Ninh Bình: Thực trạng các phòng X - Quang y tế đang hoạt động

Theo đó, các phòng X- Quang y tế trên địa bàn tỉnh cũng được đổi mới và nâng cấp trang thiết bị, đặc biệt là các phòng X- Quang của các Trung tâm y tế tuyến huyện, thành phố, thị xã. Nhu cầu khám, chữa bệnh cao của người dân cũng thúc đẩy các tổ chức, cá nhân đầu tư xây dựng các phòng khám có trang bị phòng X- Quang chiếu chụp hiện đại.  Đến nay, toàn tỉnh đã có 27 phòng khám phòng X- Quang, trong đó có 17 phòng khám. "X- Quang công" thuộc Bệnh viện tỉnh, bệnh viện quân đội, các Trung tâm y tế do ngân sách Nhà nước đầu tư. Còn lại 10 cơ sở X- Quang của các phòng khám tư nhân trên địa bàn thành phố Ninh Bình, huyện Nho Quan, huyện Kim Sơn. Sở Khoa học và Công nghệ- cơ quan quản lý và cấp phép các hoạt động cho các phòng X- Quang y tế trên địa bàn tỉnh cũng đã có những động thái tích cực nhằm tăng cường công tác quản lý và thực hiện nghiêm Pháp lệnh An toàn và kiểm soát bức xạ. Đầu tháng 3 - 2008, Sở đã tiến hành kiểm định tất cả các thiết bị X- Quang tại các đơn vị y tế, phòng khám tư nhân đang hoạt động trên địa bàn tỉnh. Kết quả kiểm định đã loại bỏ 2 thiết bị máy X- Quang của Trung tâm y tế huyện Yên Khánh và Trung tâm chỉnh hình phục hồi chức năng Tam Điệp. Tháng 5-2008, Sở KHCN mở lớp đào tạo an toàn bức xạ do Cục Kiểm soát an toàn bức xạ hạt nhân- Bộ Khoa học Công nghệ đào tạo và cấp chứng chỉ. Kết thúc khóa học đã có 29 nhân viên điều khiển máy X- Quang của 25 phòng X- Quang y tế trong tỉnh được cấp chứng chỉ. Tại Thông tư số 1092/BKHCN-ATBX về việc cấp phép an toàn bức xạ (ATBX) ngày 2-5-2002 do Bộ KHCN ban hành đã quy định các điều kiện cấp phép rất cụ thể. Vừa qua, Sở KHCN đã tổ chức kiểm tra theo định kỳ hàng năm các cơ sở phòng X- Quang đang hoạt động trên địa bàn tỉnh. Kết quả kiểm tra cho thấy, các phòng X- Quang đã được nâng cấp, tăng cường đổi mới trang thiết bị đảm bảo các điều kiện cho phòng X- Quang hoạt động an toàn. 

Kiểm tra suất liệu bức xạ tại cửa ra vào phòng chụp X.Quang của Bệnh viện đa khoa tỉnh Ninh Bình.

Các phòng X- Quang của các phòng khám tư nhân đảm bảo hoàn thiện các điều kiện hoạt động của phòng X- Quang hơn các "phòng X- Quang công". Tuy nhiên, kết quả kiểm tra cũng đã chỉ ra còn nhiều vấn đề rất đáng quan tâm, đó là: Hiện tại vẫn còn 2 đơn vị là Trung tâm y tế huyện Hoa Lư và Trung tâm y tế huyện Yên Khánh, nhân viên điều khiển máy X. quang vẫn chưa có chứng chỉ đào tạo về ATBX. Nhiều phòng X. quang chưa chấp hành nghiêm chỉnh việc lắp đặt biển cảnh báo, nội quy ATBX và đèn đỏ theo hướng dẫn thống nhất của Sở KHCN.

Các trang bị tạp dề, găng tay, liều kế cá nhân cho nhân viên chưa được chú trọng thực hiện ở nhiều đơn vị. Những nơi có trang bị thì hầu như nhân viên ít sử dụng hoặc không sử dụng. Một vài đơn vị, nhân viên có sử dụng liều kế cá nhân song có khi hàng năm không đọc kết quả một lần. Rõ ràng công tác ATBX ở các phòng X- Quang y tế chưa được quan tâm đúng mức.

Điều đáng quan tâm hơn là việc nâng cấp cơ sở vật chất ở các Trung tâm y tế. Qua điều tra cho thấy, chỉ có phòng X- Quang của Trung tâm y tế huyện Yên Mô được thiết kế và xây dựng phù hợp với quy chuẩn, còn lại các phòng X- Quang của các Trung tâm y tế Yên Khánh, Tam Điệp, Nho Quan, Gia Viễn thiết kế chưa phù hợp với quy chuẩn do có nhiều cửa sổ, cửa ra vào chưa hợp lý, đòi hỏi phải sửa chữa, che chắn mới đạt quy chuẩn ATBX.  Đặc biệt, phòng X- Quang của Trung tâm y tế Gia Viễn đã dùng các tấm cao su chì thay thế các tấm lá chì để lót cửa che chắn. Do cửa hở nên kết quả kiểm tra cho thấy khi máy X- Quang hoạt động, bức xạ lọt ra ngoài gấp 2 đến 10 lần cho phép. Tại thời điểm kiểm tra vẫn còn 1 đơn vị là Trung tâm y tế huyện Yên Khánh thay máy cũ bằng máy mới đã đưa vào sử dụng 4 tháng song vẫn chưa kiểm định máy và cũng không thông báo cho cơ quan quản lý. Điều đó trái với Pháp lệnh An toàn và kiểm soát bức xạ hạt nhân.

Hiện có 12 cơ sở phòng X. quang y tế được cấp phép còn thời hạn sử dụng, 10 cơ sở X- Quang y tế sử dụng giấy phép đã quá hạn, song vẫn chưa làm thủ tục xin cấp phép mới. Đặc biệt 5 cơ sở X- Quang tại Trung tâm y tế các huyện Kim Sơn, Nho Quan, Yên Mô và thành phố Ninh Bình chưa được cấp phép, song vẫn hoạt động bình thường.  Đoàn kiểm tra của Sở KHCN đã lập biên bản hướng dẫn và gia hạn thời gian khắc phục tất cả những tồn tại, bất cập trên cho các phòng X- Quang y tế để giúp các cơ sở X- Quang hoạt động theo đúng Pháp lệnh An toàn và kiểm soát bức xạ hạt nhân. Hạn cuối cùng cho cơ sở X- Quang sử dụng giấy phép quá hạn và 5 cơ sở X- Quang chưa được cấp phép phải hoàn thành thủ tục cấp phép là quý IV năm 2008.

Thiết nghĩ, Sở Y tế Ninh Bình cần phải có các biện pháp đủ mạnh và phối hợp chặt chẽ với Sở KHCN xử lý những tồn tại, những bất cập ở các cơ sở X- Quang, nhất là đối với những cơ sở X.Quang của các Trung tâm y tế huyện, thị xã để nghiêm chỉnh thực hiện Pháp lệnh ATBX và kiểm soát bức xạ hạt nhân trên địa bàn tỉnh.

Bài, ảnh: Đỗ Huy Bảng