Phần mềm quản lý "Lưới điện sống": Giải thưởng Khoa học công nghệ Hoa Lư lần thứ II

Với khối lượng các trạm biến áp, đường dây cao và trung áp lớn, với độ tăng trưởng ở mức nhanh, nhưng hiện tại công tác quản lý, điều độ vận hành lưới điện vẫn đang được thực hiện dựa trên các công cụ truyền thống là sơ đồ tĩnh tại công tác chăm sóc khách hàng sử dụng điện của bộ phận kinh doanh chưa chủ động, phần lớn vẫn phải phụ thuộc vào việc trao đổi thông tin với bộ phận kỹ thuật vận hành các điện lực.

Trước những đòi hỏi ngày càng cao của người sử dụng; tập thể cán bộ kỹ sư Công ty TNHH MTV Điện lực Ninh Bình thực hiện ý tưởng được "manh nha" từ trước năm 2015 về nghiên cứu, phát triển công nghệ và đưa vào ứng dụng phần mềm DMS (hệ thống quản lý phân phối) lưới điện 110KV, 35KV và 22 KV theo thời gian thực mà người trong ngành gọi đó là phần mềm quản lý "Lưới điện sống", nhằm nâng cao năng suất lao động, tăng hiệu quả kinh tế, đặc biệt trong việc nâng cao hiệu quả xử lý sự cố. Trong các năm 2016, 2017 công trình nghiên cứu và phát triển công nghệ được thực hiện và áp dụng trên toàn điện lực Ninh Bình.

Trao đổi với thành viên tham gia đề tài, được biết phần mềm DMS gồm có: Hệ thống CMIS, PMIS, SCADA và chương trình mô phỏng thông số lưới điện các trạm biến áp (TBA) 110KV đã được xây dựng và đang phát huy vai trò rất quan trọng trong công tác sản xuất kinh doanh, đặc biệt là nâng cao hiệu quả xử lý sự cố.

Về ưu điểm, chương trình đã và đang phát huy vai trò quan trọng của mình trong công tác sản xuất kinh doanh với các đặc trưng riêng biệt, cụ thể: CMIS (Quản lý khách hàng sử dụng điện), PMIS (Quản lý kỹ thuật lưới điện), SCADA (hệ thống giám sát và điều khiển các TBA 110KV).

Đó là những công cụ điều hành lưới điện góp phần nâng cao chất lượng điện năng, đảm bảo độ tin cậy cung cấp điện; đưa ra các biểu đồ, phân tích chi tiết, từ đó hỗ trợ công tác điều hành công suất, phù hợp với nhu cầu tăng trưởng phụ tải các địa phương; củng cố toàn diện công tác quản lý vận hành tại các trạm 110 KV, phát huy tốt vai trò điều phối lưới điện của đơn vị theo đúng phân cấp.

Cùng với đó, cung cấp các phương thức vận hành phù hợp, các biện pháp xử lý các tình huống bất thường và xử lý sự cố cho lưới điện nói chung và cho từng khu vực nói riêng, phục vụ đời sống sản xuất hàng ngày của nhân dân, đặc biệt là những kỳ nghỉ lễ - Tết, các sự kiện chính trị, hoạt động văn hóa xã hội trên địa bàn Ninh Bình.

Đây là giải pháp mang tính đột phá, lần đầu tiên được xây dựng và áp dụng trong ngành điện, từ đó nâng cao chất lượng điện năng, đảm bảo độ tin cậy cung cấp điện; tối ưu vận hành lưới điện truyền tải, lưới điện phân phối, giảm tổn thất điện năng; cung cấp thêm công cụ để tính toán và phân tích tổn thất hàng tháng ở từng lộ đường dây, cấp điện áp trung thế, từ đó khoanh vùng được tổn thất và có hướng chỉ đạo xử lý triệt để.

Đưa ra các biểu đồ, phân tích chi tiết, từ đó hỗ trợ công tác điều hòa công suất, phù hợp với nhu cầu tăng trưởng phụ tải địa phương; củng cố toàn diện công tác quản lý vận hành tại các trạm 110KV, phát huy tốt vai trò điều phối lưới điện của đơn vị theo đúng phân cấp.

Giúp công tác điều độ hệ thống điện được thực hiện linh hoạt, an toàn, đồng thời đảm bảo phân bổ dòng công suất hợp lý để giảm tổn thất điện năng. Từng bước nâng cao độ tin cậy vận hành của lưới điện, kiểm soát tốt lịch cắt điện và kết hợp tốt các công việc trên lưới làm giảm thời gian mất điện, góp phần tăng sản lượng điện thương phẩm.

Phần mềm quản lý và cung ứng điện năng với chức năng chính là phục vụ công tác vận hành lưới điện và chăm sóc khách hàng, gồm các module: module kỹ thuật vận hành; module cho công tác chăm sóc khách hàng; module quản trị hệ thống.

Hệ thống mô phỏng lưới điện 110 KV, 35KV và 22KV (DMS) theo thời gian thực và quản lý mất điện đã thực hiện tốt việc cung cấp điện an toàn liên tục phục vụ nhân dân và các nhiệm vụ chính trị - xã hội, an ninh - quốc phòng, góp phần quan trọng vào việc ổn định và phát triển kinh tế của tỉnh. Đề tài thuộc công trình nghiên cứu và phát triển công nghệ vừa được Hội đồng xét tặng giải thưởng khoa học công nghệ Hoa Lư tỉnh Ninh Bình lần thứ II (năm 2018).

Bài, ảnh: Nguyễn Minh