Trước những yêu cầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược và để đáp ứng tình hình phục vụ chiến trường trong nhiệm vụ thu dung, điều trị thương, bệnh binh trên các mặt trận Tây Bắc, Bệnh viện Quân y 5 được thành lập ngày 10/7/1950.
Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, cán bộ, nhân viên, chiến sỹ của các phân viện, đội điều trị không ngại hy sinh, gian khổ, chiến đấu vì độc lập tự do của Tổ quốc. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Bệnh viện Quân y 5 là một trong những Bệnh viện tiếp nhận nhiều thương binh, bệnh binh nhất từ Miền Nam ra, là điểm sáng trong ngành Quân y được Chủ tịch Hồ Chí Minh, Chủ tịch Tôn Đức Thắng gửi lẵng hoa chúc mừng (năm 1969, 1970).
Với những thành tích đã đạt được trong 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, ngày 29/8/1985 Bệnh viện đã vinh dự được Đảng, Nhà nước trao tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.
Trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt nam XHCN, cán bộ, chiến sỹ của Bệnh viện đã tham gia tích cực vào phong trào tăng gia cải thiện đời sống cho thương bệnh binh, đã đạt cờ thưởng “Đơn vị nuôi quân khá nhất” toàn quân. Thực hiện tốt khẩu hiệu “Làm giàu, đánh thắng”. Bệnh viện đã phát huy truyền thống, tiếp tục làm tốt công tác thu dung, điều trị thương bệnh binh, bệnh nhân và lao động xây dựng Bệnh viện…
Bước vào thời kỳ đổi mới, Đảng uỷ - Ban Giám đốc Bệnh viện xác định phải nêu cao tinh thần chủ động, đoàn kết phát huy sức mạnh của cả Bệnh viện tập trung đột phá làm chuyển biến tình hình. Đặc biệt là quan tâm xây dựng đội ngũ chuyên môn kỹ thuật, tập trung đầu tư nâng cấp máy móc, trang thiết bị và từng bước đầu tư xây dựng nâng cấp cơ sở hạ tầng; thường xuyên chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho cán bộ, nhân viên.
Ghi nhận thành tích của Bệnh viện trong công cuộc đổi mới, ngày 30/5/2009, Đảng và Nhà nước đã phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT Nhân dân thời kỳ đổi mới, đây là danh hiệu cao quý lần 2 của Bệnh viện.
Như được tiếp thêm sức mạnh, phát huy truyền thống của đơn vị anh hùng, Bệnh viện tiếp tục cố gắng vượt qua mọi khó khăn, thử thách. Hiện nay, Bệnh viện có 7 bác sỹ CKII, 28 bác sỹ CKI, 11 bác sỹ có trình độ thạc sỹ. Bệnh viện đã duy trì nền nếp SSCĐ, các tổ quân y cơ động, các cơ số thuốc cho nhiệm vụ SSCĐ; tham gia phòng chống bão lụt, tìm kiếm cứu nạn, khắc phục hậu quả thiên tai… Ở mỗi địa phương cán bộ, y bác sỹ Bệnh viện đều làm sáng lên hình ảnh cao đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”, “Người chiến sỹ áo trắng”, được chính quyền, nhân dân các địa phương khen ngợi.
Tính từ năm 2015 đến nay Bệnh viện đã khám cho trên 900.000 bệnh nhân, cấp cứu trên 14.000 lượt và điều trị khỏi ra viện cho gần 120.000 bệnh nhân, phẫu thuật thành công hơn 51.000 ca, trong đó mổ lớn hơn 17.000 ca. Số người vào khám và điều trị hàng năm đều vượt từ 5-10% so với chỉ tiêu đề ra; Bệnh viện đã cấp cứu thành công hàng trăm ca bệnh hiểm nghèo.
Tiếp tục duy trì tốt các kỹ thuật đã làm, phát triển các kỹ thuật mới như kết xương bằng nẹp khóa, thay khớp háng toàn phần và bán phần; giảm đau cạnh sống điều trị chấn thương ngực, nội soi phế quản, phẫu thuật nội soi; hồi sức cấp cứu nhiều bệnh lý đa dạng phức tạp, đặc biệt là hôn mê sâu do đột quỵ, do chấn thương sọ não, thông khí nhân tạo dài ngày… Phát triển các kỹ thuật cận lâm sàng, chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm, đơn vị vật lý trị liệu, phục hồi chức năng; thành lập đơn nguyên Điều trị theo yêu cầu, từng bước nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cho bộ đội và nhân dân. Bệnh viện đã phấn đấu vươn lên trở thành một trung tâm cấp cứu đa chấn thương mạnh của khu vực Hữu Ngạn Sông Hồng. Cùng với việc khám chữa bệnh, trong nhiều năm qua Bệnh viện còn làm tốt công tác chỉ đạo tuyến và chăm lo giúp đỡ củng cố tuyến quân y cơ sở.
Các bác sỹ Khoa Ngoại tiến hành phẫu thuật tán sỏi bàng quang bằng Laser.
Bệnh viện đã làm tốt công tác huấn luyện, tổ chức và tham gia nhiều Hội thi, Hội thao trong và ngoài Quân đội về công tác chuyên môn đều đạt thứ hạng cao. Bệnh viện đã đào tạo được hàng nghìn nhân viên quân y góp phần tạo nguồn nhân lực cho xã hội và chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Đồng thời đã thực hiện nghiêm các quyết định của cấp trên về việc điều động luân phiên bác sỹ điều dưỡng cho các tuyến đảo và đơn vị mỗi năm với quân số từ 15 - 20 đồng chí, duy trì Tổ quân y 4 đồng chí tại Đảo Phan Vinh, Trường Sa; đặc biệt là khi dịch COVID-19 bùng phát, có gần 50 đồng chí bác sĩ, điều dưỡng đã tình nguyện xung phong lên đường vào thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh miền Nam tham gia chống dịch. Từ năm 2021 đến nay đã có 6 bác sỹ, điều dưỡng đi làm nhiệm vụ gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc tại Bệnh viện dã chiến cấp 1 thuộc Đội Công binh ở Abyei và Bệnh viện dã chiến cấp 2 số 6 ở Nam Su Đăng.
Công tác nghiên cứu khoa học, ứng dụng các đề tài, sáng kiến cải tiến kỹ thuật trong công tác quản lý và điều trị của Bệnh viện cũng được quan tâm tổ chức thực hiện. Từ năm 2015 đến nay, Bệnh viện đã nghiên cứu báo cáo nghiệm thu 125 đề tài khoa học, sáng kiến cải tiến kỹ thuật. Là Bệnh viện đi đầu trong toàn quân xây dựng mạng LAN và hệ phần mềm quản lý toàn diện Bệnh viện, được Cục Quân y đánh giá cao, được Bộ Quốc phòng tặng Bằng khen; Hiệp hội phần mềm Việt Nam (VINASA) tặng giải “Sao Khuê đất Việt”; UBND tỉnh Ninh Bình tặng Bằng khen trong công tác nghiên cứu khoa học. Hiện nay, Đảng uỷ Bệnh viện đã ra nghị quyết chuyên đề, thành lập Ban chỉ đạo phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, thực hiện Đề án 06 và cải cách hành chính; triển khai hạ tầng mạng Quân sự trong Bệnh viện, triển khai thực hiện bệnh án điện tử.
Cùng với việc làm tốt nhiệm vụ khám chữa bệnh, Bệnh viện đã quan tâm làm tốt công tác chính sách xã hội. Hàng năm cử các đoàn, tổ quân y đi khám chữa bệnh cấp thuốc miễn phí, tặng sổ tiết kiệm, tặng quà cho các đối tượng chính sách trị giá hàng trăm triệu đồng cho nhân dân vùng sâu vùng xa; các địa phương có đông đồng bào Công giáo và có nhiều đối tượng chính sách, thương binh, gia đình liệt sỹ của tỉnh Phú Thọ, Ninh Bình, Hưng Yên với tổng số tiền qua các đợt khám gần 4 tỷ đồng.
Trong nhiều năm qua, Bệnh viện đã tổ chức thực hiện có hiệu quả phong trào thi đua quyết thắng, được lồng ghép với các phong trào thi đua: “Ngành Hậu cần Quân đội làm theo lời Bác Hồ dạy”, phong trào thi đua “Xây dựng đơn vị quân y 5 tốt”, đã gắn Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” thời kỳ mới với thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 4, khóa XI, XII, XIII về xây dựng chỉnh đốn Đảng; đẩy mạnh “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; Quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên tạo sự lan tỏa mạnh mẽ cả bề rộng và chiều sâu.
Từ kết quả thực hiện cuộc vận động, các phong trào thi đua, y đức của người thầy thuốc được nâng cao, tâm lý, thái độ giao tiếp ứng xử đối với bệnh nhân được đội ngũ y, bác sỹ trong Bệnh viện thực hiện theo đúng quy định của Bộ Y tế và Cục Quân y, đã mang lại niềm tin cho người bệnh.
Trải qua quá trình phấn đấu liên tục và bền bỉ, Bệnh viện đã phát triển không ngừng, từ chỗ cơ sở trang thiết bị còn thô sơ nghèo nàn, đến nay đã trở thành Bệnh viện có trang thiết bị hiện đại, cơ sở hạ tầng được đầu tư xây dựng khang trang, đủ điều kiện để tiếp nhận thu dung, cấp cứu, điều trị thương bệnh binh, bệnh nhân. Trình độ chuyên môn kỹ thuật của đội ngũ y, bác sỹ ngày một được nâng lên, uy tín của Bệnh viện đã có sức lan tỏa trong toàn quân và trên nhiều địa phương cả nước.
Thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị về tổ chức xây dựng Quân đội Nhân dân Việt Nam theo hướng“Tinh, gọn, mạnh” tiến lên hiện đại, ngày 22/11/2023 Bộ Quốc phòng ra Quyết định số 6047 điều chuyển nguyên trạng Phân viện Quân y 5 thuộc Bệnh viện Quân y 7, Cục Hậu cần/Quân khu 3 về Cục Hậu cần - Kỹ thuật/Quân đoàn 12 và tổ chức lại thành Bệnh viện Quân y 5 trực thuộc Cục Hậu cần - Kỹ thuật, Quân đoàn 12.
Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng uỷ - Bộ Tư lệnh Quân đoàn, mà trực tiếp là Đảng uỷ, chỉ huy Cục Hậu cần - Kỹ thuật, sau gần 2 năm được tổ chức lại, Đảng uỷ - Ban Giám đốc Bệnh viện đã quán triệt sâu sắc các quan điểm, đường lối của Đảng về nhiệm vụ quân sự, quốc phòng; tích cực đổi mới nội dung, phương pháp, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị, tập trung xây dựng Bệnh viện vững mạnh về chính trị, làm cơ sở để nâng cao sức mạnh tổng hợp, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ công tác chuyên môn; có nhiều giải pháp đột phá nâng cao chất lượng xây dựng chính quy, chấp hành pháp luật, kỷ luật và cải cách hành chính quân sự, chuyển đổi số.
Bệnh viện đã tổ chức khám cho hơn 110.000 lượt bệnh nhân, điều trị gần 24.000 ca, cấp cứu hơn 3.000 ca. Tỷ lệ sử dụng giường bệnh gần 200%. Hoàn thành 100% nội dung, khoa mục huấn luyện quân sự và chuyên môn. Bệnh viện đã hoàn thành xây dựng cơ bản giai đoạn 2, với cơ sở hạ tầng khang trang, hiện đại; cảnh quan môi trường sáng, xanh, sạch, đẹp; được đầu tư nhiều loại trang thiết bị, máy móc thế hệ mới, hiện đại. Cùng với đó, công tác nghiên cứu khoa học, ứng dụng các tiến bộ khoa học, công nghệ vào khám, chữa bệnh và thực hiện nhiệm vụ diễn ra sôi nổi, rộng khắp, đã có 25 đề tài, sáng kiến, cải tiến được công nhận đưa vào ứng dụng rộng rãi.
Công tác tuyên truyền, thi đua, khen thưởng được duy trì bảo đảm chất lượng, hiệu quả. Hoạt động phong trào văn hoá văn nghệ của Bệnh viện được tổ chức sôi nổi. Đời sống vật chất, tinh thần của cán bộ, nhân viên trong Bệnh viện không ngừng được cải thiện. Tổ chức thăm hỏi, động viên các gia đình chính sách trên địa bàn đóng quân và thực hiện nhiệm vụ; thăm, khám cấp thuốc miễn phí và tư vấn sức khỏe cho hàng nghìn lượt người; công tác chính sách hậu phương Quân đội luôn được quan tâm, tạo điều kiện cho cán bộ, nhân viên yên tâm công tác gắn bó xây dựng Bệnh viện.
Công tác bảo đảm hậu cần, kỹ thuật, tài chính và các mặt công tác khác có bước phát triển toàn diện đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ. Bệnh viện đã tích cực, chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương thực hiện có hiệu quả công tác dân vận, giúp nhân dân phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo, tham gia xây dựng cơ sở chính trị địa phương vững mạnh; tích cực tham gia phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, tìm kiếm cứu hộ - cứu nạn.
75 năm xây dựng, chiến đấu, phục vụ chiến đấu và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, nhân viên Bệnh viện đã vượt qua khó khăn, thử thách, đoàn kết - hiệp đồng, lập nhiều chiến công và thành tích xuất sắc, góp phần quan trọng vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Bằng công sức, mồ hôi và xương máu của mình, các thế hệ cán bộ, nhân viên Bệnh viện Quân y 5 đã xây đắp và không ngừng tô thắm truyền thống vẻ vang “Đoàn kết hiệp đồng - Năng động sáng tạo - Tận tụy phục vụ - Không ngừng vươn lên”.
Trải qua chặng đường 75 năm xây dựng và trưởng thành đã để lại cho Bệnh viện nhiều bài học kinh nghiệm quý báu. Đó là bài học về sự tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Quân đoàn, trực tiếp là Đảng ủy Cục Hậu cần - Kỹ thuật; về sự gắn bó máu thịt với Nhân dân, sự phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ với cấp uỷ, chính quyền các địa phương và đơn vị bạn; về ý chí tự lực, tự cường, tích cực, chủ động, sáng tạo, phát huy sức mạnh đoàn kết của mọi tổ chức, mọi lực lượng trong Bệnh viện để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ được giao.
Với những cống hiến trong 75 năm qua, Bệnh viện vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân” trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước và “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân” trong thời kỳ đổi mới, cùng nhiều phần thưởng cao quý khác của Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị, Tổng cục Hậu cần - Kỹ thuật trao tặng. Năm 2024 và 6 tháng đầu năm 2025, Bệnh viện đã có 50 lượt tập thể và hàng trăm lượt cá nhân được các cấp khen thưởng, Bệnh viện được Bộ Quốc phòng tặng Cờ đơn vị xuất sắc trong phong trào thi đua Quyết thắng của toàn quân. Đó là minh chứng cho sự kế thừa và phát huy cao độ truyền thống vẻ vang của Bệnh viện trong thời kỳ mới.
Nhận thức sâu sắc trọng trách của mình trong giai đoạn hiện nay, cán bộ, nhân viên Bệnh viện Quân y 5 nguyện phát huy truyền thống “Đoàn kết hiệp đồng - Năng động sáng tạo - Tận tụy phục vụ - Không ngừng vươn lên”, tăng cường rèn luyện bản lĩnh chính trị, nêu cao ý chí; thường xuyên tu dưỡng phẩm chất đạo đức cách mạng, có ý thức tổ chức kỷ luật nghiêm minh; đoàn kết nội bộ, gắn bó máu thịt với nhân dân. Tích cực học tập nâng cao trình độ mọi mặt, triển khai tổ chức thực hiện các giải pháp về “Đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia” trong Quân đội; Phong trào “Bình dân học vụ số”; triển khai Hồ sơ bệnh án điện tử, hồ sơ quản lý sức khỏe điện tử trong năm 2026 - 2027.
Tăng cường công tác đào tạo liên tục, bồi dưỡng nâng cao tay nghề; cử các y, bác sĩ đi học, tập huấn, tham gia các hội nghị, hội thảo khoa học trong và ngoài Quân đội. Tiếp tục đề nghị triển khai xây dựng cơ bản giai đoạn 3. Rà soát hoàn chỉnh các tiêu chí, xây dựng, đề nghị Bệnh viện hạng I. Ra sức phấn đấu, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh tiêu biểu, Bệnh viện vững mạnh toàn diện “Mẫu mực tiêu biểu”, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao; xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước, Quân đội, Quân đoàn, Cục Hậu cần - Kỹ thuật và nhân dân.