Năm 2013 là năm nền kinh tế tiếp tục gặp những khó khăn, ngân sách đầu tư cho hoạt động bị cắt giảm, ngành Y tế gặp phải không ít những thách thức, ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ của ngành. Trong bối cảnh đó, nhiệm vụ năm 2013 đặt ra cho ngành rất nặng nề, phải đảm bảo hoàn thành các chỉ tiêu của năm và mục tiêu giữa kỳ giai đoạn 2011 - 2015. Song sau một năm nhìn lại, ngành Y tế tỉnh ta đã cơ bản đạt được những kết quả quan trọng trên các lĩnh vực hoạt động. Công tác phòng, chống dịch bệnh được triển khai đồng bộ, thường xuyên tiến hành theo dõi, giám sát, tuyên truyền phòng, chống dịch bệnh tại cộng đồng, trong năm toàn tỉnh không có dịch bệnh lớn xảy ra, nhiều bệnh truyền nhiễm có số ca mắc giảm so với năm 2012 như bệnh tay-chân-miệng 945 ca (giảm 138 ca), quai bị 204 ca (giảm 78 ca)…Công tác truyền thông, giáo dục sức khỏe được cải tiến về nội dung và hình thức, có sự tham gia của nhiều cấp, ngành và các tổ chức chính trị - xã hội, do vậy nhận thức, hành động của người dân về bảo vệ, chăm sóc sức khỏe dần được nâng lên. Các chương trình mục tiêu quốc gia y tế được triển khai đồng bộ và có hiệu quả; hầu hết các chỉ tiêu kế hoạch chương trình đều đạt và vượt kế hoạch đề ra.
Công tác giám sát tiêm chủng trong năm được đặc biệt tăng cường tại 100% các điểm tiêm chủng trong toàn tỉnh, tổ chức tập huấn về an toàn tiêm chủng và giám sát phản ứng sau tiêm chủng cho 593 lượt cán bộ y tế các tuyến, trong năm không xảy ra tai biến, sai sót trong tiêm chủng. Duy trì kết quả thanh toán bệnh bại liệt ở trẻ em và loại trừ uốn ván sơ sinh. Tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ cho trẻ em dưới 1 tuổi đạt 96,6%. Hoạt động chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em được chú trọng: tổ chức tháng hành động vì trẻ em và ngày vi chất dinh dưỡng trên địa bàn toàn tỉnh, 97,12% bà mẹ sau đẻ trong vòng 1 tháng được uống Vitamin A liều cao; 100% trẻ em từ 6 - 36 tháng tuổi được uống Vitamin A; tỷ lệ suy dinh dưỡng cân nặng/tuổi ở trẻ em <5 tuổi="" là="" 15,4%.="" tỷ="" lệ="" phụ="" nữ="" mang="" thai="" được="" khám="" thai="" từ="" 3="" lần="" trở="" lên="" đạt="" 94%.="">
Công tác vệ sinh an toàn thực phẩm năm 2013 có nhiều tiến bộ; tổ chức nhiều đợt giám sát, kiểm tra liên ngành vệ sinh an toàn thực phẩm trong các dịp lễ hội, Tết, các sự kiện lớn của tỉnh, của ngành; tổ chức kiểm tra, thanh tra 6.783 lượt cơ sở, tỷ lệ cơ sở đạt yêu cầu 86,3%, trong năm không có trường hợp tử vong do ngộ độc thực phẩm. Công tác Dân số - KHHGĐ đạt được kết quả đáng khích lệ, tốc độ tăng dân số nhanh được khống chế, tỷ lệ tăng dân số tự nhiên có chiều hướng giảm, chất lượng dân số từng bước được nâng cao, mức giảm tỷ lệ sinh đạt 0,2‰, tỷ số giới tính khi sinh giảm so với năm 2012. Công tác y tế cơ sở được tăng cường chỉ đạo, trong năm 17 xã, phường, thị trấn đầu tiên (chiếm 11,7% tổng số xã, phường của tỉnh) đủ điều kiện công nhận xã đạt tiêu chí quốc gia về y tế giai đoạn 2011 - 2020.Công tác khám, chữa bệnh (KCB) tiếp tục được quan tâm, đầu tư, duy trì tốt quy chế chuyên môn, quy chế giao tiếp ứng xử, đặc biệt đã thiết lập hệ thống đường dây nóng 24/24h tại tất cả các cơ sở y tế công và cơ quan quản lý của ngành để tiếp nhận và xử lý kịp thời các ý kiến thắc mắc/phản ánh của người dân. Tiếp tục triển khai các kỹ thuật mới như: Tán sỏi niệu quản bằng Laser, phẫu thuật cắt toàn bộ dạ dày, đốt mụn cơm, sùi mào gà…bằng Laser, tách các thành phần máu từ máu toàn phần, đo OAE (sàng lọc khiếm thính cho trẻ sơ sinh)…
Bệnh viện Đa khoa tỉnh tiếp nhận, giải ngân xong Dự án ODA của áo với trị giá 8,7 triệu EURO, các thiết bị hiện đại như Cộng hưởng từ (MRI), hệ thống chụp mạch và kỹ thuật can thiệp mạch được đưa vào sử dụng. Đặc biệt, trong năm 2013, ngành Y tế đã xây dựng kế hoạch, chuẩn bị cơ sở vật chất và đào tạo nguồn nhân lực để tiếp nhận và triển khai Đề án Bệnh viện vệ tinh với 5 chuyên khoa: Ngoại chấn thương, Ung bướu, Tim mạch, Sản và Nhi khoa tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh và Bệnh viện Sản- Nhi với mục tiêu đến năm 2018 thực hiện được 80% kỹ thuật của các bệnh viện Trung ương; xây dựng Bệnh viện Sản- Nhi quy mô 900 giường bệnh dự kiến đi vào hoạt động tháng 9 năm 2014; đồng thời khởi động Dự án Hỗ trợ Y tế các tỉnh Đông Bắc Bộ và đồng bằng sông Hồng giai đoạn 2013 - 2018 với mục tiêu tăng cường năng lực cho hệ thống y tế tuyến tỉnh, huyện, nâng cao chất lượng KCB trên địa bàn, giảm tải cho bệnh viện tuyến trên. Kết quả, chất lượng công tác KCB bước đầu được nâng cao, tỷ lệ bệnh nhân chuyển tuyến trên giảm còn 12,1% (năm 2012: 14,2%, năm 2011: 16,3%).
Công tác quản lý thuốc, quản lý hành nghề y dược tư nhân tập trung vào hoạt động quản lý chất lượng thuốc, giá thuốc, rà soát, thanh kiểm tra và cấp giấy phép hoạt động, chứng chỉ hành nghề cho các cơ sở, cá nhân hành nghề y tư nhân trên địa bàn theo đúng quy định. Kết quả trong năm việc cung ứng thuốc, thị trường thuốc được ổn định, công tác hành nghề tư nhân được quản lý chặt chẽ.
Công tác nghiên cứu khoa học, sáng kiến cải tiến kỹ thuật tăng cả về số lượng và chất lượng đề tài: Năm 2013, toàn ngành có 223 đề tài triển khai thực hiện, 5 sáng kiến cải tiến kỹ thuật, nhiều đề tài nghiên cứu với nội dung mới, phù hợp, sáng tạo và có tính thực tiễn cao, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động chuyên môn và quản lý của ngành.
Bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực hiện các nhiệm vụ của ngành trong năm qua còn có những khó khăn, hạn chế đó là: cơ cấu tổ chức bộ máy và cơ chế quản lý ngành còn nhiều bất cập; cơ sở vật chất, trang thiết bị của y tế tuyến xã xuống cấp; đội ngũ cán bộ y tế cơ sở chưa thường xuyên được đào tạo, đào tạo lại; ngân sách đầu tư cho y tế dự phòng chưa đáp ứng nhu cầu; công tác truyền thông, giáo dục sức khỏe chưa được đầu tư đúng mức; tỷ số giới tính khi sinh vẫn ở mức báo động; chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi còn hạn chế; tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế còn thấp; còn tình trạng quá tải bệnh viện, lạm dụng quỹ bảo hiểm y tế; trình độ giao tiếp ứng xử của một bộ phận cán bộ y tế chưa đáp ứng yêu cầu...
Năm 2014, tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 46 của Bộ Chính trị về công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới; Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XX; công tác y tế sẽ tập trung triển khai các nhiệm vụ trọng tâm: Tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước: thanh tra, kiểm tra y tế, đổi mới công tác quản lý, điều hành, cải cách hành chính, phát huy dân chủ cơ sở; Quy hoạch mạng lưới ngành Y tế của tỉnh; đào tạo phát triển nguồn nhân lực cho toàn ngành, đặc biệt là cán bộ y tế cơ sở; tăng cường công tác truyền thông, giáo dục sức khỏe, kiện toàn đội ngũ cán bộ truyền thông từ tỉnh đến cơ sở; tập trung thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch, y tế dự phòng, các chương trình mục tiêu quốc gia và y tế cơ sở, không để dịch bệnh lớn xảy ra, phấn đấu 30% xã đạt tiêu chí quốc gia về y tế.
Nâng cao chất lượng KCB, giảm quá tải bệnh viện, giảm thời gian nằm viện và chi phí điều trị, tích cực ứng dụng kỹ thuật mới; đẩy mạnh kiểm soát vệ sinh an toàn thực phẩm, tăng cường thanh tra, kiểm tra liên ngành, giám sát vụ ngộ độc thực phẩm không để xảy ra tử vong; tăng cường công tác Dân số, sức khỏe sinh sản và kế hoạch hóa gia đình, nâng cao chất lượng dân số; quản lý chặt chẽ hoạt động hành nghề y, dược tư nhân, xử lý nghiêm các vi phạm; quản lý tốt tài chính, dược, trang thiết bị và bảo hiểm y tế; nâng cao trình độ giao tiếp của cán bộ y tế bằng phổ biến giáo dục pháp luật, đạo đức nghề nghiệp, xử lý nghiêm những cá nhân có hành vi vi phạm.
Năm 2014 là năm thứ 4 triển khai thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2011-2015 của tỉnh. Một số chỉ tiêu sau 3 năm thực hiện vẫn còn thấp so với mức đề ra cho cả thời kỳ 2011 - 2015, trong đó có chỉ tiêu xây dựng xã đạt tiêu chí quốc gia về y tế, chỉ tiêu tỷ lệ dân số tham gia bảo hiểm y tế… Đồng thời với nhu cầu KCB ngày càng tăng cao, tình hình dịch bệnh còn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát, đòi hỏi toàn ngành phải có sự phấn đấu cao, cùng với sự tham gia vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các ngành, các cấp, các địa phương, các tổ chức nhằm tạo bước chuyển biến mạnh mẽ, tạo đà cho việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra.
Tiến sỹ Lê Hữu Quý
(TUV, Giám đốc Sở Y tế)