Nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động chính quyền cơ sở sau sắp xếp đơn vị hành chính

Sắp xếp bộ máy gắn với chuẩn hóa chức năng, nhiệm vụ

Quán triệt các văn bản chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh về sắp xếp tổ chức bộ máy và vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, cấp ủy các xã, phường trong tỉnh đã khẩn trương tổ chức triển khai thực hiện với quyết tâm cao. Ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo cụ thể hóa gắn với tình hình thực tiễn địa phương; phân công rõ trách nhiệm cho từng cơ quan, đơn vị, người đứng đầu trong tổ chức thực hiện.

Cùng với đó, cấp ủy cấp xã đẩy mạnh tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân về cuộc “cách mạng tinh gọn bộ máy”; làm tốt công tác chính trị, tư tưởng cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, nhất là cán bộ lãnh đạo, công chức, viên chức bị ảnh hưởng trong quá trình sắp xếp. Qua đó tạo sự thống nhất về tư tưởng và hành động trong toàn Đảng bộ và cả hệ thống chính trị.

Từ ngày 1/7/2025 đến nay, bộ máy mới của 129 xã, phường bước đầu hoạt động thông suốt, không để gián đoạn công việc, khoảng trống quản lý, phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Sau khi sắp xếp, các xã, phường đã nhanh chóng ổn định tổ chức, kịp thời chỉ đạo các cơ quan, đơn vị ban hành quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn thuộc phạm vi quản lý và theo hướng dẫn của Trung ương. Việc ban hành chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn các cơ quan, đơn vị của các xã, phường bảo đảm theo nguyên tắc “một cơ quan, đơn vị làm nhiều việc nhưng một việc chỉ giao cho một cơ quan, đơn vị chủ trì thực hiện, chịu trách nhiệm chính”.

Cùng với đó, 100% đảng ủy, các cơ quan, đơn vị thuộc các xã, phường đã ban hành quy chế làm việc theo hướng phân định rõ trách nhiệm của tập thể lãnh đạo và trách nhiệm của cá nhân trong quá trình thực hiện nhiệm vụ; quy định rõ chế độ hội họp, chế độ thông tin báo cáo, phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan, góp phần tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, nâng cao hiệu lực chỉ đạo, hiệu quả phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Công tác nhân sự được các cấp, ngành quan tâm, từng bước ổn định. Hiện nay, tổng số cán bộ, công chức ở xã, phường là 8.526 người, trong đó, cán bộ, công chức khối Đảng 3.197 người; cán bộ, công chức khối chính quyền 5.329 người. 100% xã, phường đã bố trí đầy đủ các chức danh lãnh đạo chủ chốt. Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ định 3.434 Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ và 1.445 Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy cấp xã đảm bảo đúng cơ cấu theo định hướng của Trung ương.

Căn cứ tình hình thực tiễn, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã lãnh đạo, chỉ đạo các cấp, ngành liên quan rà soát đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, tăng cường năng lực cho cấp xã, kiện toàn công tác cán bộ đối với các vị trí còn thiếu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao. Đến tháng 10/2025, toàn tỉnh đã điều chuyển 93 người từ khối Đảng sang khối Chính quyền và ngược lại; tiếp nhận, điều động 61 người từ tỉnh về xã. Phần lớn cán bộ, công chức, viên chức được sắp xếp, bố trí cơ bản đáp ứng điều kiện, tiêu chuẩn, yêu cầu vị trí việc làm; bước đầu đã tiếp cận công việc, cơ bản đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, bám sát cơ sở, gần dân, sát dân.

Về cơ sở vật chất, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng, các cơ quan, đơn vị quan tâm sắp xếp, bố trí trang thiết bị, cơ sở vật chất, hạ tầng thông tin, trụ sở làm việc phục vụ cho hoạt động công vụ. Đặc biệt bố trí sắp xếp trung tâm phục vụ hành chính công gần UBND cấp xã và nằm ở vị trí thuận tiện cho tổ chức, cá nhân đến giao dịch thủ tục hành chính.

UBND tỉnh đã quyết định điều chuyển 30 trụ sở làm việc, cơ sở hoạt động sự nghiệp để bố trí trụ sở làm việc sau sắp xếp, tinh gọn bộ máy, sắp xếp đơn vị hành chính; điều chuyển 49 xe ô tô cho cấp xã. Hiện, các xã, phường cơ bản đảm bảo điều kiện làm việc cho cán bộ, công chức, viên chức, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Riêng trong giải quyết thủ tục hành chính, 100% trung tâm phục vụ hành chính công đảm bảo đầy đủ điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị, bố trí từ 5 đến 7 cán bộ, công chức phụ trách các lĩnh vực, chịu trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp. Việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến được đẩy mạnh, với 1.966/1.966 dịch vụ đã tích hợp lên Cổng Dịch vụ công quốc gia (trong đó có 834/834 dịch vụ công trực tuyến toàn trình).

Cùng với đó, hạ tầng số được đầu tư đồng bộ, 100% xã, phường được kết nối mạng truyền số liệu chuyên dùng và internet tốc độ cao; có hệ thống hội nghị truyền hình trực tuyến, kết nối thông suốt 3 cấp (Trung ương - tỉnh - xã). Các xã, phường đã hoàn thành việc nâng cấp hoặc thiết kế mới Cổng/Trang thông tin điện tử theo quy định, đảm bảo cập nhật thông tin chỉ đạo, điều hành phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Tháo gỡ điểm nghẽn, tăng cường năng lực cho cơ sở

Bên cạnh kết quả đạt được vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc cần có sự phối hợp, thống nhất giữa các cấp, các ngành để tập trung giải quyết. Trong đó, cán bộ, công chức, viên chức của một số địa phương còn thiếu cục bộ, chất lượng chưa đồng đều, cơ cấu chưa hợp lý; thiếu nhân lực có trình độ chuyên môn, kinh nghiệm để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quản lý nhà nước trong một số lĩnh vực như: khoa học - công nghệ, địa chính, tài chính, xây dựng, giao thông, y tế, giáo dục; một số cán bộ chưa thích ứng được các yêu cầu mới…

Tại các xã vùng sâu, vùng xa, việc thu hút cán bộ từ nơi khác đến công tác gặp rất nhiều khó khăn. Trụ sở làm việc của một số địa phương chưa đồng bộ, có nơi còn phân tán; trung tâm phục vụ hành chính công một số nơi chưa đáp ứng yêu cầu; hệ thống thông tin thiết yếu có thời điểm hoạt động chưa ổn định, ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ giải quyết thủ tục hành chính. Công tác quy hoạch, quản lý đất đai, giải phóng mặt bằng, giải ngân vốn đầu tư công còn gặp nhiều khó khăn…

Trước tình hình đó, Thường trực Tỉnh ủy đã tổ chức giao ban với Thường trực Đảng ủy các xã, phường; lãnh đạo tỉnh trực tiếp làm việc với địa phương để nắm bắt, tháo gỡ khó khăn và tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt để triển khai có hiệu quả mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Trong đó, tỉnh yêu cầu các sở, ngành tham mưu ban hành các quy định có liên quan đến công tác tổ chức bộ máy, cán bộ trên cơ sở cụ thể hóa các văn bản, quy định mới của Trung ương và điều kiện thực tế của địa phương. Khẩn trương rà soát, xây dựng phương án tổng thể về điều động, luân chuyển, bố trí, sắp xếp đội ngũ cán bộ, công chức khối Đảng, MTTQ, các tổ chức chính trị - xã hội và khối chính quyền trong tỉnh để tăng cường đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức cho cấp xã đảm bảo số lượng, chất lượng, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ cấp xã; nghiên cứu cơ chế, chính sách hỗ trợ cho cán bộ được tăng cường, điều động, biệt phái về xã, phường, trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định đảm bảo phù hợp, đúng quy định.

Tỉnh cũng chỉ đạo rà soát, cập nhật, hoàn thiện Quy hoạch tỉnh và các quy hoạch có liên quan làm cơ sở cho công tác quản lý, triển khai các nhiệm vụ tại địa phương; sớm hoàn thành hệ thống dữ liệu cơ sở đất đai trên địa bàn các xã, phường để phục vụ xây dựng các quy hoạch tổng thể, chi tiết, quản lý, sử dụng hiệu quả, đúng quy định.

Rà soát, đánh giá tổng thể hiện trạng, nhu cầu sử dụng đối với các trụ sở, cơ sở vật chất dôi dư trong toàn tỉnh để có phương án bố trí quản lý, sử dụng hiệu quả, tránh lãng phí; trong đó ưu tiên thực hiện điều chuyển trụ sở giữa các cơ quan, tổ chức, đơn vị cấp tỉnh, cấp xã trên địa bàn có trụ sở dôi dư, chuyển đổi công năng các trụ sở dôi dư cho các mục đích y tế, giáo dục, sử dụng cho các mục đích công cộng của địa phương…

Quan tâm đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất, trụ sở, trang thiết bị, hạ tầng kỹ thuật, phương tiện làm việc cho các xã, phường; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, hỗ trợ người dân trong việc tiếp cận và sử dụng dịch vụ công trực tuyến, bảo đảm hiệu quả, thực chất.

Đồng thời, tỉnh cũng chỉ đạo các xã, phường tiếp tục tập trung chỉ đạo thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ, nhất là các nhiệm vụ đã được phân cấp, phân quyền; chủ động khắc phục khó khăn, vướng mắc, bất cập, đưa bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp vận hành ổn định, hiệu quả.

Với những giải pháp đồng bộ và sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp tại Ninh Bình đang từng bước vận hành ổn định, hiệu quả. Đây là tiền đề quan trọng để các xã, phường tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, phục vụ người dân và doanh nghiệp tốt hơn trong giai đoạn mới.