Nắng nóng ảnh hưởng lớn đến sản xuất nông nghiệp

Do vậy, dù có nắng nóng cũng phải cố cấy cho kịp thời vụ. Hôm nay, trời dịu hơn nhưng cũng phải 5 giờ chiều tôi mới dám xuống đồng, tôi đã chuẩn bị cả đèn pin để có thể cấy cả đêm nay, vừa đỡ mệt, vừa để cây mạ cấy xuống có thời gian phục hồi.

Chúng tôi tiếp tục đến với khu đồng Bái cao thuộc xóm 1, xóm 4, khu đồng này bà con chủ yếu trồng ngô, đậu, lạc, cây thuốc và một số loại rau màu khác. Tuy nhiên do vùng đất này cao, lại xa nguồn nước nên nhiều diện tích đã có hiện tượng cây trồng bị héo, chậm phát triển, chết.

Bà Vũ Thị Thoa cho biết: Gia đình có hơn 3 sào trồng ngô và đậu nhưng gieo lần này là lần thứ hai rồi mà vẫn bị chết. Thời tiết nắng nóng khắc nghiệt quá, giờ không dám thuê máy lồng lại đất để trồng nữa vì sợ vừa mất tiền, mất giống lại tốn công.

Một nông dân khác đang vun lại mấy luống ngô chỉ còn lưa thưa vài cây, vừa làm bà vừa cho chúng tôi hay, nhà bà diện tích ít, chỉ có mấy thước ngô và đậu đen nên ngày nào bà cũng cất công gánh 20-25 thùng nước để tưới với mong muốn cứu được đám cây non mới trồng. Tuy nhiên, nắng nóng gay gắt khiến những nỗ lực của bà không được đền đáp, phần lớn diện tích đậu đã bị héo khô còn cây ngô chịu hạn khỏe hơn nhưng cũng đã chết phân nửa.

Ông Lê Huy Lịch, Phó Giám đốc HTX Vân Trà, xã Yên Thắng cho biết: Theo thống kê sơ bộ, trên toàn HTX, nắng nóng đã khiến cho 2 ha cây địa liền bị cháy lá, có nguy cơ bị chết; một số diện tích ngô, đậu tương, đậu xanh bị chết khô, nhiều diện tích rau ăn lá bị ảnh hưởng năng suất. Đặc biệt, hoạt động gieo cấy lúa mùa bị ảnh hưởng không nhỏ. Vụ này, HTX có kế hoạch gieo cấy trên 280 ha lúa, trong đó có khoảng 10 ha cấy trà mùa sớm để làm cây vụ đông.

Hiện nay, dù biết cấy vào lúc nhiệt độ cao như thế này sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình sinh trưởng, phát triển của cây lúa sau này nhưng do mạ đã đủ tuổi nên không thể dừng được. Riêng diện tích gieo vãi, HTX đang khuyến cáo bà con đợi vài ba ngày nữa, khi nhiệt độ giảm xuống mới tiến hành xuống giống.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, không riêng gì ở Yên Thắng, Yên Mô mà hoạt động sản xuất nông nghiệp ở các địa phương khác cũng đang bị ảnh hưởng không nhỏ bởi thời tiết nắng nóng kéo dài. Tại thành phố Tam Điệp, nắng nóng khiến cho nhiều diện tích dứa đang vào kỳ thu hoạch bị cháy quả, hư hỏng. Tại Nho Quan, tiến độ gieo trồng vụ mùa bị ảnh hưởng, đặc biệt các diện tích trồng màu phụ thuộc vào nước trời chưa thể xuống giống…

Thông tin từ Sở Nông nghiệp & PTNT cho biết: Vụ mùa 2018, toàn tỉnh dự kiến gieo trồng trên 41 nghìn ha cây trồng các loại, trong đó cây lúa là chủ đạo với diện tích khoảng 36.260 ha. Ngoài ra, diện tích ngô là 1.700 ha, lạc 400 ha, khoai lang 350 ha, đậu tượng 100 ha, đậu xanh 270 ha, rau các loại hơn 2.000 ha.

Đến thời điểm cuối tháng 6, toàn tỉnh đã làm đất lần 1 được khoảng 29 nghìn ha, làm đất lần 2 được 6,2 nghìn ha, gieo mạ được 377,2 ha, cấy được 1.880 ha (trong đó gieo thẳng là 1.624 ha), còn lại đa phần diện tích cây màu đều chưa xuống giống được do không có mưa và nắng nóng gay gắt những ngày qua.Trung tâm Khí tượng Thủy văn Trung ương cho biết, do ảnh hưởng vùng áp thấp nóng phía Tây kết hợp với đới gió Tây Nam hiệu ứng phơn nên trên địa bàn Bắc bộ đã xảy ra đợt nắng nóng với nhiệt độ cao từ 37- 39 độ C. Đợt nắng nóng này còn tiếp tục kéo dài đến ngày 6/7 với nền nhiệt độ phổ biến từ 38- 40 độ C. Mức độ rủi ro thiên tai cấp độ 1- 2.

Để hạn chế những tác động bất lợi của thời tiết nắng nóng đến các loại cây trồng, ông Phạm Duy Phú, Trung tâm Khuyến Nông, Sở Nông nghiệp &PTNT khuyến cáo: Đối với diện tích lúa cấy, nếu quá căng thẳng về tuổi mạ (tức là mạ chưa bị già) thì không nên cấy. Nếu bắt buộc phải cấy thì bà con nên chọn thời điểm cấy vào lúc tối đêm hoặc sáng sớm và sau khi cấy thì cần giữ nước trong ruộng thường xuyên từ 3-5 cm.

Đối với lúa gieo thẳng, nếu có điều kiện nên hãm lại chờ khi thời tiết bớt nắng nóng mới gieo. Với những diện tích đã gieo hoặc phải gieo trong thời điểm này lưu ý cần làm ruộng thật phẳng, tránh đọng nước, nhiệt độ cao dễ làm mộng bị thối.

Đối với mạ dược cần bơm nước vào, đồng thời tưới thêm bùn để giữ ẩm, riêng với mạ nền bà con nên sử dụng lưới, bạt để che chắn. Về cây rau màu, cách chống nắng đơn giản mà hiệu quả là phủ rơm, rạ, trấu trên mặt ruộng, giữ ẩm cho rau bằng cách tháo nước vào rãnh giữa các luống rồi để nước ngấm đều vào luống.

Đặc biệt lưu ý là mọi hoạt động tưới nước cho cây trồng đều phải thực hiện lúc nhiệt độ ngoài trời đã giảm, không tưới lúc đất còn nóng. Sau cùng, bà con cần tiếp tục theo dõi diễn biến thời tiết, khi nắng nóng giảm bớt cần tập trung chăm sóc, phục hồi các cây trồng đã xuống giống, đồng thời nhanh chóng đẩy nhanh tiến độ gieo cấy vụ mùa để đảm bảo cấy xong trước ngày 25/7 và gieo thẳng xong trước ngày 10/7.

Bài, ảnh: Hà Phương