Nhận thức rõ tầm quan trọng của mạng lưới y tế cơ sở đối với việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân, ngay từ những năm 2000 công tác xây dựng chuẩn quốc gia về y tế xã đã được cấp ủy, chính quyền các cấp của huyện Nho Quan quan tâm và có sự chỉ đạo sát sao. Ban chỉ đạo chăm sóc sức khỏe ban đầu của huyện và các xã, thị trấn đã làm tốt công tác lãnh đạo, chỉ đạo trong việc huy động nhiều nguồn lực để xây dựng, sửa chữa, cải tạo cơ sở vật chất, đầu tư trang thiết bị, trụ sở làm việc cho trạm y tế ở địa phương theo hướng đạt chuẩn quốc gia, quan tâm thực hiện tốt công tác vệ sinh môi trường, xử lý phân, nước thải, rác thải một cách khoa học, vận động nhân dân tích cực xây dựng 3 công trình hợp vệ sinh...
Huyện ủy, UBND huyện đã chỉ đạo các xã, thị trấn phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, ban, ngành có liên quan xây dựng kế hoạch, bố trí ngân sách và huy động các nguồn lực để tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị cho mạng lưới y tế cơ sở. Trong đó, ưu tiên dành ngân sách để xây dựng, nâng cấp trạm y tế ở các xã vùng sâu, vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Do đó, nhiều địa phương trong huyện đã hoàn thành sớm mục tiêu xây dựng chuẩn quốc gia về y tế xã là xã Thạch Bình, Xích Thổ (năm 2003), xã Cúc Phương, Sơn Lai, Sơn Hà (năm 2005)...
Bước vào thực hiện xây dựng chuẩn quốc gia về y tế xã giai đoạn 2 (2011- 2020) theo kế hoạch của Bộ Y tế và UBND tỉnh, Huyện ủy, UBND huyện Nho Quan đã tiến hành kiện toàn Ban chỉ đạo xây dựng xã chuẩn quốc gia về y tế từ huyện đến cơ sở. Cùng với việc tiến hành rà soát, kiểm tra, thẩm định các tiêu chí, các điều kiện để hoàn thiện các tiêu chí, Ban chỉ đạo cấp huyện và các xã, thị trấn đã chú trọng đẩy mạnh công tác xã hội hóa về y tế nhằm huy động các nguồn lực đầu tư cho y tế cơ sở. Thời gian qua, huyện đã tranh thủ được một số chương trình, dự án của Trung ương để đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng, mua sắm thêm các trang thiết bị khám, chữa bệnh cho các trạm…
Huyện Nho Quan cũng xây dựng kế hoạch đầu tư, tu sửa, nâng cấp một số phòng làm việc, công trình phụ trợ theo quy định cho một số trạm y tế, với tổng kinh phí hơn 20 tỷ đồng. Bên cạnh đó, huyện đã có nhiều chủ trương, giải pháp mở rộng các hình thức đào tạo và bồi dưỡng cán bộ y tế là người địa phương, đảm bảo đủ chức danh cán bộ trạm y tế, chú trọng bồi dưỡng, nâng cao trình độ cán bộ y tế lĩnh vực y, dược cổ truyền. HĐND huyện đã ban hành Nghị quyết về chính sách hỗ trợ, khuyến khích cán bộ y tế đi đào tạo để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, đặc biệt là đối với các xã vùng sâu, vùng xa, tăng cường đầu tư trang thiết bị y tế thích hợp cho y tế cơ sở. Do đó, đội ngũ cán bộ y tế cơ sở từng bước được hoàn thiện, góp phần quan trọng trong việc thực hiện nhiệm vụ chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhân dân.
Đối với các xã, thị trấn, cùng với việc quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo các trạm y tế thực hiện tốt công tác khám, chữa bệnh, Ban chỉ đạo xây dựng chuẩn quốc gia về y tế xã, thị trấn còn chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể ở địa phương phối hợp với Trạm y tế triển khai thực hiện có hiệu quả các tiêu chí: tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế, công tác phòng, chống dịch bệnh tại cộng đồng, vệ sinh môi trường, vận động người dân xây dựng các công trình nước sạch, hố xí hợp vệ sinh, thực hiện "ăn chín, uống sôi" để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm…
Qua kiểm tra, thẩm định của Sở Y tế cuối năm 2013, huyện Nho Quan đã có 6 xã, thị trấn là: thị trấn Nho Quan, xã Kỳ Phú, Thượng Hòa, Thanh Lạc, Gia Tường, Đồng Phong đạt các tiêu chí của xã đạt chuẩn quốc gia về y tế giai đoạn 2011- 2020 và đề nghị UBND tỉnh ra quyết định công nhận.
Phan Hiếu