Với 3/4 diện tích là đồi núi, địa hình karst đa dạng, hệ thực vật phong phú đã hình thành nên nhiều khu du lịch có cảnh quan thiên nhiên đẹp, hấp dẫn du khách gần xa, đặc biệt là những người ưa loại hình du lịch sinh thái. Có thể kể ra các khu, điểm du lịch như: Tam Cốc-Bích Động, Vườn Quốc gia Cúc Phương, Khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Vân Long, động Thiên Hà… Đặc biệt, với giá trị nổi bật về văn hóa, cảnh quan, thiên nhiên và địa chất, địa mạo, ngày 25/6/2014 Quần thể danh thắng Tràng An đã được UNESCO ghi danh là Di sản Văn hóa và Thiên nhiên thế giới, tạo nên tiếng vang lớn góp phần đưa du lịch Ninh Bình từng bước trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh và trung tâm du lịch của vùng và cả nước.
Ninh Bình cũng là vùng đất giàu truyền thống lịch sử, văn hóa với 1.821 di tích, gồm 298 di tích cấp tỉnh, 81 di tích cấp quốc gia (trong đó có 3 di tích cấp quốc gia đặc biệt). Một số di tích lịch sử văn hóa quan trọng như: Đền thờ Vua Đinh Tiên Hoàng, đền thờ Vua Lê Đại Hành, đền Thái Vi, đền Đức Thánh Nguyễn, đền Trương Hán Siêu, chùa Bái Đính, chùa Bích Động, chùa Nhất Trụ, nhà thờ đá Phát Diệm… Đặc biệt, Ninh Bình được nhiều người biết đến là kinh đô của Nhà nước phong kiến Trung ương tập quyền đầu tiên của Việt Nam, tồn tại 42 năm (năm 968-1010) gắn liền với 3 triều đại: Nhà Đinh, Nhà Tiền Lê và Nhà Lý.
Bên cạnh những di tích lịch sử, văn hóa, Ninh Bình còn là vùng quê chứa đựng nhiều giá trị văn hóa phi vật thể nổi tiếng với 225 lễ hội truyền thống, trong đó có nhiều lễ hội đặc sắc được du khách trong và ngoài nước biết đến như: Lễ hội Hoa Lư, Lễ hội Tràng An, Lễ hội đền Thái Vi, Lễ hội chùa Bích Động, Lễ hội chùa Bái Đính, Lễ hội Báo bản Nộn Khê, Lễ hội đền Nguyễn Công Trứ. Nơi đây cũng là đất tổ của nghệ thuật hát xẩm, hát chèo và nhiều làng nghề truyền thống, tiêu biểu như: Làng nghề thêu Văn Lâm, làng nghề chế tác đá mỹ nghệ Ninh Vân (Hoa Lư), các làng nghề chế biến cói ở Kim Sơn, nghề gốm Bồ Bát (Yên Mô). Ngoài ra, Ninh Bình còn được biết đến bởi nét đặc sắc về văn hóa ẩm thực với nhiều món ăn nổi tiếng như: Thịt dê, cơm cháy, nem Yên Mạc (Yên Mô), rượu Lai Thành (Kim Sơn), mắm tép Gia Viễn…
P.V