Là địa bàn có vị trí chiến lược trọng yếu, Quân khu 3 - vùng châu thổ sông Hồng trong suốt chiều dài lịch sử dân tộc luôn là mục tiêu chủ yếu của kẻ thù khi tiến hành chiến tranh xâm lược nước ta. Suốt mấy nghìn năm lịch sử chống xâm lược của phong kiến phương Bắc, trên mảnh đất văn hiến và anh hùng này đã diễn ra nhiều trận đánh quyết tử, những chiến công chói lọi mãi mãi đi vào lịch sử dân tộc và làm cho kẻ thù khiếp sợ. Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, địa bàn Liên khu 3 trở thành chiến trường nóng bỏng, nơi diễn ra nhiều trận đọ sức quyết liệt giữa ta và địch. LLVT Liên khu 3 đã phối hợp chặt chẽ với các đơn vị chủ lực đánh hơn 78.600 trận, loại khỏi vòng chiến đấu gần 400 nghìn tên địch, phá hủy và thu hơn 42.000 súng các loại, hàng trăm nghìn phương tiện chiến tranh. Đồng thời, phát triển phong trào "Chiến tranh du kích" rộng khắp, đánh địch mọi lúc, mọi nơi; điển hình như các làng kháng chiến: Nguyên Xá (Thái Bình), Liên Minh (Nam Định), Hùng Thắng (Hải Phòng), Tam Nông (Hưng Yên)... cùng với "Sấm đường 5", "Cát Bi rực lửa", "Đường 10 quật khởi"... đã trở thành niềm tự hào của dân tộc, góp phần cùng quân và dân cả nước làm nên chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu", giải phóng và đưa miền Bắc đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội, trở thành "hậu phương lớn" trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, giải phóng miền Nam, thống nhất nước nhà.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, địa bàn Quân khu 3 "vừa là hậu phương, vừa là tiền tuyến", không chỉ chiến đấu giỏi, trong khói lửa chiến tranh, Quân khu còn là nơi khởi phát các phong trào thi đua nổi tiếng cả nước lúc bấy giờ như: "Thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người"; "Sóng Duyên Hải"; "Tiếng trống Bắc Lý"; "Chiếc gậy Trường Sơn"… Nhiều địa phương, tiêu biểu là các tỉnh: Thái Bình, Nam Hà (nay là Nam Định, Hà Nam), Hải Hưng (nay là Hưng Yên, Hải Dương) đã đạt năng suất lúa 5 tấn/héc-ta. Các nhà máy, nông trường, công trường ngày đêm kiên cường bám trụ vừa chiến đấu, vừa sản xuất, với tinh thần: "Mỗi người làm việc bằng hai", "Tay búa, tay súng", "Tay cày, tay súng", "Tất cả cho tiền tuyến", "Tất cả vì miền Nam ruột thịt". Đặc biệt, trong cuộc chiến đấu đánh trả không quân và hải quân Mỹ hai lần leo thang đánh phá miền Bắc, quân và dân Quân khu 3 đã phối hợp chặt chẽ với các đơn vị bạn đánh 39.450 trận, bắn rơi 1.526 máy bay Mỹ (trong tổng số 4.181 máy bay bị bắn rơi ở miền Bắc); bắn chìm, bắn cháy 75 tàu chiến Mỹ; rà phá, tháo gỡ 68.962 quả bom mìn và thủy lôi, làm thất bại chiến dịch phong tỏa đường biển, tiêu diệt và bắt sống nhiều biệt kích, thám báo; đập tan các chiến dịch "Biển lửa", "Mũi lao", "Rồng biển"; cùng với quân - dân thủ đô Hà Nội anh hùng làm nên chiến thắng "Điện Biên Phủ trên không", buộc đế quốc Mỹ phải ký kết Hiệp định Pa-ri, tạo ra cục diện mới để toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta tiến lên giành chiến thắng vĩ đại vào mùa Xuân năm 1975, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, đưa cả nước đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội. Khi cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam và biên giới phía Bắc nổ ra, LLVT Quân khu đã kịp thời chi viện và dũng cảm chiến đấu trên các mặt trận, góp phần hoàn thành nghĩa vụ quốc tế, bảo vệ vững chắc biên cương Tổ quốc.
Bước vào thời kỳ đổi mới, để xây dựng LLVT Quân khu theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, Đảng ủy - Bộ Tư lệnh Quân khu đặc biệt coi trọng lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng LLVT vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, coi đây là nhiệm vụ cơ bản, nhân tố quyết định hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Quán triệt và thấm nhuần sâu sắc các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, nhất là thực hiện Chỉ thị 03, Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, khóa XII); bám sát tình hình thực tiễn nhiệm vụ chính trị của LLVT Quân khu trong các giai đoạn, cấp ủy các cấp đều có kế hoạch, chương trình hành động cụ thể, xác định những giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo đột phá, tập trung khắc phục khâu yếu, mặt yếu. Đảng ủy Quân khu thường xuyên coi trọng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của cấp ủy, tổ chức đảng các cấp bằng việc duy trì nghiêm nền nếp, chế độ sinh hoạt Đảng; giữ vững nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách; giải quyết đúng đắn các mối quan hệ công tác trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo. Công tác quản lý, giáo dục, rèn luyện đảng viên không ngừng được tăng cường; kết quả phân tích, đánh giá chất lượng hằng năm có từ 85% đảng viên trở lên hoàn thành tốt và xuất sắc nhiệm vụ. Thường xuyên chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo đổi mới, nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng. Cùng với nội dung giáo dục hằng năm theo quy định, Đảng ủy Quân khu tập trung chỉ đạo, hướng dẫn đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục về truyền thống cách mạng của Đảng, đất nước, Quân đội, Quân khu và các địa phương, đơn vị. Các cơ quan, đơn vị tăng cường quản lý chặt chẽ tư tưởng và các mối quan hệ của quân nhân; tích cực đổi mới, đa dạng hóa các hình thức, biện pháp giáo dục chính trị. Kết hợp chặt chẽ giữa công tác giáo dục chính trị với công tác huấn luyện, SSCĐ, giúp nhân dân phòng, chống thiên tai, dịch bệnh, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn; gắn giáo dục chính trị với đẩy mạnh phong trào thi đua Quyết thắng, thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị và Cuộc vận động "Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ". Phát huy vai trò của các tổ chức, nhất là "lực lượng 47" trong đấu tranh trên không gian mạng; kiên quyết đấu tranh, ngăn chặn các biểu hiện suy thoái tư tưởng chính trị, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa", đặc biệt là âm mưu "phi chính trị hóa" quân đội của các thế lực thù địch, giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng trong LLVT Quân khu.
Với những chiến công và thành tích xuất sắc đó, trong 75 năm chiến đấu, xây dựng và trưởng thành, LLVT Quân khu 3 đã được Đảng, Nhà nước, Quân đội tặng thưởng 2 Huân chương Sao Vàng; 3 Huân chương Hồ Chí Minh; 5 Huân chương Độc lập; 1 Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng nhất; có 831 tập thể, 323 cá nhân được phong tặng, truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân; 19.950 bà mẹ được phong tặng, truy tặng danh hiệu Bà mẹ Việt Nam anh hùng... cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.
Phát huy truyền thống vẻ vang 75 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của LLVT Quân khu 3, trong những năm qua, Đảng ủy- Bộ CHQS tỉnh Ninh Bình đã nghiêm túc quán triệt sâu sắc các nghị quyết của Đảng, các văn bản pháp luật của Nhà nước, Quân đội, chỉ thị của Tư lệnh Quân khu 3, chủ động tham mưu cho Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh về các chủ trương lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, quân sự; phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, đoàn thể, với công an, biên phòng tỉnh tiến hành nhiều giải pháp để nâng cao sức mạnh tổng hợp của khu vực phòng thủ tỉnh, xây dựng LLVT, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân (QPTD), gắn với thế trận an ninh nhân dân, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, góp phần tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Công tác xây dựng nền QPTD đã đạt được nhiều kết quả tích cực, nổi bật là:
Đảng ủy, Bộ CHQS tỉnh, cấp ủy, chỉ huy các cấp trong LLVT tỉnh đã tích cực tham mưu cho Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và cấp ủy, chính quyền các cấp lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai toàn diện các nhiệm vụ công tác quân sự, quốc phòng địa phương; xây dựng nền QPTD vững mạnh gắn với thế trận an ninh nhân dân, xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh, huyện vững chắc. Chú trọng tham mưu xây dựng các tiềm lực quốc phòng, trong đó xây dựng tiềm lực quân sự, tiềm lực chính trị tinh thần và "thế trận lòng dân" được xác định là khâu quan trọng, có tính chất quyết định chất lượng xây dựng nền QPTD vững mạnh. LLVT tỉnh đã tích cực tham gia xây dựng cơ sở chính trị địa phương, chủ động giúp nhân dân phát triển kinh tế, nâng cao đời sống, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân; tích cực tham gia các phong trào "Đền ơn đáp nghĩa", "Xóa đói, giảm nghèo", chính sách hậu phương quân đội, giúp nhân dân và cùng nhân dân phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh, bão lũ, cháy rừng...
Các lực lượng quân sự, công an, biên phòng, dân quân tự vệ được chăm lo xây dựng vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức, có số lượng phù hợp, chất lượng tổng hợp, trình độ và khả năng sẵn sàng chiến đấu cao. Đặc biệt, việc tổ chức quán triệt và triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, khóa XII), gắn với đẩy mạnh thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị trong LLVT tỉnh đi vào chiều sâu, với những hành động, việc làm thiết thực, đã góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các cấp ủy, tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ, đảng viên. Công tác giáo dục quốc phòng-an ninh được triển khai sâu rộng trong toàn tỉnh tới mọi đối tượng theo phân cấp, đặc biệt là các chức sắc, chức việc tôn giáo và người có uy tín trong cộng đồng dân cư; nâng cao chất lượng huấn luyện quân sự và giáo dục chính trị, nâng cao trình độ chỉ huy, quản lý của đội ngũ cán bộ các cấp, xây dựng toàn diện cả lực lượng thường trực, dân quân tự vệ, dự bị động viên đủ số lượng, có chất lượng cao, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao, LLVT tỉnh đã duy trì nghiêm chế độ trực sẵn sàng chiến đấu…, thực sự là lực lượng chiến đấu trung thành, chỗ dựa tin cậy của cấp ủy, chính quyền và nhân dân địa phương.
Trong những năm qua, thực hiện chỉ đạo của cấp trên, Bộ CHQS tỉnh đã phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành chỉ đạo và tổ chức tốt hàng chục cuộc diễn tập khu vực phòng thủ tỉnh, huyện, phòng, chống lụt bão - tìm kiếm cứu nạn, chỉ huy - cơ quan và hàng trăm cuộc diễn tập chiến đấu trị an của các xã, phường, thị trấn, đồng thời triển khai thực hiện tốt chính sách với người có công theo Quyết định 290, 142, 62 của Thủ tướng Chính phủ.
Chào mừng kỷ niệm 75 năm Ngày truyền thống LLVT Quân khu 3, LLVT tỉnh Ninh Bình tiếp tục phát huy truyền thống đơn vị Anh hùng LLVT nhân dân, truyền thống "Đoàn kết, chủ động, sáng tạo, kiên cường, quyết thắng" của LLVT tỉnh, làm tốt chức năng tham mưu cho Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh về xây dựng nền QPTD và xây dựng LLVT nhân dân vững mạnh; đẩy mạnh các hoạt động "Đền ơn, đáp nghĩa"; hăng hái tham gia các chương trình phát triển kinh tế-xã hội, xóa đói, giảm nghèo; tích cực hưởng ứng phong trào "Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới"; thực hiện có hiệu quả Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị về "Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh" gắn với Cuộc vận động "Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ", phát huy vai trò nòng cốt trong phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, bão lụt... Đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước, các phong trào hành động cách mạng.
Đại tá Đinh Công Thanh
TVTU, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh