văn hóa dân tộc Mường đã tạo dựng đời sống văn hóa tinh thần lành mạnh cho đồng bào dân tộc Mường, xây dựng nét văn hóa đặc trưng, tạo đà phát triển cho du lịch của huyện.

"Có thể nói văn hóa - nghệ thuật truyền thống là gương phản ánh phần nào tinh hoa, hồn cốt dân tộc" (PGS-TS Lê Văn Toàn - Học viện Quốc gia âm nhạc Việt Nam). Không phải đến khi được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, nghệ thuật Đờn ca tài tử (ĐCTT) Nam bộ của Việt Nam mới được nhìn nhận chân giá trị. Quá trình định hình và phát triển hơn trăm năm ấy, nghệ thuật ĐCTT với bản chất độc đáo vốn có, đã trở thành "hồn cốt" của văn hóa Nam bộ…

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa ban hành Quyết định số 4205/QĐ-BVHTTDL công bố danh mục 26 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, trong đó có Lễ hội Trường Yên hay còn có các tên gọi khác: Lễ hội truyền thống Cố đô Hoa Lư, Hội Cờ lau.

Tối 11/2, tại Hội trường Thống Nhất, Thành phố Hồ Chí Minh, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND Tp. Hồ Chí Minh tổ chức trọng thể Lễ đón nhận Bằng của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) vinh danh Nghệ thuật Đờn ca tài tử Nam Bộ là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Ninh Bình là mảnh đất giàu truyền thống văn hóa. Nơi đây được xem là cái nôi của nhiều loại hình nghệ thuật như hát chèo, hát xẩm; các nghề truyền thống nổi tiếng như: thêu ren, chế tác đá mỹ nghệ, gốm mỹ nghệ...Những loại hình nghệ thuật, những làng nghề có lịch sử phát triển hàng trăm năm nay đã sản sinh ra những người hội tụ tinh hoa của riêng nó. Trong điều kiện hiện nay, khi chúng ta đang cố gắng bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể thì việc phải bảo tồn những con người được xem là "di sản sống" phải đặt lên hàng đầu. Tuy nhiên, ứng xử với những nghệ nhân ấy như thế nào đang là vấn đề được nhiều người quan tâm. Phóng viên Báo Ninh Bình đã ghi lại quan điểm của một số nhà chức năng có liên quan.

Từ năm 2002 đến 2012, thông qua Chương trình mục tiêu Quốc gia về văn hóa, tỉnh Ninh Bình đã được đầu tư 151 tỷ 210 triệu đồng để bảo tồn các di sản văn hóa phi vật thể và tôn tạo, chống xuống cấp đối với di sản văn hóa vật thể…

Những năm qua, công tác bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể của đồng bào dân tộc Mường luôn được huyện Nho Quan quan tâm, thực hiện, góp phần thực hiện thành công Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) về "Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc" ở địa phương.

Ninh Bình đang trăn trở làm tiếp phần 2 của Đề án "Bảo tồn và phát huy các giá trị của nghệ thuật hát xẩm". Với quyết tâm làm sống dậy nghệ thuật hát xẩm và trở thành một "đặc sản văn hóa" của Ninh Bình, từng bước hoàn thiện các tiêu chí để đệ trình UNESCO công nhận hát xẩm là di sản phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp.

Tối 13/4, tại Trung tâm lễ hội- Khu di tích lịch sử Đền Hùng, UBND tỉnh Phú Thọ long trọng tổ chức lễ tôn vinh, đón nhận bằng công nhận "Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương" là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại và khai mạc Lễ hội Đền Hùng năm Quý Tỵ 2013.

Đúng 12 giờ 10 phút (giờ Paris - tức 18 giờ 10 phút giờ Việt Nam), ngày 6/12, tại kỳ họp lần thứ 7 Ủy ban liên chính phủ về bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể đang diễn ra ở Paris (Pháp), Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã chính thức thông qua quyết định công nhận Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Đầu tháng 3-2012, tỉnh Ninh Bình tổ chức báo cáo kết quả dự án bảo tồn di sản hát Xẩm. Đây là bước chuẩn bị cho việc làm hồ sơ đề nghị lên UNESCO công nhận hát Xẩm là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại mà tỉnh đã thai nghén từ lâu. Lần đầu tiên chúng tôi được nghe tương đối có hệ thống các làn điệu hát Xẩm và hoàn toàn bị Xẩm chinh phục.

Ninh Bình được coi là "cái nôi" của loại hình nghệ thuật hát Xẩm cổ truyền bởi nơi đây có những vùng đất và những nghệ nhân tiêu biểu nhất của dân tộc đang lưu giữ loại hình nghệ thuật hát Xẩm.

Ngày 15-10, UBND tỉnh Kon Tum ký Quyết định số 1067/QĐ-UBND về việc cử Đoàn nghệ nhân cồng chiêng 11 người (gồm một cán bộ của Sở VH -TT&DL làm Quản lý đoàn và 10 nghệ nhân cồng chiêng của làng Đăk Wơk, xã Hơ Moong, huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum) tham gia sự kiện văn hóa "Triển lãm di sản văn hóa phi vật thể thế giới Bucheon 2008" tại Hàn Quốc, từ ngày 23 đến ngày 27-10-2008.