45 năm qua, từ mái trường này đã có 14.614 học sinh tốt nghiệp THPT, hơn 3.000 học sinh thuộc các thế hệ tham gia Quân đội . Nhiều học sinh cũ của Trường đã trở thành những nhà cán bộ quản lý, cán bộ chuyên môn giỏi trên nhiều lĩnh vực như: Chính trị, quân sự, kinh tế, y tế, giáo dục, khoa học... có cựu học sinh là đại biểu Quốc hội, giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, thầy thuốc ưu tú, nghệ sĩ ưu tú, đại tá QĐND, đại tá CAND, phó hiệu trưởng trường đại học, trưởng khoa, giảng viên đại học; nhiều người giữ cương vị chủ chốt ở tỉnh, huyện...
29 năm liên tục đạt danh hiệu trường tiên tiến và tiên tiến xuất sắc, Trường THPT Yên Khánh A đã vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng: Huân chương Lao động hạng Ba (năm 1989), Huân chương Lao động hạng Nhì (năm 1990), Huân chương Lao động hạng Nhất (năm 2000), Huân chương Độc lập hạng Ba (năm 2006) cùng với nhiều cờ Thi đua xuất sắc, Bằng khen của Chính phủ, Bằng khen của Bộ Giáo dục - Đào tạo và UBND tỉnh. Chi bộ nhà trường liên tục được công nhận là tổ chức cơ sở Đảng trong sạch, vững mạnh. Công đoàn nhà trường liên tục được công nhận là Công đoàn cơ sở vững mạnh, nhiều lần được nhận cờ thi đua, Bằng khen của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, Công đoàn giáo dục Việt Nam, Liên đoàn Lao động tỉnh. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh luôn là đơn vị có nhiều thành tích trong khối đoàn trường THPT của tỉnh và đã được của T.Ư Đoàn, Tỉnh đoàn khen thưởng.
Trong những năm học gần đây, cùng với sự đổi thay của đất nước, cơ sở vật chất nhà trường ngày càng được đầu tư xây dựng khang trang, hiện đại. Hiện tại, nhà trường có khuôn viên gần 2,9 ha tương đối khang trang, sạch đẹp với các khu nhà học, nhà học phụ trợ, khu thể thao, khu làm việc cho cán bộ giáo viên, khu vệ sinh... được bố trí hợp lý, tiện lợi.
Giữ vững và phát huy truyền thống nhà trường, những năm vừa qua, Trường THPT Yên Khánh A liên tục dẫn đầu về chất lượng đào tạo học sinh THPT không chuyên toàn tỉnh: Tỷ lệ học sinh xếp văn hóa khá và giỏi luôn đạt trên 60% (riêng năm học 2009-2010, tỷ lệ văn hóa khá và giỏi là 71%); kết quả các kỳ thi tốt nghiệp THPT hàng năm đã khẳng định dù học chương trình nào, thi theo phương pháp tự luận hay trắc nghiệm thì tỷ lệ đỗ tốt nghiệp của nhà trường luôn ở vị trí đứng đầu toàn tỉnh. Chất lượng mũi nhọn được củng cố vững chắc và đạt thành tích cao trong các kỳ thi học sinh giỏi của tỉnh và Quốc gia. Trong 5 năm học vừa qua đã có 126 giải HSG cấp tỉnh (trong đó 21 giải nhất, 53 giải nhì), 13 em dự thi học sinh giỏi Quốc gia, khu vực và có 11 giải. Đặc biệt năm học 2010 - 2011, nhà trường có 1 học sinh được chọn vào đội dự tuyển thi quốc tế và 6 giải Quốc gia, khu vực (1 giải nhì HSG Quốc gia môn Toán; 1 giải nhất, 2 giải nhì, 2 giải ba thi giải toán trên máy tính cầm tay). Kết quả thi đại học và cao đẳng hàng năm tăng mạnh, đặc biệt vài năm gần đây có bước tăng vượt bậc. Theo xếp loại của Bộ Giáo dục và Đào tạo về tổng điểm bình quân 3 môn thi đại học, nhà trường luôn đứng ở tốp 200 trường chất lượng cao trong toàn quốc (năm 2007 xếp thứ 117, năm 2008 xếp thứ 130, năm 2009 xếp thứ 109). Năm 2010, Xếp thứ 81 trên 2.846 trường trong toàn quốc và là trường dẫn đầu khối các trường vùng nông thôn cả nước với 515 em đỗ ngay đại học, cao đẳng (trong 533 em đỗ tốt nghiệp), đạt 96,6%, 415 em đỗ đại học chính quy, đạt 77,9%.
Không chỉ chú trọng đến chất lượng văn hóa, nhà trường rất coi trọng giáo dục đạo đức, giáo dục kĩ năng sống và hòa nhập, kĩ năng ứng xử cho học sinh, vì vậy hàng năm, số học sinh xếp hạnh kiểm tốt và khá luôn đạt trên 98%. Hầu hết học sinh trong trường đều chăm ngoan, có ý chí vượt khó, thái độ động cơ học tập đúng đắn, có kỹ năng ứng xử trong giao tiếp, không có học sinh mắc các tệ nạn xã hội.
Với phương châm giáo dục toàn diện, nhà trường rất coi trọng công tác giáo dục thể dục, mỹ dục và các hoạt động khác. Đội tuyển TDTT của nhà trường đều đạt thành tích cao trong các Hội thi của ngành: Giải Nhất toàn đoàn tại Hội khỏe Phù đổng tỉnh lần thứ 3; giải Nhì toàn đoàn tại Hội khỏe Phù đổng tỉnh lần thứ 4; giải Ba toàn đoàn tại Hội thi TDTT khối THPT toàn tỉnh năm 2007; giải Nhất toàn đoàn tại Hội thi TDTT khối THPT toàn tỉnh năm 2008; giải Nhì toàn đoàn tại Hội thi thể thao-quốc phòng khối THPT toàn tỉnh năm 2009. Phong trào văn nghệ của nhà trường phát triển mạnh, 3 lần tham gia Hội diễn văn nghệ cấp ngành đạt 12 tiết mục giải A, 6 tiết mục giải B, 1 em được kết nạp vào Hội VHNT Ninh Bình, 25 lượt em có giải thơ, truyện ngắn đăng trên Tạp chí Văn nghệ Ninh Bình, tập san Giáo dục Ninh Bình. Trong hai năm 2008, 2009, chi bộ Đảng nhà trường đã kết nạp được 4 đảng viên là học sinh…
Trường THPT Yên Khánh A cũng là đơn vị đi đầu trong đổi mới và cải tiến phương pháp dạy học và giáo dục. Tích cực ứng dụng tiến bộ KHKT, công nghệ mới vào dạy học và quản lý nhà trường. Trong 5 năm học qua, nhà trường tổ chức 17 chuyên đề cấp trường và Sở, được Sở Giáo dục và Đào tạo đánh giá là trường có phong trào đổi mới phương pháp mạnh mẽ trong ngành. Nhà trường luôn chủ động và tiên phong trong việc áp dụng công nghệ mới, tiến bộ KHKT vào quản lý và dạy học. Hiện nay nhà trường đang sử dụng rộng rãi cho cả học sinh và giáo viên 63 máy vi tính nối mạng để phục vụ việc tra cứu thông tin giảng dạy, thi trắc nghiệm trực tuyến. 100% cán bộ, giáo viên nhà trường sử dụng thành thạo vi tính. Tất cả giáo viên và nhân viên đều khai thác và sử dụng tốt mạng Internet, các chương trình hỗ trợ phục vụ cho việc giảng dạy, ra đề thi trắc nghiệm của giáo viên, quản lý của Hiệu trưởng, kế toán, chủ nhiệm lớp…
Công tác bồi dưỡng và đào tạo trình độ chuyên môn, kỹ năng sư phạm cho đội ngũ cán bộ, giáo viên được nhà trường đặc biệt quan tâm. Hàng năm có từ 2-3 cán bộ, giáo viên được theo học các lớp bồi dưỡng chuyên môn dài ngày hoặc dự thi vào cao học. Có 25 cán bộ, giáo viên đạt trên chuẩn và đang học cao học, trong đó 13 giáo viên có bằng thạc sĩ chuyên ngành. Gần 100% cán bộ, giáo viên có trình độ Tin học A, trong đó 25 người đạt trình độ Tin học B. Hàng năm, tất cả cán bộ, giáo viên đều có đề tài sáng kiến kinh nghiệm, trong 5 năm vừa qua đã có 250 sáng kiến đạt khá, giỏi cấp trường, 24 sáng kiến kinh nghiệm giỏi cấp sở, cấp tỉnh. Ghi nhận thành tích đã đạt được từ năm 2006 đến 2010, Trường THPT Yên Khánh A đã vinh dự được tặng nhiều phần thưởng cao quý. Đặc biệt, vinh dự và tự hào, năm 2010 được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng Nhì và được UBND tỉnh công nhận trường THPT đạt chuẩn Quốc gia.
Những thành tựu rất đáng tự hào nói trên là kết quả trí tuệ của tập thể sư phạm luôn đoàn kết, sáng tạo, năng động dám nghĩ dám làm, là công sức của đội ngũ các thầy cô tâm huyết, là sự nỗ lực vượt khó của các thế hệ học trò vùng quê nghèo... Trong suốt chặng đường xây dựng và trưởng thành, nhà trường luôn được sự quan tâm của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, Huyện ủy, HĐND, UBND huyện và các cấp, ban, ngành, đoàn thể, chính quyền địa phương, đặc biệt là sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Sở Giáo dục và Đào tạo. Bên cạnh đó, nhà trường luôn nhận được sự quan tâm, phối hợp hiệu quả của Hội cha mẹ học sinh, các doanh nghiệp, Hội cựu học sinh nhà trường. Thành công của ngôi trường "vườn muỗm" hôm nay cũng có phần đóng góp không nhỏ của các thế hệ học sinh cũ, sự thành đạt và những bài học cuộc sống của các anh chị đã tiếp thêm ngọn lửa truyền thống, ý chí phấn đấu cho các em học sinh hôm nay. Thành công đó cũng là sự kế tục truyền thống vẻ vang của ngôi trường mà các thế hệ thầy, trò đi trước đã xây nên.
Phát huy truyền thống của nhà trường, với những kết quả đạt được trong những năm qua, Trường THPT Yên Khánh A tiếp tục thực hiện tốt Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh"; thực hiện nghiêm túc cuộc vân động "Hai không" của ngành, tăng cường giữ vững kỷ cương, nền nếp nhà trường... Đồng thời quyết tâm thi đua dạy tốt, học tốt, nâng cao hiệu quả và chất lượng giáo dục toàn diện, tiếp tục nâng cao vị thế của một trường có bề dày thành tích, điểm sáng của ngành Giáo dục và Đào tạo Ninh Bình, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng bộ và nhân dân huyện Yên Khánh.
Đỗ Văn Thông
Hiệu trưởng Trường THPT Yên Khánh A