Tại tuyến đường 58 trên địa bàn xã Khánh Cư (Yên Khánh), rác thải được vứt tràn lan bên lề đường với đủ các loại rác, từ túi nilon, xác động vật chết, đồ dùng sinh hoạt gia đình đã hỏng, bỏ… Rác chất thành đống, tồn đọng lâu ngày nên nhiều ruồi, muỗi bâu bám, gây mùi hôi thối rất khó chịu, làm mất mỹ quan của một xã đã đạt chuẩn NTM. Theo đại diện lãnh đạo địa phương, tình trạng này diễn ra đã khá lâu, chính quyền nhiều lần phải thuê máy móc, phương tiện đến thu gom rác thải đi nơi khác, nhưng do ý thức của người dân còn hạn chế nên chỉ sau một thời gian, rác thải lại được tập kết tại đây.
Cũng theo lãnh đạo địa phương, tình trạng vứt rác bừa bãi không chỉ diễn ra trên tuyến đường này mà còn xuất hiện trên tuyến đê sông Vạc đoạn qua địa bàn xã. Đủ các loại rác, trong đó có cả rác thải trong xây dựng, điều này không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn xâm lấn, vi phạm thân đê, ảnh hưởng đến công tác phòng chống lụt bão.
Trước thực trạng trên, UBND huyện Yên Khánh đã chỉ đạo xã Khánh Cư tập trung các biện pháp giải quyết dứt điểm tình trạng đổ rác trên đê. Đến nay, lượng rác thải tập kết trên tuyến đê sông Vạc đã cơ bản được xử lý.
Theo lãnh đạo xã Khánh Cư, nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do ý thức của người dân chưa cao, cùng với đó là do địa phương chưa hoàn thiện được khu thu gom xử lý rác thải. Hiện tại xã đang hoàn thiện các thủ tục xây dựng lò đốt rác thải sinh hoạt với kinh phí dự kiến khoảng 3 tỷ đồng, từ đó từng bước giải quyết vấn đề xử lý rác thải trên địa bàn.
Theo ông Đinh Văn Vọng, Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Khánh, không chỉ riêng trên địa bàn xã Khánh Cư mà hiện nay ở một số địa phương trên địa bàn huyện Yên Khánh cũng đang gặp nhiều khó khăn trong vấn đề xử lý rác thải sinh hoạt.
Để xử lý rác thải sinh hoạt ở các vùng nông thôn, thời gian qua, huyện đã chỉ đạo các địa phương tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức người dân trong vấn đề bảo vệ môi trường sống. Bên cạnh đó, quy hoạch mạng lưới thu gom rác, đầu tư trang thiết bị, cơ sở vật chất cho hoạt động thu gom, xử lý chất thải rắn tại khu vực nông thôn.
Khuyến khích các địa phương sử dụng các lò đốt chất thải sinh hoạt quy mô nhỏ cho các cụm dân cư nông thôn tập trung…, từng bước hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường do rác thải gây ra.
Cùng với tình trạng xả rác bừa bãi gây ô nhiễm môi trường sống, ở nhiều nơi trên địa bàn tỉnh còn xảy ra tình trạng ô nhiễm môi trường do nước thải, chất thải từ hoạt động sản xuất của làng nghề, các cơ sở kinh doanh, chăn nuôi nhỏ lẻ, xen lẫn trong các khu dân cư, không chỉ tác động đến mỹ quan đô thị, môi trường nông thôn mà còn ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt người dân.
Người dân nhiều khu dân cư thường xuyên phải hứng chịu mùi xả thải do chăn nuôi các loại gia súc, gia cầm; mùi xả thải từ các ngành nghề phụ như mộc, bún, bánh…
Nguyên nhân xảy ra tình trạng trên là do người sản xuất, kinh doanh, chăn nuôi chưa hiểu biết về Luật bảo vệ môi trường, xem nhẹ vấn đề môi trường sống; cùng với đó nhiều chính quyền cơ sở còn buông lỏng trong vấn đề quản lý, ngại va chạm…
Theo ông Lê Khắc Khoa, phó Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường, thời gian qua, môi trường sống ở các vùng nông thôn đã được cải thiện đáng kể. Toàn tỉnh đã có trên 85% địa phương có mô hình thu gom rác sinh hoạt để vận chuyển đi chôn lấp, xử lý. Tuy nhiên, để giải quyết dứt điểm tình trạng vứt rác thải sinh hoạt, xả nước thải một cách bừa bãi như hiện nay là vấn đề khó thực hiện ở nhiều nơi, nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh.
Giải pháp để bảo vệ môi trường nông thôn thông dụng nhất hiện nay mà các hộ gia đình cần làm đó là nên có thùng chứa rác và tự phân loại rác, chôn lấp hoặc bỏ đúng nơi quy định để đội vệ sinh mang đi chôn lấp hoặc xử lý tập trung. Nước thải và phân trong chăn nuôi cần được xử lý bằng cách xây hầm biogas, phân phải được ủ trước khi sử dụng, không thải trực tiếp nước, phân và chất thừa thẳng ra môi trường.
Trong sản xuất nông nghiệp, nên hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, hãy thu vỏ chai, lọ, vỏ bao đựng đến nơi quy định để xử lý. Nên tăng cường sử dụng phân xanh, phân hữu cơ tại chỗ kết hợp với phân hóa học, không nên dùng phân tươi bón trực tiếp cho rau xanh, hoa mầu để phát tán ra môi trường…
Ngoài đẩy mạnh công tác tuyên truyền đến người dân, hộ sản xuất, kinh doanh, hộ chăn nuôi… nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho mình và cộng đồng, các địa phương cần thực hiện tốt công tác quy hoạch các khu thu gom, xử lý rác thải. Quan trọng hơn là các cấp chính quyền địa phương cần tích cực vào cuộc, tăng cường hơn nữa công tác kiểm tra, giám sát, đồng thời có biện pháp xử lý nghiêm các hành vi vi phạm môi trường.
Bài, ảnh: Mỹ Hạnh