Tìm kiếm: đá mỹ nghệ

Hiện nay, toàn tỉnh có 75 làng nghề. Theo thời gian, các làng nghề có lúc thăng, lúc trầm, tuy nhiên có làng nghề vẫn tồn tại hàng trăm năm và ngày càng khẳng định được giá trị trong cuộc sống hiện đại như: Làng nghề đá mỹ nghệ Ninh Vân, làng nghề thêu Văn Lâm, làng nghề gốm Gia Thủy, Bồ Bát… Và dù ở thời kỳ nào cũng vậy, làng nghề chính là nơi sản sinh ra các nghệ nhân tài hoa. Nhờ sự sáng tạo, đôi bàn tay tài hoa và đặc biệt là tình yêu với nghề của các thế hệ nghệ nhân đã góp phần tạo nên sức sống mãnh liệt cho mỗi làng nghề.

Chị Mai Thị Phi, Chi hội trưởng Chi hội phụ nữ thôn Chấn Lữ, xã Ninh Vân, huyện Hoa Lư được nhiều người trong làng, trong xã biết đến bởi những nỗ lực vượt khó của chị và gia đình đã vươn lên làm giàu bằng chính nghề truyền thống của quê hương. Xưởng sản xuất đá mỹ nghệ của gia đình chị đã giúp cho nhiều lao động địa phương có thêm thu nhập, việc làm thường xuyên.

Trên địa bàn xã Ninh Vân (huyện Hoa Lư) có hai nhà máy xi măng lớn là xi măng Duyên Hà và xi măng Hệ Dưỡng cùng nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ hoạt động sản xuất ở các lĩnh vực như: sản xuất xi măng, khai thác, chế biến đá, sản xuất vật liệu xây dựng, sản xuất chế tác đá mỹ nghệ… Đặc biệt, Ninh Vân còn được biết đến với nghề làm đá mỹ nghệ nổi tiếng, mang lại cho người dân nơi đây cuộc sống no đủ, song cũng đặt ra cho địa phương nhiều thách thức trong công tác bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe người lao động.

Nhằm tiếp tục tuyên truyền sâu rộng hơn thế mạnh làng nghề đá thủ công mỹ nghệ của địa phương, Trung tâm học tập cộng đồng xã Ninh Vân (Hoa Lư) vừa tổ chức chuyên đề "Xây dựng thương hiệu, tuyên truyền, quảng bá, tiếp thị và tiêu thụ sản phẩm đá mỹ nghệ" cho gần 300 đoàn viên, thanh niên, học viên các lớp nghề tại TT HTCĐ trong xã và các em học sinh lớp 9 trường THCS Ninh Vân.

Hoa Lư, Kinh đô đầu tiên của nhà nước phong kiến Trung ương tập quyền đầu tiên ở Việt Nam, nơi phát tích của ba triều đại: Đinh- tiền Lê- Lý. Thiên nhiên cũng ban tặng cho Hoa Lư nhiều danh lam thắng cảnh với những giá trị văn hóa-lịch sử đặc sắc nằm trong Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới Quần thể danh thắng Tràng An - như: Di tích Cố đô Hoa Lư; Danh thắng Tràng An - Tam Cốc; làng nghề truyền thống thêu Ninh Hải, đá mỹ nghệ Ninh Vân...

Trong những năm gần đây, phong trào thanh niên xung kích phát triển kinh tế, phát huy sức trẻ, làm giàu cho quê hương đã được tuổi trẻ huyện Nho Quan nhiệt tình hưởng ưởng. Đã có rất nhiều tấm gương đoàn viên, thanh niên tiêu biểu dám nghĩ, dám làm vươn lên làm giàu chính đáng. Trong đó, điển hình là tấm gương Bí thư Chi đoàn Bùi Thế Anh, sinh năm 1991, ở thôn Đính Chàng, xã Sơn Lai đã vươn lên làm giàu từ nghề chế tác đá mỹ nghệ.

Tỉnh ta được biết đến là địa phương có nhiều danh lam thắng cảnh, các khu, điểm du lịch đẹp và những mặt hàng nông sản, hàng thủ công mỹ nghệ nổi tiếng như dê núi, cơm cháy, rượu Kim Sơn, cói Kim Sơn, đá mỹ nghệ Ninh Vân, cá Tràu tiến vua, cá rô Tổng Trường... Việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu cho những sản phẩm mạnh, đặc trưng của địa phương sẽ nâng cao giá trị, thương hiệu của sản phẩm và góp phần phát triển kinh tế, xã hội của địa phương.

Ninh Bình có hơn 70 làng nghề truyền thống. Trong đó, có nhiều nghề vang danh khắp thiên hạ như: nghề đá mỹ nghệ ở Ninh Vân, nghề thêu ở Ninh Hải, nghề mộc ở Quỳnh Phong, nghề mây tre đan ở Văn Phú, nghề gốm ở Gia Thủy… Phải chăng, sự tồn tại hàng trăm năm mặc cho những thăng trầm, được mất của những làng nghề truyền thống ấy là do có sự giao thoa, truyền- nối ngọn lửa đam mê với nghề của những thế hệ những người làm nghề?

Sau hơn 2 năm triển khai thực hiện dự án "Tạo lập, quản lý và phát triển nhãn hiệu tập thể "Ninh Vân" dùng cho các sản phẩm làm từ đá của xã Ninh Vân, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình" đã thành công. Việc đá mỹ nghệ Ninh Vân được xác lập quyền sở hữu trí tuệ tạo ra bước phát triển mới, chắp cánh cho nghề đá truyền thống lâu đời vươn xa hơn ra thị trường trong nước và quốc tế.

Làm đá mỹ nghệ là một nghề khá nhọc nhằn. Vậy nhưng, ở xã Ninh Vân (huyện Hoa Lư), chúng tôi đã gặp một gia đình có tới 5 đời làm đá. Những rung cảm đặc biệt, niềm đam mê mãnh liệt đối với nghề và sự trao gửi đầy trách nhiệm giữa các thế hệ người làm đá đã tạo nên một sức sống mãnh liệt cho nghề làm đá hơn 400 năm qua.

Xuất ngũ năm 2011, trở về địa phương, thanh niên trẻ Bùi Thế Anh (thôn Đính Chàng, xã Sơn Lai, huyện Nho Quan) luôn trăn trở với bài toán phát triển kinh tế gia đình. Anh mạnh dạn đi học nghề điêu khắc đá mỹ nghệ. Vốn khéo tay lại ham học hỏi nên chỉ sau 2 năm miệt mài học tập, chàng thanh niên trẻ đã mở được xưởng điêu khắc đá với thu nhập mỗi năm lên đến hàng tỷ đồng, giải quyết việc làm cho hàng chục lao động địa phương với mức lương từ 4-7 triệu đồng/tháng.

Đã từ lâu, Ninh Vân (Hoa Lư) được nhiều người biết đến với nghề chế tác đá mỹ nghệ. Sản phẩm đá mỹ nghệ Ninh Vân được thị trường ưa chuộng từ mẫu mã cho đến chất đá. Phát huy truyền thống của làng nghề, những năm gần đây, nghề chế tác đá mỹ nghệ Ninh Vân được quan tâm đầu tư và ngày càng phát triển.

Dù tuổi đời con khá trẻ Nguyễn Hữu Việt (sinh năm 1987) đã là giám đốc một doanh nghiệp có tiếng chuyên sản xuất và chế tác đá mỹ nghệ ở làng đá Ninh Vân - một làng nghề nổi tiếng ở miền Bắc với hàng trăm cơ sở chuyên chế tác đá mỹ nghệ. Anh là người Ninh Bình đầu tiên được vinh dự đón nhận Cúp thương hiệu truyền thống gia truyền toàn quốc do Báo Người Hà Nội phối hợp với Tạp chí Sức khỏe & Môi trường và cổng thông tin điện tử www.doanhnhanconghien.vn tổ chức.

Trên địa bàn xã Ninh Vân (Hoa Lư) hiện có hai nhà máy xi măng Duyên Hà và xi măng Hệ Dưỡng, trên 80 doanh nghiệp vừa và nhỏ hoạt động sản xuất ở các lĩnh vực như: sản xuất xi măng, khai thác, chế biến đá, sản xuất vật liệu xây dựng, chế tác đá mỹ nghệ…

Ninh Bình là mảnh đất giàu truyền thống văn hóa. Nơi đây được xem là cái nôi của nhiều loại hình nghệ thuật như hát chèo, hát xẩm; các nghề truyền thống nổi tiếng như: thêu ren, chế tác đá mỹ nghệ, gốm mỹ nghệ...Những loại hình nghệ thuật, những làng nghề có lịch sử phát triển hàng trăm năm nay đã sản sinh ra những người hội tụ tinh hoa của riêng nó. Trong điều kiện hiện nay, khi chúng ta đang cố gắng bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể thì việc phải bảo tồn những con người được xem là "di sản sống" phải đặt lên hàng đầu. Tuy nhiên, ứng xử với những nghệ nhân ấy như thế nào đang là vấn đề được nhiều người quan tâm. Phóng viên Báo Ninh Bình đã ghi lại quan điểm của một số nhà chức năng có liên quan.

Ninh Bình xưa đã nổi tiếng với nhiều nghề truyền thống như đan cói ở Kim Sơn, chế tác đá mỹ nghệ ở Ninh Vân, nghề thêu Ninh Hải (Hoa Lư), nghề khâu nón ở Gia Thịnh (Gia Viễn)... Trong quá trình bảo tồn và phát triển làng nghề, làm sao để các làng không chỉ giữ được nghề mà còn phát triển hơn nữa? Đó vẫn là những câu hỏi đặt ra cho các cấp, ngành chức năng và chính những người lao động.

Nằm ngay sát Quốc lộ 1A với diện tích núi đá hơn 400 ha, xã Ninh Vân (Hoa Lư) có vị trí và điều kiện tự nhiên hết sức thuận lợi cho việc chế tác đá mỹ nghệ.

Xã Ninh Vân (Hoa Lư) có 13 thôn với 10.287 người. Năm 2011, tỷ lệ hộ nghèo còn 6,84% với cơ cấu kinh tế: 20% nông nghiệp, 80% tiểu thủ công nghiệp (TTCN). Xã có 2 nhà máy xi măng đóng trên địa bàn, có nghề chạm khắc đá mỹ nghệ nổi tiếng, là điều kiện tốt cho Ninh Vân thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới (XDNTM).

Ngày 2-3, đồng chí Bùi Văn Nam, UVT.Ư Đảng, Bí thư Tỉnh ủy đến thăm làng đá mỹ nghệ Ninh Vân (huyện Hoa Lư). Cùng đi có lãnh đạo Sở Công thương và huyện Hoa Lư.

Ngày 18- 11, Trường Trung cấp nghề tư thục mỹ thuật cơ khí Thanh Bình đã tổ chức khai giảng lớp trung cấp- sơ cấp nghề năm học 2011- 2012.

Thực hiện Nghị quyết số 04-NQ/TU của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về "Đẩy mạnh phát triển trồng, chế biến cói; thêu ren và chế tác đá mỹ nghệ giai đoạn 2006 - 2010".

Không ai nhớ rõ nghề chế tác đá mỹ nghệ Ninh Vân có tự năm nào, chỉ biết rằng nó đã trở thành nghề cha truyền con nối đối với mỗi người thợ làng đá.

Ninh Bình là một tỉnh có nhiều làng nghề nổi tiếng. Sản phẩm của các làng nghề như: Thêu ren, đá mỹ nghệ, chiếu cói, đồ mộc…đã có mặt ở cả trong và ngoài nước.

Chế biến cói, thêu ren và chế tác đá mỹ nghệ là những nghề truyền thống phát triển nhất trên địa bàn tỉnh Ninh Bình.