PV: Xin đồng chí cho biết những điểm mới căn bản của kỳ thi THPT quốc gia có liên quan đến thí sinh dự thi? Đ/c Đỗ Văn Thông: Vừa qua, Bộ Giáo dục-Đào tạo đã ban hành quy chế thi THPT quốc gia ban hành kèm theo Thông tư số 02/2015/TT-BGDĐT ngày 26-2-2015 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục-Đào tạo quy định cụ thể về thi THPT quốc gia, bao gồm: chuẩn bị cho kỳ thi; đối tượng và điều kiện dự thi; tổ chức đăng ký dự thi; trách nhiệm của thí sinh; công tác đề thi; tổ chức coi thi; tổ chức chấm thi, phúc khảo và chấm thẩm định; xét công nhận tốt nghiệp THPT; chế độ báo cáo và lưu trữ; thanh tra, khen thưởng, xử lý các sự cố bất thường và xử lý vi phạm. Trong đó, có những điểm mới căn bản liên quan đến thí sinh cần được quan tâm. Đó là: Thay vì trước đây phải tổ chức 2 kỳ thi là tốt nghiệp THPT và thi tuyển sinh đại học, cao đẳng, năm nay đã gộp thành 1 kỳ thi chung. Do đó, đối tượng dự thi là học sinh theo học hệ phổ thông hoặc hệ bổ túc đều dự thi chung đề thi, nếu tốt nghiệp sẽ được cấp bằng THPT quốc gia.
Kỳ thi THPT quốc gia năm nay tổ chức thi 8 môn: Toán, Ngữ văn, Lịch sử, Địa lí, Vật lí, Hóa học, Sinh học, Ngoại ngữ. Để xét công nhận tốt nghiệp THPT, thí sinh phải thi 4 môn, gồm 3 môn thi bắt buộc là Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ và một môn do thí sinh tự chọn trong các môn thi còn lại. Đối với thí sinh không được học môn Ngoại ngữ hoặc học trong điều kiện không đảm bảo chất lượng được Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo xem xét, quyết định cho phép thí sinh chọn môn thi thay thế môn Ngoại ngữ trong số các môn tự chọn.
Để xét công nhận tốt nghiệp THPT và xét tuyển sinh Đại học, cao đẳng thí sinh dự thi 4 môn và đăng ký dự thi thêm các môn phù hợp với tổ hợp các môn thi để xét tuyển sinh do trường Đại học, cao đẳng quy định.
Để xét tuyển sinh Đại học, cao đẳng thí sinh đã tốt nghiệp THPT phải đăng ký dự thi các môn thi theo quy định của trường Đại học, cao đẳng đối với ngành đào tạo mà thí sinh có nguyện vọng.
Quy định về điểm khuyến khích cho thí sinh về cơ bản giống như quy định của năm trước và có sự mở rộng hơn. Cụ thể: Người học tham gia các cuộc thi, kỳ thi về văn hóa, văn nghệ, TDTT, hội thao giáo dục quốc phòng, cuộc thi khoa học kỹ thuật, viết thư quốc tế do ngành Giáo dục phối hợp với các ngành chuyên môn, đạt giải cá nhân hoặc đồng đội từ cấp tỉnh trở lên được cộng điểm khuyến khích để xét công nhận tốt nghiệp THPT với mức điểm: 1 điểm, 1,5 điểm, 2 điểm. Những người học đoạt nhiều giải khác nhau trong nhiều cuộc thi chỉ được hưởng một mức cộng điểm của loại giải cao nhất.
Về chế độ bảo lưu: Những thí sinh năm trước thi nhưng không đủ điều kiện tốt nghiệp THPT nhưng đã dự thi đủ các môn trong kỳ thi trước được bảo lưu cho kỳ thi năm sau.
Thời gian tổ chức thi THPT quốc gia năm nay muộn hơn so với các năm trước 1 tháng, cụ thể là kỳ thi THPT quốc gia năm 2015 sẽ diễn ra từ ngày 1 đến 4-7, việc tổ chức thi theo 2 cụm: cụm thi liên tỉnh và cụm thi tại tỉnh.
PV: Trước những đổi mới của kỳ thi THPT quốc gia năm nay, Sở Giáo dục và Đào tạo đã có những chỉ đạo như thế nào đối với các trường THPT, Trung tâm Giáo dục thường xuyên?
Đ/c Đỗ Văn Thông: Trước những đổi mới của kỳ thi THPT quốc gia năm nay, ngay từ đầu năm học 2014-2015, Sở Giáo dục và Đào tạo đã định hướng cho các trường THPT, Trung tâm Giáo dục thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền về điểm mới của kỳ thi đến toàn thể cán bộ, giáo viên, phụ huynh, học sinh nhằm tạo sự đồng thuận cao, giúp các nhà trường hoàn thành tốt nhiệm vụ năm học và tích cực chuẩn bị các điều kiện cho kỳ thi. Các nhà trường đã chủ động xây dựng kế hoạch, được quyền chủ động xây dựng kế hoạch năm học phù hợp với thực tế của nhà trường. Hiện nay, các nhà trường đã chủ động tốt từ khâu khảo sát, phân loại năng lực, trình độ học sinh trên cơ sở tôn trọng quyền lựa chọn của học sinh. Thực hiện tốt kế hoạch ôn tập phù hợp với từng nhóm đối tượng học sinh. Thực hiện đầy đủ nội dung, chương trình, không rút ngắn, cắt xén chương trình. Chỉ đạo các giáo viên bám sát năng lực học sinh để thực hiện tốt việc rèn luyện kỹ năng, kiến thức cho học sinh. Các nhà trường đã tham gia tích cực vào chương trình "trường học kết nối" để chủ động đưa ra chương trình, đề thi thử, nội dung kiểm tra sát với chương trình học. Theo kế hoạch, các nhà trường phải tổ chức được ít nhất 2 vòng thi thử, trong đó vòng 1 dành cho các thí sinh có nguyện vọng thi xét tốt nghiệp THPT và vòng 2 dành cho các thí sinh có nguyện vọng thi tuyển sinh đại học, cao đẳng để giúp các học sinh hệ thống, hoàn chỉnh kiến thức cho kỳ thi.
Về công tác ôn tập, Bộ Giáo dục-Đào tạo đã có công văn chỉ ra ma trận đề thi, có một số đề thi mẫu mang tính chất tham khảo, không có hướng dẫn chi tiết. Nội dung thi nằm trong chương trình THPT, chủ yếu là chương trình lớp 12. Do đó, Sở chỉ đạo các nhà trường tổ chức ôn tập cho học sinh theo theo năng lực, nhu cầu của các em sao cho phù hợp. Để chuẩn bị cho kỳ thi, đầu tháng 4-2015 Sở Giáo dục và Đào tạo sẽ tổ chức hội nghị tập huấn cho tất cả các giáo viên khối Trung tâm Giáo dục thường xuyên để giúp các giáo viên trao đổi, thống nhất các định hướng ôn tập cho học sinh. Bên cạnh đó, dự kiến vào tháng 6-2015, Sở sẽ tổ chức 1 kỳ thi thử chung cho cả 2 hệ để giúp các em học sinh làm quen với cấu trúc, ma trận đề thi trước khi bước vào kỳ thi chính thức.
Qua khảo sát, thống kê của Sở Giáo dục-Đào tạo, kỳ thi THPT quốc gia năm nay toàn tỉnh có 9.108 thí sinh dự thi. Trong đó, thi tại cụm thi tại tỉnh có 3.056 thí sinh, thi tại cụm thi liên tỉnh có 5.754 thí sinh; có 63,2% thí sinh có nguyện vọng thi đại học, cao đẳng; 36,8% thí sinh có nguyện vọng xét tốt nghiệp.
PV: Liên quan đến cách thức tổ chức thi theo cụm, nhiều phụ huynh, học sinh khá băn khoăn vì quy định mới. Xin đồng chí cho biết về rõ hơn về quy định này?
Đ/c Đỗ Văn Thông: Theo quy chế thi của Bộ Giáo dục-Đào tạo, kỳ thi THPT quốc gia năm nay sẽ tổ chức 2 cụm thi gồm: cụm thi cho các thí sinh dự thi để xét công nhận tốt nghiệp THPT và xét tuyển sinh ĐH, CĐ, tổ chức thi cho thí sinh của ít nhất 2 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (gọi chung là tỉnh), do trường đại học chủ trì, phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo và cụm thi cho các thí sinh dự thi để xét công nhận tốt nghiệp THPT, tổ chức thi tại trường hoặc liên trường phổ thông của tỉnh, do Sở Giáo dục và Đào tạo chủ trì, phối hợp với trường đại học.
Theo quy định đó, đối với cụm thi liên tỉnh gồm thí sinh 2 tỉnh Ninh Bình và Thanh Hóa sẽ thi chung tại cụm Trường Đại học Hồng Đức (thành phố Thanh Hóa) và cụm thi tại tỉnh do Chủ tịch UBND tỉnh quyết định thành lập.
Theo hướng dẫn của Bộ Giáo dục-Đào tạo, đối với cụm thi tại tỉnh, Sở Giáo dục và Đào tạo dự kiến có 7 điểm thi (trừ huyện Hoa Lư thi chung với thành phố Ninh Bình) nhằm tạo điều kiện cho thí sinh dự thi thuận lợi trong việc đi lại, tham gia kỳ thi.
Đối với cụm thi liên tỉnh tại tỉnh Thanh Hóa, khó khăn nhất khi dự thi chính là việc đi lại, ăn ở của thí sinh trong thời gian diễn ra kỳ thi. Cho đến nay chưa có thông tin chính thức về kế hoạch bố trí kỳ thi của trường Đại học Hồng Đức như thế nào. Về tinh thần chỉ đạo của Sở, các gia đình, phụ huynh phải kèm cặp, đưa đón, quản lý con em trong thời gian diễn ra kỳ thi. Bên cạnh đó, các nhà trường phải mời ban đại diện phụ huynh học sinh và giáo viên chủ nhiệm tham gia công tác quản lý, giúp đỡ thí sinh tham dự kỳ thi tại Thanh Hóa.
PV: Xin cảm ơn đồng chí về cuộc trao đổi!
Phan Hiếu (Thực hiện)