Gần 10 năm nay, các khóa Học kỳ quân đội do Tỉnh đoàn Ninh Bình phối hợp với các đơn vị quân đội đứng chân trên địa bàn tỉnh tổ chức vào mỗi dịp hè được đông đảo phụ huynh học sinh hưởng ứng và đăng ký tham gia. Mỗi năm, Học kỳ quân đội thu hút hàng trăm học viên, là những thanh, thiếu niên trong và ngoài tỉnh tham gia, trong thời gian từ 10-12 ngày. Theo đánh giá của nhiều phụ huynh, Học kỳ quân đội là nơi rèn luyện cho thanh, thiếu niên thói quen nền nếp, ý thức kỷ luật, ý chí vượt khó, tinh thần đồng đội; đồng thời giáo dục đạo đức, nhân cách, lối sống… cho các em. Đặc biệt, nhiều bậc phụ huynh ghi nhận sau khi cho con em theo học khóa Học kỳ quân đội, đã giúp các học viên nâng cao khả năng thích nghi, tính tự lập và trưởng thành hơn trong suy nghĩ, hành động; biết trân trọng hơn tình cảm gia đình, ý thức trách nhiệm với người thân sau chuỗi ngày rời khỏi vòng tay cha mẹ, sinh hoạt trong môi trường quân đội.
Vài năm gần đây, các khóa tu mùa hè trong các nhà chùa, trong đó tại chùa Bái Đính luôn thu hút hàng nghìn khóa sinh là các học sinh, sinh viên tại khắp các tỉnh, thành phố trong nước tham gia. Mỗi khóa tu được tổ chức trong 1 tuần, với các hoạt động vui chơi giải trí, thể dục thể thao, văn hóa văn nghệ, học các kỹ năng sống bổ ích, phù hợp với độ tuổi học sinh, sinh viên như chạy bộ, học võ, đi dã ngoại, học các lễ tiết về chào hỏi, trò chuyện, ăn uống, đi lại, đối xử; đặc biệt là những cuộc trò chuyện, những chuyên đề giảng dạy về nuôi dưỡng tình yêu thương, đạo lý, chơi các trò chơi gắn kết yêu thương, tham gia học và ăn những món ăn chay tại chùa... ý nghĩa hơn, tham gia khóa tu, các khóa sinh còn được lực lượng công an phối hợp tuyên truyền về phòng tránh tai, tệ nạn trong xã hội, vấn đề an toàn giao thông… hiện nay, giúp các em có nhận thức đúng đắn về những tiêu cực trong xã hội để chủ động phòng tránh kịp thời. Các thanh, thiếu niên tham gia khóa tu thừa nhận, với việc dứt bỏ hoàn toàn điện thoại, mạng xã hội, không tiêu tiền…, các em thực sự có những ngày vui chơi, học hỏi các giá trị của cuộc sống một cách vô tư, thoải mái và đúng nghĩa. Qua khóa tu, nhà chùa đã góp phần cùng với gia đình, nhà trường và xã hội giáo dục, tu dưỡng đạo đức cho các em, giúp thế hệ trẻ gắn kết, yêu thương gia đình, sống lành mạnh, có những suy nghĩ, hành động, ứng xử đẹp và sống có trách nhiệm với cộng đồng, xã hội, hướng tới lối sống chân - thiện - mỹ…
Hiện nay, chuẩn bị nghỉ hè, nhiều phụ huynh lại tìm hiểu và đăng ký cho con tham gia các lớp kỹ năng sống và năng khiếu tại Trung tâm Thanh, thiếu nhi tỉnh hoặc các trung tâm tiếng Anh, cơ sở giáo dục liên kết dạy kỹ năng sống cho trẻ. Chị Nguyễn Thị Thúy Hà, phường Thanh Bình (thành phố Ninh Bình) chia sẻ: Nhiều năm nay, cả 2 con gái tôi đều đặn tham gia các lớp kỹ năng và năng khiếu tại Trung tâm Thanh, thiếu nhi tỉnh. Các cháu, tùy vào sự yêu thích của mình có thể đăng ký tham gia các lớp học bơi, học đàn, học múa, kỹ năng giao tiếp, nấu ăn… kể cả học võ, bóng chuyền. Tham gia các lớp học tại Trung tâm không chỉ rèn luyện được cho các cháu về giờ giấc ăn ngủ khoa học, đảm bảo sức khỏe, mà theo chị Hà, cái được hơn cả là các con theo từng năm hình thành các kỹ năng sinh tồn trong bơi lội, phòng tránh được tai nạn đuối nước trong cuộc sống sau này; tự tin qua các lớp kỹ năng giao tiếp; trưởng thành trong cuộc sống qua các lớp nấu ăn; gắn bó, trách nhiệm với người thân qua các chuyên đề học về tình cảm gia đình….
Đồng chí Đàm Văn Hải, Giám đốc Trung tâm Thanh, thiếu nhi tỉnh cho biết: Để đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của trẻ em và phụ huynh, vào mỗi dịp hè, Trung tâm Thanh, thiếu nhi tỉnh tổ chức trên 100 lớp học, thu hút gần 3 nghìn thanh, thiếu nhi trên địa bàn tỉnh tham gia học tập. Hè năm 2018, Trung tâm tiếp tục duy trì 25 loại hình hoạt động, trong đó chủ yếu là các lớp kỹ năng sống và năng khiếu như bơi lội, võ thuật, múa hát, mỹ thuật, kỹ năng giao tiếp, nấu ăn, trải nghiệm thực tế…; đồng thời tiếp tục mở rộng thêm một số lớp mới, đáp ứng nhu cầu học tập của trẻ và xu hướng thời đại như: Học làm người có ích; các môn học về nhạc cụ, múa hát truyền thống; các lớp nhảy thể thao, khiêu vũ hiện đại… Ngoài ra, Trung tâm duy trì sinh hoạt thường xuyên trên 10 CLB, mỗi CLB thu hút từ hàng chục đến hàng trăm em tham gia như: CLB võ thuật, nghệ thuật măng non, bóng bàn, mỹ thuật, âm nhạc, tiếng Anh, công tác Đội…
Theo cô giáo Mai Thị Lệ Hằng, cử nhân tâm lý học, giáo viên Trường THPT Hoa Lư A, việc giáo dục kỹ năng sống cho các em học sinh rất cần thiết và không phải ngày một ngày hai mà có được. Vì bản chất kỹ năng sống là môn học thay đổi từ nhận thức cho đến hành vi, cảm xúc. Tại các lớp học kỹ năng, các em được dạy những điều cơ bản nhất như giới thiệu về bản thân, kỹ năng giao tiếp ứng xử, làm việc theo nhóm, kỹ năng khám phá, thay đổi bản thân, các kỹ năng về phòng tránh tai nạn thương tích… Sự tác động tại các lớp kỹ năng khiến trẻ thường chỉ có thể thay đổi ý thức và một số thói quen, cách nghĩ. Do đó, tùy theo sự phát triển của các em, phụ huynh cần tìm hiểu để chọn cho con em mình các lớp học phù hợp, thực sự bổ ích, giúp các em hình thành và phát huy các kỹ năng, phản xạ tốt trong cuộc sống. Cùng với đó, nếu có điều kiện, các bậc phụ huynh cần đồng hành cùng con trong quá trình học và duy trì những kỹ năng mà các con đã học được, tránh tình trạng học xong về lại được người thân chiều chuộng, bao bọc, thì những kỹ năng ấy sẽ phai nhạt dần và không còn ý nghĩa nữa.
Hiện nay, trên địa bàn thành phố Ninh Bình, nắm bắt nhu cầu học kỹ năng sống dịp hè của học sinh và phụ huynh, đã có rất nhiều trung tâm, cơ sở giáo dục, các cá nhân đứng ra tự tổ chức hoặc liên kết tổ chức các lớp kỹ năng sống, các lớp năng khiếu. Theo kinh nghiệm của nhiều phụ huynh, trước khi cho con đi học kỹ năng sống, phụ huynh nên tìm hiểu kỹ càng về nội dung, mục tiêu chương trình học, những trải nghiệm cụ thể, chất lượng giáo viên giảng dạy… Không nên chỉ dựa vào những quảng cáo trên Internet, tờ rơi; mà nên tìm đến những Trung tâm có kinh nghiệm, chuyên dạy kỹ năng sống để nắm bắt thực tế và được tư vấn. Đảm bảo nguồn kinh phí bỏ ra phù hợp với các lớp học theo nhu cầu, sở thích, trình độ, lứa tuổi, năng khiếu… của con em mình, giúp các em yêu thích môn học và phát huy hiệu quả môn học đó.
Hạnh Chi