Một ngày cuối năm, chúng tôi đến thăm gia đình anh Trần Đại Nghĩa ở thôn Thanh Thượng, người mới trở về từ Hàn Quốc. Khi chúng tôi đến, anh Nghĩa đang tất bật đôn đốc thợ hoàn thiện ngôi nhà để kịp chào đón năm mới. Anh Nghĩa tâm sự, bố mẹ tôi làm nông nghiệp. Thu nhập từ đồng ruộng không đủ đáp ứng nhu cầu ăn, học của các con, cuộc sống của gia đình hết sức khó khăn. Khi lập gia đình, tôi có nguyện vọng muốn được đi xuất khẩu lao động (XKLĐ) để có cơ hội thay đổi cuộc sống. Cả gia đình tôi ủng hộ để tôi đi lao động tại Hàn Quốc, thời hạn 4 năm. Công việc bên Hàn Quốc không quá vất vả, lại phù hợp với trình độ, sức khỏe của bản thân tôi nên tôi bắt nhịp khá tốt với công việc, được chủ đơn vị đánh giá cao. Công việc của tôi đều đặn với mức thu nhập ổn định trên 10 triệu đồng/tháng. Sau 4 năm miệt mài bên xứ người, tôi mới về nước được 1 tháng. "Nếu không đi XKLĐ thì chẳng biết bao giờ vợ con tôi mới được sống trong ngôi nhà khang trang như thế này"- anh Nghĩa phấn khởi.
Cũng trở về từ Hàn Quốc cách đây vài năm là anh Trần Hồng Vân. Anh Vân là người tỉnh ngoài, đến Ninh Hòa lập gia đình và lập nghiệp. Vợ chồng trẻ, lại thiếu vốn để làm ăn nên cuộc sống còn nhiều khó khăn. Năm 2010, anh Vân đi XKLĐ tại Hàn Quốc. Anh Vân cho biết: Với số vốn tích cóp sau 4 năm ở bên Hàn Quốc, vợ chồng tôi sửa sang lại ngôi nhà. Dư ra một chút, chúng tôi đầu tư mở phòng khám đông y gia truyền - một nghề tôi đã theo học từ lâu nhưng chưa có điều kiện mở phòng khám. Đến nay, công việc của chúng tôi rất thuận lợi, cuộc sống đổi thay rất nhiều.
Ninh Hòa là xã miền núi của huyện Hoa Lư với số dân trên 6.800 người. Qua khảo sát, trong tổng số trên 2.000 người trong độ tuổi lao động thì có khoảng 1/4 không có việc làm lúc nông nhàn… Bởi thế, trong những năm qua, cấp ủy, chính quyền địa phương rất quan tâm đến công tác XKLĐ, coi đây là bước đột phá trong công tác giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân, góp phần quan trọng vào công tác xóa đói, giảm nghèo của địa phương.
Theo đó, để công tác XKLĐ đạt hiệu quả, BCĐ công tác XKLĐ của xã đã tiến hành điều tra, khảo sát kỹ nhu cầu của người lao động, từ đó có kế hoạch định hướng, tư vấn đào tạo cho người lao động một cách cụ thể. BCĐ cũng mở các lớp tập huấn nhằm tuyên truyền, giáo dục ý thức pháp luật cho người lao động trên địa bàn trong việc thực hiện các điều khoản về tiền lương, việc làm và thời hạn... theo hợp đồng XKLĐ mà người lao động đã cam kết.
Bên cạnh đó, xã cũng tạo điều kiện thuận lợi cho những đơn vị làm công tác XKLĐ về địa phương tư vấn xuất khẩu lao động cho nhân dân địa phương. Nhờ có sự vào cuộc tích cực, công tác XKLĐ của xã đã đạt kết quả đáng ghi nhận. Đỉnh cao vào những năm 2000, toàn xã có trên 300 lao động đi làm việc ở một số thị trường như: Hàn Quốc, Đài Loan, Malayxia và Trung Đông.
Ông Nguyễn Quang Hoàn, Phó Chủ tịch UBND xã Ninh Hòa cho biết thêm, những năm gần đây, lao động địa phương đã chuyển sang tham gia nhiều hơn vào các thị trường như Đài Loan, Nhật Bản, Hàn Quốc... Đặc biệt, là số lao động tham gia thị trường Hàn Quốc rất lớn, chiếm tỷ lệ trên 50% tổng số lao động đang làm việc có thời hạn ở nước ngoài. Hiện tại, xã Ninh Hòa có 200 lao động đang có ý định đi làm việc tại Hàn Quốc, trong đó có nhiều lao động đã hoàn thiện hồ sơ, vượt qua kỳ kiểm tra tiếng Hàn đang chờ xuất cảnh.
Trước sự kiện Hàn Quốc ngừng tiếp nhận lao động Việt Nam vì lao động của Việt Nam không trở về nước khi hết hạn hợp đồng mà bỏ đơn vị quản lý ra ngoài cư trú bất hợp pháp, thực hiện sự chỉ đạo của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, UBND tỉnh và Sở Lao động, Thương binh và Xã hội, hiện nay chúng tôi đang triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền và đoàn thể tuyên truyền, vận động người lao động ở Hàn Quốc về nước đúng thời hạn hợp đồng.
Trước mắt, chúng tôi thành lập các tổ đến tuyên truyền, vận động người thân ký cam kết, khuyến khích lao động về nước đúng quy định. Đồng thời, thông tin, tuyên truyền trên hệ thống loa phát thanh một số chính sách ưu đãi của Hàn Quốc đối với người lao động hết hạn hợp đồng về nước đúng thời hạn; chính sách ưu đãi của Hàn Quốc đối với người lao động mẫu mực, tái nhập cảnh Hàn Quốc làm việc… Đến nay, 100% gia đình có người thân đi lao động ở Hàn Quốc đã ký cam kết vận động người thân trở về nước sau khi hết hạn hợp đồng.
Bài, ảnh: Nguyễn Hùng