Thầy giáo Phạm Văn Khanh, Phó Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Lương Văn Tụy cho biết: Là cái nôi phát hiện, bồi dưỡng nhân tài cho quê hương Ninh Bình, ngay từ những ngày đầu thành lập, khóa I, Trường Lương Văn Tụy đã có những học sinh đạt danh hiệu học sinh giỏi toàn miền Bắc. Năm học 1992-1993, năm học đầu tiên khi tỉnh Ninh Bình được tái lập, với tâm huyết của lãnh đạo ngành Giáo dục, đứng đầu là thầy Phạm Đức Tú, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo, thầy Nguyễn Anh Bảo, Hiệu trưởng đã cùng Ban Giám hiệu nhà trường đề xuất mở hệ chuyên trong Trường Lương Văn Tụy để tạo đầu tàu, động lực phát triển chất lượng mũi nhọn học sinh giỏi cho giáo dục Ninh Bình. Năm học 1992-1993, Trường THPT Lương Văn Tụy có 17 lớp hệ đại trà và được phép mở hệ chuyên gồm 5 lớp. Đến năm học 2000-2001, Trường có 39 lớp với 18 lớp đại trà, 21 lớp chuyên ở ba khối 10, 11, 12 là Toán, Lý, Hóa, Văn, Anh, Pháp, Nga. Qua 9 năm triển khai hệ chuyên song song với hệ đại trà, trường đã gặt hái được những thành tích đáng tự hào về chất lượng giáo dục toàn diện, chất lượng mũi nhọn học sinh giỏi. Ghi nhận sự cố gắng của tập thể thầy và trò nhà trường, năm 2000, Đảng và Nhà nước trao tặng nhà trường phần thưởng cao quý danh hiệu "Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới" và "Huân chương Độc lập hạng Ba".
Bước vào thời kỳ mở cửa và hội nhập quốc tế, trước nhu cầu quan trọng về nguồn nhân lực chất lượng cao, cùng với chủ trương phát triển hệ thống trường THPT chuyên trong toàn quốc của Bộ Giáo dục và Đào tạo, nhà trường đã tham mưu với ngành và tỉnh chuyển Trường Lương Văn Tụy thành trường chuyên. Ngày 31/5/2001, UBND tỉnh Ninh Bình đã ký quyết định đổi tên trường thành tên chính thức như hiện nay: Trường THPT chuyên Lương Văn Tụy. Qua 27 năm học từ khi tái lập tỉnh, từ 5 lớp chuyên trường đã phát triển thành trường chuyên với 39 lớp chuyên ở 10 bộ môn. Cơ sở vật chất nhà trường trước năm 1995 có 2 dãy phòng học 2 và 4 tầng, sau nhiều lần được đầu tư kinh phí sửa chữa, đến nay, trường có cơ ngơi khang trang, sạch đẹp so với các trường THPT trong tỉnh.
Về đội ngũ giáo viên, năm học 1992-1993, toàn trường có vài chục giáo viên, trong đó có 15 giáo viên dạy 5 lớp chuyên, đến nay tăng lên trên 100 giáo viên toàn trường, trong đó có 59 giáo viên dạy môn chuyên. Đội ngũ giáo viên luôn tích cực học tập, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ dưới nhiều hình thức, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Giáo viên dạy môn chuyên là đội ngũ cốt cán về chuyên môn của trường và sở, hầu hết là giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh, tích cực tham gia viết sáng kiến kinh nghiệm và tổ chức hội thảo khoa học cấp trường, cấp sở, cấp tỉnh và khu vực các trường chuyên phía Bắc. Đến nay, đã có hàng trăm lượt giáo viên được nhận Bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh, hàng chục giáo viên được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, có 6 giáo viên và lãnh đạo được phong tặng danh hiệu Nhà giáo ưu tú. Trong Hội đồng sư phạm hiện có 55 giáo viên trẻ nguyên là học sinh cũ giai đoạn sau tái lập tỉnh Ninh Bình, có 35 người đang tham gia tập huấn các đội tuyển của tỉnh dự thi học sinh giỏi quốc gia. Đặc biệt, có 25 giáo viên khi là học sinh của trường đã từng đạt các giải nhất, nhì, ba và khuyến khích trong các kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia. Hiện đội ngũ giáo viên tham gia tập huấn học sinh giỏi các môn Vật lý, Hóa học, Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý, Tiếng Anh, Tiếng Pháp hầu hết nguyên là học sinh các lớp chuyên Lương Văn Tụy.
Những thành tích trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi của nhà trường từ những năm đầu của thời kỳ đổi mới cho đến nay rất đáng phấn khởi và tự hào. Trong đó, học sinh giỏi cấp tỉnh năm học 1992-1993 (năm đầu tái lập tỉnh) trường đạt 39 giải, sau đó số lượng và chất lượng giải học sinh giỏi tăng dần qua các năm. Năm học 1998-1999 là năm thành tích học sinh giỏi của trường đạt cao nhất, với 541 giải. Qua các cuộc thi văn hóa cấp tỉnh, trường đã có 8.981 giải học sinh giỏi. Đồng thời, học sinh nhà trường đạt hàng nghìn giải học sinh giỏi tại các cuộc thi khác như: Tin học trẻ cho học sinh không chuyên; giải Toán trên máy tính cầm tay; nghiên cứu khoa học kỹ thuật; giải toán, tiếng Anh trên Internet; Olympic Toán sinh viên và học sinh toàn quốc; Văn nghệ - TDTT cấp tỉnh... Đối với học sinh giỏi khu vực, nhà trường 11 lần tham gia cuộc thi khu vực các trường THPT chuyên vùng Duyên hải và Đồng bằng Bắc bộ (gồm 45 trường chuyên), với những thành tích đáng tự hào đạt 640 giải/684 học sinh dự thi (trong đó có 62 Huy chương Vàng, 156 Huy chương Bạc, 232 Huy chương Đồng, 187 giải khuyến khích). Cùng với đó, Trại hè Hùng Vương (Hội các trường chuyên vùng núi phía Bắc) cũng là một sân chơi trí tuệ ghi đậm dấu ấn thành tích của học sinh trường chuyên Lương Văn Tụy trong những năm gần đây.
Một trong những thành tích nổi bật là kết quả tại các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia những năm qua. Từ khi tái lập tỉnh đến năm học 2018-2019, cả tỉnh Ninh Bình đạt 1.074 giải học sinh giỏi quốc gia các môn văn hóa, trong số đó, Trường Lương Văn Tụy đạt 1.033 giải, bình quân mỗi năm đạt 40 giải học sinh giỏi quốc gia. Đối với học sinh giỏi quốc tế, trường có 6 học sinh dự thi Olympic Quốc tế và khu vực, đoạt 4 Huy chương và 2 Bằng khen. Hàng năm, trong chương trình trao thưởng của Quỹ Khuyến học, khuyến tài Đinh Bộ Lĩnh tỉnh Ninh Bình, học sinh Trường THPT chuyên Lương Văn Tụy chiếm số lượng đông nhất, tiếp tục đóng góp và tô thắm thêm bảng vàng truyền thống của nhà trường.
Hạnh Chi