Nga - Mỹ lại căng thẳng vì Snowden

Sau khi Nga quyết định trao quy chế tị nạn tạm thời cho Snowden, Nhà Trắng ngay lập tức đã bày tỏ "vô cùng thất vọng" và cho biết Washington đang đánh giá về cuộc gặp cấp cao giữa Tổng thống hai nước được ấn định vào tháng 9 tới đây.

"Chúng tôi vô cùng thất vọng về việc Chính phủ Nga thực hiện việc này, bất chấp những yêu cầu rõ ràng và hợp pháp của chúng tôi một cách công khai và riêng tư để có thể khiến Snowden bị trục xuất về Mỹ", phát ngôn viên của Nhà Trắng Jay Carney nói trong thông cáo báo chí hằng ngày.

Snowden đã lưu trú tại khu vực trung chuyển của sân bay Sheremetyevo, ở Moscow từ khi đến đó vào hôm 23-6. Cựu nhân viên CIA đã rời khỏi đó vào sớm ngày 1-8 đến một địa điểm an toàn hơn tại Nga sau khi được Cục Di trú Liên bang nước này cấp quy chế tị nạn tạm thời trong vòng một năm.

Sự khước từ của Moscow trước yêu cầu của Washington về trường hợp Snowden đã làm xấu thêm mối quan hệ với Mỹ, vốn đã có những khác biệt liên quan đến vấn đề Syria.

Phát biểu trước báo giới, ông Carney từ chối nói về cuộc gặp thượng đỉnh đã được lên kế hoạch giữa Tổng thống Barack Obama và người đồng cấp Nga, Vladimir Putin, khi ông đến Nga để tham dự Hội nghị Thượng đỉnh G20 tại St. Petersburg vào tháng 9 tới đây.

"Vấn đề này không nằm trong danh sách những vấn đề công bố trước báo giới trong ngày hôm nay, nhưng hiển nhiên đây không phải là một diễn biến tích cực. Chúng tôi có nhiều lợi ích với Nga, chúng tôi đang đánh giá sự thiết thực của một cuộc gặp thượng đỉnh", ông Carney nói.

Phát ngôn viên Nhà Trắng cũng nhấn mạnh, mối quan hệ giữa Mỹ và Nga được dựa trên "chủ nghĩa hiện thực" và những nỗ lực của Tổng thống Obama để "cài đặt lại" mối quan hệ song phương trong suốt nhiệm kỳ đầu tiên của ông đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho Mỹ trong đó cả sự hợp tác của Nga về vấn đề Afghanistan và Iran cũng như việc ký kết Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược mới giữa Nga và Mỹ.

Trong khi Nhà Trắng phản ứng gay gắt về việc Chính phủ Nga cấp quy chế tị nạn cho Snowden thì phía Nga lại tỏ ra khá bình tĩnh về vấn đề này. Cố vấn của Tổng thống Nga, Yuri Ushakov, ngày 1-8 đã tìm cách giảm ảnh hưởng từ vụ việc đối với mối quan hệ giữa hai quốc gia.

Ông Ushakov nói, Moscow nhận thấy thái độ của Mỹ liên quan đến vụ việc Snowden, nhưng không nhận được bất cứ dấu hiệu nào về việc hủy chuyến thăm của Tổng thống Obama tới Nga vào tháng 9 tới đây.

"Vấn đề này (cấp quy chế tị nạn cho Snowden) không nghiêm trọng đến mức ảnh hưởng đến mối quan hệ chính trị giữa hai quốc gia", các hãng thông tấn tại Nga trích lời ông Ushakov.

Trong khi đó, Tổng thống Putin đã luôn khẳng định, Moscow sẽ không làm phương hại đến mối quan hệ của Nga với Washington. Theo ông Putin, quan hệ giữa Nga và Mỹ "quan trọng hơn bất cứ bê bối tình báo nào".

Các chuyên gia Nga đã nhận định khả năng ảnh hưởng của vụ việc đến mối quan hệ giữa Nga và Mỹ là có thể lường trước được, vì Snowden có thể sớm muộn sẽ vượt qua biên giới Nga và Mỹ gần như không thể làm được gì, điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến mối quan hệ song phương.

Hai bên có thể sẽ "không làm mối quan hệ trở nên tồi tệ hơn dưới mức chắc chắn, vì Mỹ cần Nga hơn Nga cần Mỹ", chuyên gia Krasheninnikova ám chỉ đến những vấn đề như Iran, Syria và một số vấn đề khác.

 Theo Nhandan