Phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI

Kính thưa các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Kính thưa các đồng chí lão thành cách mạng, các Mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng Lao động, các chiến sĩ thi đua toàn quốc, các đại biểu điển hình tiên tiến.

Thưa toàn thể đại biểu dự Đại hội!

Hôm nay, chúng ta long trọng tổ chức Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI trong không khí cả nước thi đua lập thành tích hướng tới hoàn thành những mục tiêu lớn của đất nước, hướng tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng. Đây là dịp tổng kết phong trào thi đua và công tác khen thưởng giai đoạn 2021 2025; tôn vinh, biểu dương các tập thể, cá nhân tiêu biểu; đồng thời xác định phương hướng, nhiệm vụ tiếp tục đổi mới công tác thi đua, khen thưởng trong giai đoạn tới.

Trong giờ phút trang trọng, thiêng liêng này, chúng ta thành kính tưởng nhớ Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại; tri ân các thế hệ tiền bối cách mạng, các Anh hùng liệt sĩ, thương binh, bệnh binh, người có công; ghi nhận và biểu dương những hy sinh, cống hiến thầm lặng của hàng triệu triệu người lao động, cán bộ, chiến sĩ đang ngày đêm góp sức xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, tôi nhiệt liệt chào mừng, trân trọng cảm ơn và chúc mừng các đồng chí, các đại biểu về dự Đại hội. Tôi gửi tới đồng bào, chiến sĩ cả nước và đồng bào ta ở nước ngoài lời thăm hỏi thân tình, lời chúc sức khỏe, hạnh phúc và thành công.

Thưa các đồng chí và các đại biểu,

Thi đua yêu nước là truyền thống quý báu của dân tộc ta. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khơi dậy, tổ chức và dẫn dắt truyền thống thi đua thành phong trào hành động của toàn dân tộc bằng “Lời kêu gọi thi đua ái quốc” ngày 11/6/1948. Người đã nhấn mạnh thi đua là “làm cho mau, làm cho tốt, làm cho nhiều”. Người khẳng định: “Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua. Và những người thi đua là những người yêu nước nhất”.

Thi đua là phong trào; thi đua là kỷ luật, trách nhiệm, sáng tạo trong từng việc cụ thể; thi đua là nỗ lực vượt lên chính mình để đóng góp nhiều hơn; là cạnh tranh lành mạnh để làm tốt hơn; thi đua là công việc hàng ngày của mỗi cá nhân, mỗi tập thể; mục tiêu của thi đua là mang lại lợi ích cho đất nước, cho nhân dân và cho từng cá nhân để tạo ra những “sản phẩm cụ thể mà người dân được thụ hưởng thật”.

Đại hội hôm nay là dịp để chúng ta tôn vinh những bông hoa đẹp nhất trong vườn hoa thi đua yêu nước. Trong hơn 2.000 đại biểu có mặt tại đây, nhiều đồng chí là anh hùng, chiến sĩ thi đua toàn quốc; nhiều đồng chí là điển hình tiên tiến được lựa chọn, tiến cử từ cơ sở. Trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại; ở các vùng, miền, đô thị và nông thôn, biên giới và hải đảo, thuộc nhiều dân tộc, tôn giáo... những con người bình dị nhưng làm nên những thành tích cao quý. Có người lặng thầm đổi mới một quy trình để tiết kiệm từng giờ công, từng đồng chi phí; có người bền bỉ bảo vệ sức khỏe cộng đồng; có người “ăn cơm nhà vác tù và hàng tổng”; có người kiên trì nâng cao chất lượng giáo dục; có người nơi “đầu sóng, ngọn gió”, “biên cương, hải đảo” để bảo vệ độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, giữ bình yên cho đất nước; có doanh nhân dám đổi mới công nghệ, mở rộng thị trường, tạo việc làm, chăm lo đời sống người lao động... như những ong thợ chăm chỉ tạo mật ngọt cho đời.

Điều đáng trân trọng ở các điển hình tiên tiến không chỉ là thành tích, ý chí vượt khó mà là phẩm chất tạo nên thành tích: Trung thực, tận tụy, trách nhiệm, kỷ luật, sáng tạo, ý thức cộng đồng; đặt lợi ích chung lên trên lợi ích riêng; coi danh dự là thiêng liêng, cao quý; lấy hiệu quả công việc là thước đo phẩm chất lao động. Các điển hình tiên tiến là “nguồn năng lượng gốc” cho phát triển: Năng lượng của trí tuệ và lao động; của niềm tin và khát vọng; của nghĩa vụ và lòng nhân ái; là người noi gương của Bác “nâng niu tất cả chỉ quên mình”. Khi gương sáng được nhân lên, đời sống tinh thần tốt lên từng ngày, cuộc sống càng có ý nghĩa hơn, nhân văn hơn, ấm áp tình người hơn.

Chúng ta tôn vinh để lan tỏa. Tôn vinh là để “nhân” những gương sáng thành động lực cho mọi người noi theo, để phong trào thi đua, tinh thần cống hiến được hội tụ và lan tỏa sâu rộng. Tôi đề nghị các cấp, các ngành, các đơn vị, địa phương, từng gia đình, mỗi cá nhân hãy làm tốt hơn nữa việc phát hiện, bồi dưỡng, nhân rộng điển hình; tuyên truyền đúng, kể chuyện “người thật, việc thật”; kịp thời động viên những gương tốt, sáng kiến hay, cách làm hiệu quả; đồng thời kiên quyết chống hình thức, chống“chạy” thành tích, “bệnh” thành tích.

Cùng với tôn vinh, điều quan trọng là phải “định vị đúng tọa độ” công tác thi đua-khen thưởng: Lấy chất lượng và hiệu quả làm chuẩn; lấy đóng góp thực tiễn làm căn cứ; hướng về người lao động trực tiếp và cơ sở. Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 đã nhấn mạnh nguyên tắc công khai, minh bạch, kịp thời. Vì vậy, mọi nơi phải làm cho công tác thi đua, khen thưởng trở thành động lực, niềm tin, công bằng để ai cũng thấy mọi cố gắng, mọi cống hiến đều được ghi nhận, được trân trọng và tôn vinh.

Thưa các đồng chí và các đại biểu,

Chúng ta đang bước vào giai đoạn phát triển mới với thời cơ và thách thức đan xen. Bối cảnh quốc tế, khu vực biến động nhanh, cạnh tranh chiến lược, biến đổi khí hậu, thiên tai cực đoan, dịch bệnh, an ninh phi truyền thống, đứt gãy chuỗi cung ứng, rủi ro công nghệ… đặt ra yêu cầu rất cao đối với năng lực tự chủ chiến lược, tự lực, tự cường, sức chống chịu và khả năng bứt phá của đất nước.

Chặng đường phía trước đặt ra yêu cầu phát triển nhanh và bền vững, xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ gắn với hội nhập quốc tế sâu rộng; tiếp tục hoàn thiện thể chế, tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản trị quốc gia; tập trung ưu tiên phát triển khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; thúc đẩy xây dựng văn hóa, con người Việt Nam trong kỷ nguyên mới; tăng cường củng cố quốc phòng-an ninh, giữ vững chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ…, tất cả đều đòi hỏi chúng ta phải có một phong trào thi đua yêu nước mạnh mẽ, thực chất, rộng khắp và bền bỉ.

Trong giai đoạn cách mạng mới, thi đua yêu nước phải trở thành một hệ sinh thái năng động để mọi chủ trương đúng đắn được chuyển hóa thành hành động thiết thực; các nhiệm vụ chính trị được chuyển hóa thành tinh thần trách nhiệm, công việc cụ thể, đích đến rõ ràng để mọi người dân đều thấy mình là chủ thể của phát triển, là người kiến tạo tương lai và thụ hưởng các thành quả của lao động, sáng tạo.

Tôi đề nghị phong trào thi đua yêu nước trong giai đoạn mới tập trung vào 9 định hướng lớn sau đây:

Thứ nhất, thi đua bám sát nhiệm vụ chính trị, gắn với mục tiêu cụ thể; lấy kết quả phục vụ nhân dân làm thước đo. Mỗi phong trào phải có việc làm rõ ràng, tiêu chí đo lường được, sản phẩm kiểm chứng được; làm đến đâu chắc đến đó, kết quả rõ ràng. Cấp nào cũng phải coi việc hoàn thành nhiệm vụ và phục vụ nhân dân tốt hơn là trách nhiệm và danh dự.

Thứ hai, thi đua đổi mới sáng tạo, phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số. Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị yêu cầu tạo động lực mới mang tính chiến lược và cách mạng để đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Thi đua phải hướng vào nâng cao năng suất, nâng cao chất lượng quản trị, phát triển kinh tế số, xã hội số, Chính phủ số. Thực hiện tốt các nghị quyết Trung ương mới ban hành trong năm 2025 sẽ là “nguồn tài nguyên và cảm hứng” vô tận để chúng ta gặt hái những thành tích trong thi đua yêu nước.

Thứ ba, thi đua xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, liêm chính, hiện đại; đề cao kỷ luật, kỷ cương và trách nhiệm nêu gương. Thi đua cải cách thủ tục hành chính, nâng chất lượng phục vụ, giảm chi phí tuân thủ; khắc phục né tránh, đùn đẩy; “nói đi đôi với làm”. Mỗi cơ quan phải coi thời gian, chi phí và sự thuận tiện của người dân, doanh nghiệp là thước đo của chất lượng công vụ.

Thứ tư, thi đua phát triển văn hóa, giáo dục, y tế và an sinh xã hội; nâng cao chất lượng cuộc sống; xây dựng con người Việt Nam thời kỳ mới. Thi đua phải làm cho xã hội nhân văn hơn, nghĩa tình hơn; chăm lo tốt hơn người có công và người yếu thế. Mỗi địa phương, mỗi ngành, cơ quan, đơn vị phải có phong trào cụ thể về trường học an toàn-chất lượng, bệnh viện thân thiện-hiệu quả, cộng đồng kỷ cương-nhân ái.

Thứ năm, thi đua phát triển kinh tế tư nhân lành mạnh, hiệu quả; nâng cao chất lượng doanh nghiệp và năng lực cạnh tranh quốc gia. Thi đua trong doanh nghiệp gắn với đổi mới công nghệ, quản trị hiện đại, trách nhiệm xã hội; tạo việc làm, bảo đảm phúc lợi cho người lao động; xây dựng văn hóa kinh doanh liêm chính.

Đồng thời, thi đua phải gắn với chuyển đổi xanh và phát triển bền vững: Tiết kiệm năng lượng, sử dụng hiệu quả tài nguyên, giảm phát thải, bảo vệ môi trường sống; phát triển kinh tế tuần hoàn và lối sống văn minh, trách nhiệm. Thi đua trong lĩnh vực này vừa là mục tiêu dài hạn, vừa là yêu cầu trước mắt để bảo đảm an ninh năng lượng, an ninh nguồn nước, an ninh lương thực, an ninh môi trường và chất lượng cuộc sống của nhân dân; để phát triển nhanh nhưng bền vững, bảo vệ và kiến tạo tương lai.

Thứ sáu, thi đua hướng về cơ sở; chú trọng vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; coi trọng người lao động trực tiếp và lực lượng tuyến đầu. Thi đua phải đến từng cá nhân, gia đình, thôn bản, tổ dân phố, khu công nghiệp, trường học, bệnh viện, để mọi người đều có mục tiêu phấn đấu, khát khao cống hiến và đạt thành quả trong thi đua.

Thứ bảy, thi đua củng cố quốc phòng, an ninh; giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội; bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ; chủ động ứng phó với thách thức an ninh phi truyền thống. Mỗi địa bàn, mỗi lực lượng, mỗi ngành phải thi đua xây dựng thế trận vững chắc từ cơ sở, giữ bình yên cho nhân dân để phát triển.

Thứ tám, năm 1948, Bác của chúng ta ra lời kêu gọi thi đua yêu nước để diệt giặc đói, giặc dốt, giặc ngoại xâm. Nay chúng ta tiếp tục tinh thần của Bác để diệt tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, diệt giặc nội xâm. Và chúng ta tổ chức thi đua yêu nước để làm cho mỗi cá nhân, mỗi tập thể, tất cả mọi người sống tốt lên, sống đẹp hơn, nghĩa tình hơn, nhân văn hơn vì “người với người sống để yêu nhau”. Để thi đua yêu nước thật sự làm cho chúng ta nhân ái hơn, trách nhiệm hơn, biết chia sẻ với người yếu thế, biết nâng đỡ nhau khi khó khăn, biết ứng xử văn minh, nhã nhặn, bao dung, để người tử tế được tiếp sức, việc tử tế được nhân rộng; để mỗi tập thể coi phục vụ cộng đồng là trách nhiệm, là danh dự; mỗi cá nhân coi làm việc tốt là lẽ tự nhiên; để phong trào thi đua trở thành dòng chảy nhân văn nuôi dưỡng niềm tin, nhân lên tình thương, tạo dựng cuộc sống không chỉ đủ đầy hơn mà còn ấm áp hơn, đẹp trong tâm hồn và đẹp trong cách cư xử, hành xử vì mọi người.

Thứ chín, đổi mới công tác thi đua-khen thưởng theo hướng thực chất, công khai, minh bạch, kịp thời. Luật Thi đua, khen thưởng năm 2022 là cơ sở quan trọng để chuẩn hóa tiêu chí, quy trình, bảo đảm khen thưởng công bằng. Chỉ thị số 39/CT-TTg ngày 15/10/2024 của Thủ tướng Chính phủ yêu cầu đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước và tổ chức thi đua thiết thực, hiệu quả. Khen thưởng phải đúng người, đúng việc, đúng thời điểm; ưu tiên cơ sở, người lao động trực tiếp; kiên quyết chống hình thức.

Thưa các đồng chí và các đại biểu,

Phong trào thi đua yêu nước chỉ bền vững khi được tổ chức tốt, giám sát tốt và lan tỏa tốt. Tôi đề nghị cấp ủy, chính quyền các cấp quán triệt tư tưởng thi đua yêu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh; đổi mới cách phát động và đánh giá; tăng cường kiểm tra, chấn chỉnh; tạo môi trường để người tốt, việc tốt được ghi nhận kịp thời. Các cơ quan báo chí, truyền thông tăng cường tuyên truyền, làm nổi bật giá trị của phong trào thi đua, góp phần khơi dậy lòng yêu nước, tự hào dân tộc, khát vọng cống hiến, tạo động lực cho phát triển trong những năm tiếp theo.

Tôi mong rằng các đại biểu điển hình tiên tiến được tôn vinh hôm nay tiếp tục giữ vững ngọn lửa nhiệt huyết, tiếp tục là hạt nhân lan tỏa. Đồng thời, mỗi chúng ta hãy đặt cho mình một mục tiêu thi đua: Học tốt hơn, làm việc tốt hơn, kỷ luật hơn, sáng tạo hơn, nhiệt tình hơn, trách nhiệm hơn... Khi mỗi người tốt lên, mỗi tổ chức mạnh lên, cả đất nước, dân tộc sẽ tiến lên.

Với niềm tin sâu sắc vào sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, vào truyền thống thi đua yêu nước, vào trí tuệ, bản lĩnh và khát vọng vươn lên của con người Việt Nam, tôi tin tưởng phong trào thi đua yêu nước sẽ mở ra một giai đoạn mới: Mạnh mẽ hơn, thực chất hơn, sáng tạo hơn, góp phần đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững, để nhân dân ngày càng ấm no, hạnh phúc.

Chúc Đại hội Thi đua yêu nước toàn quốc lần thứ XI thành công tốt đẹp.

Chúc các đồng chí lãnh đạo, các vị đại biểu cùng toàn thể đồng bào, chiến sĩ cả nước mạnh khỏe, hạnh phúc và thành công.

Xin trân trọng cảm ơn!