Ninh Bình xây dựng lực lượng dân quân tự vệ vững mạnh - nền tảng của thế trận quốc phòng toàn dân

Năm 2025, lực lượng dân quân tự vệ của Ninh Bình tiếp tục được xây dựng theo hướng “vững mạnh, rộng khắp”, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ địa bàn trong tình hình mới. Sau khi áp dụng mô hình chính quyền hai cấp, tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, nhất là trong sắp xếp tổ chức, kiện toàn Ban CHQS cấp xã và Ban CHQS cơ quan, tổ chức, đảm bảo thống nhất đầu mối và nâng cao chất lượng hoạt động.

Một trong những điểm nhấn nổi bật của năm là công tác huấn luyện dân quân tự vệ, là nội dung then chốt quyết định chất lượng tổng hợp và khả năng sẵn sàng chiến đấu của lực lượng tại chỗ. Bộ CHQS tỉnh đã chỉ đạo các Ban CHQS cấp xã, các đơn vị tự vệ xây dựng kế hoạch huấn luyện cụ thể, phù hợp điều kiện địa bàn sau sáp nhập; tổ chức tập huấn cán bộ huấn luyện theo phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”.

Toàn tỉnh đã tổ chức 62 lớp tập huấn cán bộ; hoàn thành huấn luyện cho các đối tượng dân quân năm thứ nhất, dân quân năm thứ hai trở đi, dân quân cơ động, dân quân thường trực và lực lượng dân quân binh chủng. Nội dung huấn luyện bám sát yêu cầu thực tiễn, tập trung vào kỹ thuật - chiến thuật bộ binh, chiến thuật bảo vệ mục tiêu, xử lý tình huống an ninh trật tự trên địa bàn, kỹ năng phối hợp với lực lượng Công an trong tuần tra bảo đảm an toàn các sự kiện chính trị quan trọng.

Đối với lực lượng dân quân các binh chủng như pháo binh, công binh, phòng không, thông tin, phòng hóa… việc huấn luyện được tổ chức theo đúng chương trình quy định của Bộ Quốc phòng. Các khoa mục được chú trọng gồm: sử dụng khí tài binh chủng, triển khai đội hình chiến đấu, kỹ thuật vượt chướng ngại vật, xử trí sự cố hóa học - cháy nổ; đồng thời tổ chức bắn đạn thật, đánh giá kết quả khách quan, thực chất. Qua kiểm tra, các đơn vị đều đạt khá, giỏi; nhiều lực lượng tự vệ trong doanh nghiệp duy trì huấn luyện nền nếp, xây dựng nền nếp chính quy tốt.

Lực lượng dân quân tự vệ toàn tỉnh duy trì nghiêm chế độ trực sẵn sàng chiến đấu, trực phòng cháy chữa cháy rừng, trực chống mưa bão; tham gia xử lý kịp thời các tình huống phát sinh, bảo vệ các mục tiêu quan trọng, hỗ trợ bảo đảm an ninh trật tự trong các ngày lễ lớn. Trong năm qua, lực lượng dân quân đã tham gia hàng trăm lượt nhiệm vụ phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, phối hợp tuần tra địa bàn, giúp dân khắc phục hậu quả mưa bão, được nhân dân ghi nhận.

Thượng tá Phạm Văn Quang, Phó Tham mưu trưởng, Bộ CHQS tỉnh Ninh Bình nhấn mạnh: “Công tác huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu của lực lượng dân quân tự vệ phải đi vào thực chất, bảo đảm “vững mạnh, rộng khắp, chính quy”. Các cơ quan, đơn vị cần tập trung nâng cao chất lượng cán bộ chỉ huy, tăng cường huấn luyện phối hợp binh chủng, đồng thời bảo đảm đầy đủ trang bị kỹ thuật, hậu cần để lực lượng DQTV thực sự là nền tảng vững chắc của thế trận quốc phòng toàn dân”.

Cùng với công tác huấn luyện, tỉnh tập trung kiện toàn tổ chức lực lượng. Ban CHQS cấp xã được củng cố đầy đủ chức danh; nhiều cơ sở đã bố trí được trụ sở làm việc riêng hoặc sử dụng trụ sở được chuyển đổi từ nguồn dôi dư sau sáp nhập, bảo đảm kho tàng, nơi làm việc và nơi nghỉ theo quy định. Công tác đăng ký, quản lý lực lượng được thực hiện nghiêm túc; biên chế, tỷ lệ đảng viên được duy trì theo đúng yêu cầu của Luật Dân quân tự vệ.

Tuy nhiên, công tác dân quân tự vệ vẫn còn những khó khăn: lực lượng lao động trẻ đi làm xa ảnh hưởng đến việc huy động tham gia huấn luyện; một số Ban CHQS cấp xã thiếu cán bộ có trình độ chuyên môn sâu; một số trụ sở Ban CHQS chưa đáp ứng yêu cầu về diện tích, kho cất vũ khí trang bị. Việc bảo đảm kinh phí cho hoạt động huấn luyện, mua sắm, sửa chữa một số trang bị còn hạn chế.

Từ thực tiễn chỉ đạo, tỉnh rút ra kinh nghiệm quan trọng: cấp ủy, chính quyền phải lãnh đạo chặt chẽ, toàn diện nhiệm vụ quốc phòng; cơ quan quân sự các cấp chủ động tham mưu, xây dựng kế hoạch sát tình hình; huấn luyện phải thực chất, tránh hình thức; duy trì nghiêm chế độ trực sẵn sàng chiến đấu; bảo đảm vũ khí trang bị phù hợp cho lực lượng dân quân binh chủng; thường xuyên kiểm tra, khen thưởng kịp thời để tạo động lực cho cơ sở.

Thời gian tới, tỉnh xác định tiếp tục nâng cao chất lượng lực lượng dân quân tự vệ, xem đây là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài, giữ vai trò nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân. Bộ CHQS tỉnh sẽ tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo triển khai hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị của Đảng và Quân đội về công tác quốc phòng; bám sát tình hình địa bàn, kịp thời tham mưu xử lý các tình huống.

Tiếp tục kiện toàn Ban CHQS cấp xã theo mô hình tổ chức mới; rà soát và bố trí trụ sở Ban CHQS đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; ưu tiên nguồn đầu tư chỉnh trang thao trường, bãi tập, kho tàng. Công tác huấn luyện năm 2026 sẽ được triển khai theo phương châm “thực hành nhiều, sát thực tế, sát địa bàn”, tăng cường huấn luyện đêm, huấn luyện phối hợp giữa các lực lượng; tổ chức hội thi, hội thao ở từng cấp để đánh giá chất lượng toàn diện.

Về bảo đảm kỹ thuật - hậu cần, các cơ quan, đơn vị thực hiện nghiêm việc đăng ký, quản lý, bảo dưỡng vũ khí trang bị; rà soát, củng cố doanh cụ, mô hình học cụ, bảo đảm đủ vật chất cho huấn luyện dân quân binh chủng. Công tác chính sách đối với dân quân tự vệ được thực hiện đúng, đủ, kịp thời; động viên tinh thần cho lực lượng làm nhiệm vụ dài ngày, khẩn cấp.

Với sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị và tinh thần trách nhiệm của lực lượng dân quân tự vệ, Ninh Bình tiếp tục củng cố thế trận quốc phòng toàn dân vững chắc, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc từ cơ sở; đồng thời tạo môi trường ổn định phục vụ phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn mới.