Đến Trường Mầm non Xích Thổ, đơn vị đạt danh hiệu trường mầm non đạt chuẩn Quốc gia mức độ 1 tháng 12-2013 và đạt loại xuất sắc danh hiệu "Trường học thân thiện, học sinh tích cực" trong năm học 2013-2014, chúng tôi cảm nhận được sự "thay da đổi thịt" của ngôi trường những năm trước đây còn nhiều khó khăn. Thay vào đó là không gian trường lớp thoáng mát, cao tầng, lớp học được trang trí sinh động, đẹp mắt, gần gũi với sinh hoạt hàng ngày của trẻ. Cô giáo Đào Thị Hoa, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Những năm trước đây, điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường còn nhiều khó khăn, các lớp học nằm dàn trải trên 10 thôn trong toàn xã, đa số là phòng học cấp 4 và có điểm phải học nhờ nhà văn hóa, do đó phong trào "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực", đạt hiệu quả chưa cao. Do đó, Ban giám hiệu nhà trường đã làm tốt công tác tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương cũng như lãnh đạo các cấp về công tác xây dựng trường chuẩn. Năm học 2013-2014, nhà trường được đầu tư nguồn lực xây dựng cơ sở vật chất, quy hoạch thành 2 khu: khu trung tâm và khu Minh Long. Trường lớp được xây dựng khang trang, sạch đẹp, đảm bảo đủ điều kiện về phòng nhóm và khu vệ sinh, nguồn nước sạch để các cháu được đến trường và thực hiện tốt công tác nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ. Bên cạnh đó, nhà trường đã thực hiện tốt 5 nội dung của phong trào thi đua "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực" đó là: xây dựng được môi trường xanh, sạch, đẹp và an toàn, nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ, nâng cao chất lượng đội ngũ, với trên 90% cán bộ, giáo viên có trình độ đại học. Thực hiện phong trào thi đua "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực", 100% trường học của huyện Nho Quan đăng ký thực hiện. Các trường đã xây dựng kế hoạch và đề ra các biện pháp thực hiện phong trào một cách cụ thể, thiết thực. Nét nổi bật của phong trào đó là các trường đã đẩy mạnh việc dạy và học có hiệu quả, phù hợp với lứa tuổi học sinh, giúp các em tự tin trong học tập.
Từ cán bộ quản lý đến giáo viên đều được tập huấn về đổi mới phương pháp quản lý, đổi mới phương pháp giảng dạy, đổi mới cách đánh giá kết quả học tập của học sinh. Đến nay, toàn huyện đã có 182 hiệu trưởng, hiệu phó các cấp, 1.682/1.715 giáo viên dự tập huấn về đổi mới phương pháp quản lý, đổi mới phương pháp giảng dạy, đổi mới cách đánh giá kết quả học tập của học sinh; 81/81 trường đã ứng dụng công nghệ thông tin trong việc đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới hoạt động giáo dục cho học sinh.
Hiệu quả rõ nét nhất của phong trào là các nhà trường đặc biệt quan tâm đến việc rèn kỹ năng sống cho học sinh, 48/81 trường đã xây dựng được quy tắc ứng xử văn hóa giữa các thành viên trong nhà trường và có biện pháp giám sát, kiểm tra, đánh giá việc thực hiện quy tắc đó. Bên cạnh đó, các trường Tiểu học, THCS đẩy mạnh việc thành lập các câu lạc bộ "Đôi bạn cùng tiến", "Bé yêu thanh niên", "Bé khỏe, bé ngoan", "Giúp bạn đến trường", "Lá lành đùm lá rách", "Bạn giúp bạn", tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp với nội dung giáo dục, rèn luyện các kỹ năng sống, ý thức bảo vệ sức khỏe, phòng, chống tai nạn đuối nước, thương tích cho học sinh... đã giúp học sinh được chơi những trò chơi dân gian bổ ích, trang bị thêm nhiều kiến thức, kỹ năng thực tế từ những buổi sinh hoạt ngoài giờ lên lớp, nhất là kỹ năng giao tiếp và nói trước đám đông, hạn chế thời gian rảnh rỗi để học sinh không tham gia vào các trò chơi có nội dung bạo lực và không lành mạnh.
Các nhà trường đã thường xuyên tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục, rèn luyện ý thức các em trong việc bảo vệ môi trường học tập xanh, sạch, đẹp, an toàn, bảo vệ cơ sở vật chất trường lớp, bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội trong trường học, phát hiện, phòng ngừa, đấu tranh với âm mưu, hoạt động gây mất an ninh trật tự trong nhà trường, phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội trong học sinh, xây dựng trường học an toàn, trật tự, không có tội phạm và tệ nạn xã hội.
Các trường còn tích cực tổ chức cho học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá trị các di tích lịch sử, văn hóa cách mạng ở địa phương, đăng ký nhận chăm sóc các di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng, nghĩa trang liệt sĩ, chăm sóc Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, các gia đình thương binh, liệt sĩ để góp phần bồi đắp tinh thần yêu nước, truyền thống lịch sử của quê hương, đất nước trong mỗi học sinh. Hiện các trường đang nhận chăm sóc hai mẹ Việt Nam Anh hùng, 6 di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia, 5 di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh, 27 công trình nghĩa trang liệt sĩ... Đến nay, đã có 55/81 trường học của huyện Nho Quan được công nhận danh hiệu "Trường học thân thiện, học sinh tích cực", trong đó có 34 đơn vị đạt xuất sắc, 21 đơn vị đạt loại tốt.
Để mỗi trường học vừa thân thiện, vừa góp phần trang bị những kiến thức, giải trí lành mạnh cho học sinh, năm học 2014-2015, ngành Giáo dục huyện Nho Quan tiếp tục đẩy mạnh phong trào tự nghiên cứu, sáng tạo trong đội ngũ giáo viên, phát huy tính chủ động, sáng tạo của học sinh trong học tập và tham gia các hoạt động xã hội phù hợp; tăng cường việc rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh; xây dựng phong trào tự học..., phấn đấu có thêm 9 trường đạt danh hiệu "Trường học thân thiện, học sinh tích cực".
Hồng Vân