Theo hướng dẫn của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), việc lựa chọn sách giáo khoa (SGK) lớp 1 theo chương trình giáo dục phổ thông mới được giao quyền quyết định cho các trường tiểu học. Tùy vào điều kiện của từng trường có thể lựa chọn bộ SGK phù hợp nhất để đưa vào giảng dạy trong năm học tới. Theo đó, có 5 bộ SGK mới với 64 đầu sách đã được Bộ GD & ĐT phê duyệt đưa ra để các trường lựa chọn, bao gồm: Cánh Diều của Nhà xuất bản Đại học Sư phạm và Nhà xuất bản Đại học Sư phạm TP HCM; Kết nối tri thức với cuộc sống, Chân trời sáng tạo, Cùng học để phát triển năng lực và Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục của Nhà xuất bản Giáo dục.
Tại tỉnh Ninh Bình, hiện có 148 trường Tiểu học, với trên 2.500 lớp 1 và trên 800 giáo viên dạy lớp 1. Thực hiện chủ trương của Bộ GD&ĐT, việc lựa chọn SGK được các nhà trường và giáo viên triển khai thực hiện nghiêm túc, trách nhiệm. Theo đó, việc lựa chọn SGK được các trường dựa trên 6 tiêu chí gồm: Điều kiện tiên quyết của SGK; nội dung SGK; phương pháp giáo dục và đánh giá kết quả giáo dục trong SGK; cấu trúc SGK; ngôn ngữ và hình thức trình bày SGK và điều kiện phổ biến của SGK.
Đồng thời, để công tác dạy và học đạt hiệu quả cao, Sở GD&ĐT đã mời các tác giả của các bộ sách về địa phương và tổ chức các buổi tập huấn cho cán bộ quản lý, phụ trách và giáo viên lớp 1 về nội dung của sách giáo khoa mới, giúp các cán bộ quản lý và giáo viên nắm bắt được những đổi mới của chương trình, sẵn sàng triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới đạt hiệu quả cao nhất.
Cô giáo Trần Thị Vân Giang, Hiệu trưởng trường Tiểu học Ninh Phong (thành phố Ninh Bình) cho biết: Ngay sau khi có hướng dẫn của cấp trên, sau khi được tập huấn về việc lựa chọn SGK lớp 1, nhà trường đã thành lập hội đồng lựa chọn SGK, gồm các tổ chuyên môn, các thầy, cô giáo để nghiên cứu, đánh giá và tiến hành bỏ phiếu lựa chọn các môn học của các bộ sách đã được Bộ GD&ĐT phê duyệt.
Tiêu chí lựa chọn là đảm bảo đạt hiệu quả và thiết thực nhất đối với học sinh là phát triển phẩm chất và năng lực cho các em, đồng thời giúp đảm bảo công tác dạy và học đạt hiệu quả tốt nhất. Nhà trường đã thống nhất và chỉ chọn 01 bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sốngcủa Nhà xuất bản Giáo dục.
Nhà trường và đội ngũ giáo viên cũng đã sẵn sàng cho công tác tập huấn, hướng dẫn cụ thể để bắt tay vào dạy theo chương trình SGK mới trong năm học 2020-2021...
Theo cô giáo Trần Thị Thu Hạnh, trường Tiểu học Ninh Tiến (thành phố Ninh Bình), người có nhiều năm tham gia giảng dạy cho học sinh lớp 1, qua nắm bắt những bộ SGK mới, chúng tôi nhận thấy có những thuận tiện dễ áp dụng trong cách dạy và học, bởi đó là một chương trình mở, được xây dựng theo mô hình phát triển năng lực thông qua những kiến thức cơ bản, thiết thực, hiện đại. Tuy nhiên, còn nhiều khó khăn đặt ra cho những người thực hiện, là việc triển khai thực hiện như thế nào, cần những cơ sở vật chất, dữ liệu gì, các sách giáo khoa có đồng bộ, kịp thời, thuận lợi cho giáo viên và học sinh cũng như phụ huynh trong quá trình dạy và học....
Nhà giáo Đỗ Văn Thông, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT cho biết: Đây là năm học đầu tiên thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông và SGK mới, đặc biệt trong việc chọn SGK lớp 1 nên chắc chắn sẽ có những khó khăn, bỡ ngỡ. Như những bản mẫu của SGK chưa được chuyển đầy đủ đến các nhà trường, để giới thiệu trực tiếp với các thầy cô trong tỉnh. Khó khăn nữa là thời điểm các nhà trường tiến hành lựa chọn SGK đúng vào thời điểm dịch bệnh COVID-19, nên ít nhiều đã ảnh hưởng đến việc tổ chức thực hiện...
Trước đó, để giúp các trường thực hiện việc lựa chọn SGK phù hợp, Sở GD-ĐT đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành bộ tiêu chí chọn SGK, hướng dẫn các nhà trường, thầy cô giáo dễ dàng chọn lựa các bộ SGK phù hợp; như nội dung SGK phải đảm bảo tính kế thừa, phù hợp với truyền thống văn hóa, lịch sử, địa lý của Ninh Bình; đồng thời phù hợp với đối tượng học sinh theo từng huyện, thành phố, với điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị tại cơ sở giáo dục.
Kênh hình, kênh chữ phải hài hòa, các logo, biểu tượng hướng dẫn các hoạt động học tập rõ ràng, dễ hiểu. Nội dung sách tạo điều kiện để cha mẹ học sinh có thể tham khảo, hỗ trợ học sinh trong quá trình tự học tại nhà. Ngoài ra, sách có giá bán hợp lý, phù hợp với điều kiện kinh tế của tỉnh...
Đến cuối tháng 5/2020, tỉnh Ninh Bình đã hoàn thành việc lựa chọn sách giáo khoa lớp 1. Theo đó, 3 bộ sách được phần lớn các trường Tiểu học tại Ninh Bình ưu tiên lựa chọn, gồm: Kết nối tri thức với cuộc sống; Vì sự bình đẳng và dân chủ trong giáo dục của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam và bộ sách Cánh Diều của Nhà xuất bản Đại học Sư phạm và Nhà xuất bản Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh. Ngoài ra, các trường Tiểu học tỉnh Ninh Bình cũng đã hoàn thành việc lựa chọn sách tiếng Anh lớp 1.
Phần lớn các trường lựa chọn sách Tiếng Anh 1 (I-Iearn Smart Start) do Nguyễn Thị Ngọc Quyên chủ biên (Nhà xuất bản Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh).Nhằm đảm bảo đủ lượng sách, Sở GD&ĐT cũng đã tổng hợp và liên hệ với đơn vị xuất bản để in ấn, cung ứng đầy đủ, đồng bộ, kịp thời trước khi năm học mới 2020-2021 diễn ra.
Ngành Giáo dục Ninh Bình cũng mong muốn và kiến nghị với Bộ Giáo dục và Đào tạo, chỉ đạo các nhà xuất bản được tỉnh chọn sử dụng sách phải đảm bảo đúng thời gian, tiến độ và chủng loại, kịp thời phục vụ năm học mới. Cùng với đó, tích cực tổ chức tập huấn để phục vụ cho việc triển khai thực hiện ngay trong năm học tới này.
Đối với tỉnh Ninh Bình, ngành Giáo dục mong muốn các địa phương quan tâm xây dựng, tu sửa cơ sở vật chất, đầu tư trang thiết bị dạy và học trong nhà trường, thiết thực phục vụ chương trình thay SGK và thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới.
Bài, ảnh: Hạnh Chi