Tìm kiếm: bản sắc

Xây dựng đời sống văn hóa mới, tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc luôn được huyện Nho Quan chú trọng triển khai, góp phần nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân, khơi dậy lòng nhân ái, ý thức đoàn kết cộng đồng trong từng khu dân cư; bảo tồn, quảng bá nét đẹp trong văn hóa của đồng bào dân tộc Mường, phù hợp với sự phát triển của huyện.

Xác định công tác bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa phi vật thể của đồng bào dân tộc thiểu số là một trong những nội dung cơ bản để giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam, việc thực hiện các chính sách, pháp luật về công tác này được tỉnh ta quan tâm, chỉ đạo triển khai thực hiện nghiêm túc, kịp thời, hiệu quả.

Hoa Lư được nhiều người biết đến là nơi hội tụ linh khí của đất trời - nơi phát tích ba triều đại (Đinh, tiền Lê, Lý). Không những vậy, Hoa Lư còn mang trong mình những "kho báu" khi được thiên nhiên ưu đãi ban tặng nhiều danh thắng có một không hai, cùng với cốt cách văn hóa mang bản sắc riêng có "Chẳng thơm cũng thể hoa nhài/Dẫu không thanh lịch cũng người Tràng An". Với lợi thế đó, nhiều năm qua, Hoa Lư đã và đang tập trung đẩy mạnh phát triển du lịch, từng bước đưa "ngành công nghiệp không khói" trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, góp phần quan trọng phát triển kinh tế - xã hội, tạo sinh kế cho người dân một cách bền vững.

Mặc dù huyện Hoa Lư bước vào xây dựng nông thôn mới (NTM) với xuất phát điểm thấp, đối diện không ít khó khăn. Song, với quyết tâm đổi mới, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng bộ, phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị; miền quê cách mạng Hoa Lư hôm nay đang vững bước trên lộ trình phát triển toàn diện mà vẫn giữ được "nét quê" đậm đà bản sắc.

Những năm gần đây, Chiếu xẩm chợ Yên Phong, xã Yên Phong, (Yên Mô) đã góp phần phục dựng hình thức diễn xướng của nghệ thuật hát xẩm truyền thống tại những nơi đông người (bến sông, hè đường, góc chợ…). Chiếu xẩm đã giới thiệu tới công chúng về giá trị của loại hình nghệ thuật độc đáo hát xẩm, góp phần xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần của người dân nông thôn nhưng vẫn giữ gìn được nét văn hóa truyền thống tốt đẹp ở làng quê; phát triển văn hóa nông thôn theo hướng tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc là thực hiện các tiêu chí về văn hóa trong Bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới.

Sau 10 năm triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, diện mạo nông thôn trên địa bàn tỉnh có nhiều khởi sắc. Cơ sở hạ tầng nông thôn được đầu tư khang trang, kinh tế phát triển, đời sống người dân được nâng cao nhưng ở mỗi làng quê vẫn giữ được bản sắc riêng, vẫn còn đó cổng làng, cây đa - bến nước - sân đình, gợi cho ta nhớ về một làng quê Việt Nam thời xa xưa.

Tổ chức hiệu quả các hoạt động lễ hội góp phần khai thác tiềm năng du lịch, quảng bá văn hóa đất và người mỗi địa phương, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển. Phóng viên Báo Ninh Bình đã có cuộc phỏng vấn đồng chí Nguyễn Mạnh Cường, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao về phát huy giá trị văn hóa - lịch sử của các lễ hội trong năm Du lịch Quốc gia 2020. Sau đây là nội dung cuộc phỏng vấn.

Những năm qua, nhất là năm 2019, công tác quản lý và tổ chức lễ hội trên địa bàn tỉnh đã có nhiều chuyển biến tích cực. Hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước về lễ hội được tăng cường. Công tác tổ chức lễ hội nhìn chung diễn ra an toàn, lành mạnh, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, địa phương, góp phần nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển.

Hòa chung không khí mừng Đảng, mừng Xuân Canh Tý 2020, ngày 18/1, Trường Trung học cơ sở Ninh Xuân tổ chức chuyên đề "Xuân ấm áp - Tết chia sẻ", nhằm tạo sân chơi cho các em học sinh qua đó giáo dục học sinh hiểu biết thêm về truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc của ngày Tết cổ truyền.

Hòa giải ở cơ sở là hoạt động mang tính tự nguyện, tự quản của người dân. Công tác hòa giải góp phần tăng cường tình đoàn kết trong cộng đồng dân cư, giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc, sớm ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật, giảm bớt các vụ việc phức tạp, giảm khiếu nại, tố cáo, góp phần bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân.

Từ ngày 3-5/12/2019, tại Trung tâm hội nghị tỉnh Ninh Bình diễn ra Liên hoan các câu lạc bộ hát Xẩm khu vực phía Bắc - Ninh Bình năm 2019. Liên hoan là nơi hội tụ tinh hoa và tình yêu với nghệ thuật hát Xẩm; là sân chơi lớn để kết nối tình yêu nghệ thuật truyền thống của các nghệ nhân, nghệ sỹ, nhóm nghệ sỹ hát Xẩm ở các tỉnh; giới thiệu tới công chúng trong nước và quốc tế về giá trị của loại hình nghệ thuật độc đáo hát Xẩm; góp phần xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Ninh Bình là mảnh đất có bề dày lịch sử và truyền thống văn hóa lâu đời, nơi lưu giữ những di sản văn hóa vật thể, phi vật thể mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc hòa quyện trong cảnh quan thiên nhiên hũng vĩ, nên thơ của núi non, sông nước và hệ thống các hang động xuyên thủy độc đáo, kỳ ảo. Đặc biệt, Quần thể danh thắng Tràng An được tổ chức UNESCO vinh danh là Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới, di sản hỗn hợp đầu tiên ở khu vực Đông Nam á. Những năm qua, Ninh Bình đã có những định hướng đúng đắn để phát triển du lịch gắn với bảo vệ di sản, trở thành điểm đến hấp dẫn, nằm trong tốp 5 địa phương có nguồn lực phát triển du lịch ở Việt Nam.

Xây dựng nông thôn mới (NTM) theo quy hoạch không chỉ bao gồm xây dựng cơ sở hạ tầng đảm bảo các chỉ tiêu theo Bộ tiêu chí quốc gia xây dựng nông thôn mới, mà còn tạo lập không gian cảnh quan nông thôn bền vững, phù hợp với đặc trưng vùng miền và môi trường sống thân thiện, góp phần giữ gìn bản sắc địa phương và phản ánh đời sống nông thôn.

Cúc Phương là xã vùng cao của huyện Nho Quan, có trên 96% đồng bào dân tộc Mường sinh sống với nhiều nét văn hóa, phong tục tập quán độc đáo. Trong quá trình xây dựng nông thôn mới, Cúc Phương đã đẩy mạnh phong trào thi đua, xây dựng mô hình "Dân vận khéo trong giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Mường", nhằm lưu giữ nét đẹp quê hương, là nhân tố thúc đẩy du lịch địa phương phát triển.

Nhiều năm qua, huyện Yên Mô đã triển khai sâu rộng các phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa", "Xây dựng gia đình văn hóa"; "Thôn, xóm, phố văn hóa"; "Cơ quan, đơn vị văn hóa"... Xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở đã tạo sự chuyển biến rõ rệt trong nếp nghĩ, cách làm của người dân, góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển.

Khoảng 5 năm trở lại đây, các cơ sở lưu trú dưới dạng homestay đua nhau mọc lên ở nhiều địa phương. Loại hình lưu trú này đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của du khách trong và ngoài nước, đồng thời có tác động tích cực vào việc cải thiện đời sống kinh tế - xã hội của người dân. Tuy nhiên, với cảnh người người làm homestay, nhà nhà mở homestay thì câu hỏi đặt ra là liệu homestay còn giữ được bản sắc vốn có của nó hay không và liệu đây có phải là một lĩnh vực kinh doanh hái ra tiền như nhiều người vẫn nghĩ không?

Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới là một chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước nhằm tạo sự thay đổi một cách căn bản đời sống khu vực nông thôn theo hướng nông thôn có kết cấu hạ tầng kinh tế- xã hội từng bước hiện đại; cơ cấu kinh tế và các hình thức tổ chức sản xuất hợp lý, gắn nông nghiệp với phát triển nhanh công nghiệp, dịch vụ, đô thị theo quy hoạch; xã hội nông thôn dân chủ, ổn định, giàu bản sắc văn hóa dân tộc; môi trường sinh thái được bảo vệ; an ninh trật tự được giữ vững; đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao…

Lần đầu tiên phối hợp tổ chức một triển lãm mang tính chuyên đề, Bảo tàng hai tỉnh Ninh Bình - Bạc Liêu đã mang đến công chúng tỉnh Bạc Liêu một không gian văn hóa đa dạng, nhiều màu sắc, là nơi người dân đến tham quan, tìm hiểu và hiểu rõ hơn về mảnh đất, con người Ninh Bình - Bạc Liêu.

Đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền về dân tộc và truyền thống lịch sử, bản sắc văn hóa dân tộc, các quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về dân tộc, tín ngưỡng, tôn giáo, những giá trị của tôn giáo đối với đời sống xã hội, góp phần phát huy sức mạnh của khối đại đoàn kết dân tộc, đoàn kết tôn giáo trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Nho Quan là huyện miền núi của tỉnh Ninh Bình, dân số khoảng 15 vạn, trong đó đồng bào các dân tộc thiểu số chiếm trên 17% dân số toàn huyện. Riêng người Mường có hơn 12 nghìn, chiếm trên 15%, sinh sống thành làng bản, tập trung ở các xã Cúc Phương, Kỳ Phú, Phú Long và rải rác ở các xã khác như Quảng Lạc, Thạch Bình, Văn Phương, Yên Quang, Xích Thổ. Ngoài ra còn có các dân tộc thiểu số khác, như người Tày, Dao, Thái, Nùng, Ê đê, Mơ nông, Sán Chay, Cao Lan, sinh sống rải rác và đan xen trên địa bàn các xã của huyện, tạo nên sự đa dạng về văn hóa, phong tục, tập quán, bổ sung cho nhau những nét đẹp trong văn hóa truyền thống.

Những năm vừa qua, nhất là năm 2018 công tác quản lý và tổ chức lễ hội trên địa bàn có chuyển biến tích cực và đạt được nhiều kết quả quan trọng. Hầu hết các lễ hội trên địa bàn được tổ chức trang trọng, đúng quy định, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn giao thông, phòng, chống cháy nổ, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, địa phương.

Hiện nay, với tốc độ phát triển quá nhanh của internet, các trang mạng xã hội và việc hấp thu các yếu tố của ngôn ngữ nước ngoài, nhu cầu muốn thể hiện bản sắc, cái tôi riêng dẫn đến ngôn ngữ "chat", tiếng lóng đã xuất hiện trong quá trình giao tiếp và ngày càng có xu hướng lan rộng trong giới trẻ ở cả thành thị và nông thôn, trở thành nỗi lo, thực trạng đáng buồn trong xã hội và ảnh hưởng không nhỏ đến sự trong sáng của tiếng Việt.

Hòa giải ở cơ sở là hoạt động mang tính tự nguyện, tự quản của người dân và là nét đẹp truyền thống của dân tộc. Công tác hòa giải góp phần tăng cường tình đoàn kết trong cộng đồng dân cư, giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa của dân tộc, sớm ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật, giảm bớt các vụ việc phức tạp, giảm khiếu nại, tố cáo, góp phần bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân.

Tối 10/11, Lễ hội Hoa dã quỳ-núi lửa Chư Đăng Ya chính thức được khai mạc tại làng Ia Gri, xã Chư Đăng Ya, huyện Chư Pah, tỉnh Gia Lai với nhiều hoạt động phong phú, hấp dẫn, mang đậm bản sắc của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên.