Trong những năm qua, Ban CHQS huyện Nho Quan đã phối hợp với cấp ủy, chính quyền các xã, thị trấn, cơ quan, doanh nghiệp chỉ đạo xây dựng lực lượng DQTV, với quan điểm DQTV là lực lượng của dân, do dân, vì dân đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp của cấp ủy, quản lý của UBND các cấp, thực hiện tốt phương châm "Dân bàn, dân cử, dân chăm lo". Do đó, số lượng dân quân các xã hiện nay đều đảm bảo chỉ tiêu, đạt 1,7% so với dân số, lực lượng tự vệ đạt 20% so với tổng số công chức, viên chức. Chất lượng chính trị ngày càng được nâng cao, tỷ lệ đảng viên trong lực lượng DQTV năm 2008 chỉ đạt 18,16%, đến năm 2011 đã đạt 23,4% (tăng 5,24%). Từ năm 2008 đến năm 2011, toàn huyện đã tổ chức huấn luyện quân sự, giáo dục chính trị cho 7.671 lượt DQTV. Qua kiểm tra, 100% các đơn vị đạt yêu cầu, trong đó tỷ lệ khá, giỏi đạt 82,2%, đảm bảo an toàn tuyệt đối về người, vũ khí, thiết bị trong huấn luyện.
Cùng với việc nâng cao chất lượng tổng hợp của LLVT thì nhiệm vụ tuyển chọn gọi công dân nhập ngũ luôn được cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo. Trong 4 năm (2008-2011), toàn huyện đã giao 936 thanh niên ưu tú của quê hương lên đường nhập ngũ vào các đơn vị quân đội, đảm bảo 100% chỉ tiêu. 100% quân nhân sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự trở về địa phương đều được đăng ký, quản lý vào ngạch quân dự bị, đủ điều kiện biên chế vào các đơn vị khung A theo mệnh lệnh cấp trên. Những đồng chí xuất ngũ trở về địa phương đã và đang là những nhân tố tích cực trong các đoàn thể chính trị, xã hội, đi đầu trong phong trào phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, thực sự là nòng cốt xung kích trong phong trào xây dựng nền quốc phòng toàn dân ở địa phương.
Phát huy truyền thống "Uống nước nhớ nguồn" lực lượng vũ trang huyện đã thực hiện mục tiêu thi đua quyết thắng tập trung vào việc thực hiện tốt chính sách hậu phương quân đội, mà trọng tâm là triển khai việc thực hiện cuộc vận động đền ơn, đáp nghĩa, giải quyết chế độ chính sách với người có công. Với khí thế thi đua sôi nổi, cuộc vận động đền, ơn đáp nghĩa đã được đông đảo nhân dân, cán bộ, chiến sỹ LLVT đồng tình hưởng ứng, tham gia. Kết quả đã vận động được gần 100 triệu đồng ủng hộ quỹ xây dựng nhà tình nghĩa, gần 40 triệu đồng ủng hộ quỹ đền ơn, đáp nghĩa, tổ chức bàn giao 15 nhà tình nghĩa. Ngoài ra, toàn huyện đã xét duyệt chi trả 3.915 đối tượng được hưởng theo Quyết định 142 với số tiền 17.173.400 nghìn đồng …LLVT huyện còn tham gia ủng hộ đồng bào các vùng, miền trong cả nước bị thiên tai, lũ lụt, nạn nhân nhiễm chất độc da cam với số tiền gần 20 triệu đồng.
Với phương châm thi đua hướng về cơ sở, những năm qua, Ban CHQS huyện đã phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ với các đơn vị đóng quân trên địa bàn để tiến hành công tác dân vận, xây dựng tình đoàn kết quân dân. Các đơn vị quân đội đã đưa 600 lượt bộ đội về 6 xã: Gia Thủy, Gia Tường, Phú Sơn, Lạc Vân, Xích Thổ, Thượng Hòa khắc phục hậu quả lũ lụt với gần 10 nghìn ngày công để thu dọn vệ sinh các trường học, sửa chữa đường giao thông nông thôn, nạo vét 10,3 km kênh mương tưới tiêu. Đồng thời, thăm hỏi, tặng quà, tổ chức khám, chữa bệnh miễn phí cho hàng trăm đối tượng với trị giá gần 65 triệu đồng. Thực hiện đề án 02 của HĐND tỉnh về xóa nhà tranh vách đất, LLVT huyện, các đơn vị đóng quân trên địa bàn cũng đã cùng nhân dân cải tạo, xây mới được 28 nhà cho hộ nghèo… Thành lập 6 tổ công tác làm công tác dân vận quần chúng, tham gia xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở…
Những việc làm đó đã tô thắm thêm hình ảnh của Bộ đội Cụ Hồ. Đồng thời thắt chặt thêm mối đoàn kết quân - dân trên địa bàn đóng quân của các đơn vị quân đội.
Nguyễn Thơm