Dẫn chúng tôi tới thăm nhà lão thành cách mạng Phạm Văn Oanh là Phó chủ tịch UBND xã Nguyễn Thị Hiên. Chị cũng là một trong những cán bộ của xã trưởng thành khi còn khá trẻ. Thấy khách đến thăm và biết chúng tôi là nhà báo, cụ Oanh vui vẻ nói: Tôi thường xuyên được các đồng chí lãnh đạo xã, huyện, tỉnh quan tâm, hỏi thăm, động viên tình hình sức khỏe nên rất phấn khởi.
Và phấn khởi hơn khi đất nước ngày càng đổi thay, quê hương có nhiều đổi mới, đội ngũ cán bộ kế cận có nhiều bước trưởng thành, thật đúng "Con hơn cha là nhà có phúc"...
Trò chuyện với chúng tôi về những năm tháng tham gia cách mạng của mình, cụ xúc động nhớ lại: Dưới thời phong kiến thực dân, nhất là từ khi chiến tranh thế giới thứ 2 bùng nổ, phát xít Nhật chiếm đóng Đông Dương gây nên nạn đói năm 1945 làm chết rất nhiều người (chiếm khoảng 20% dân số của 5 thôn trong xã). Sự áp bức thống trị của thực dân Pháp, phát xít Nhật, địa chủ phong kiến làm cho nhân dân lao động vốn đã nghèo khổ càng thêm cơ cực lầm than.
Hồi đó 95% dân số trong xã mù chữ. Đói khổ đến cùng cực, người dân Khánh Thượng rất căm thù quân xâm lược và bọn tay sai. Khánh Thượng vốn là vùng quê giàu truyền thống đấu tranh ngoan cường trước giặc ngoại xâm nên tôi cũng như nhiều người dân ở đây sớm được giác ngộ lý tưởng của Đảng.
Tôi đã cùng nhân dân trong làng, xã tham gia cao trào kháng Nhật, khởi nghĩa giành chính quyền ở Đồng Phú... những năm tháng đấu tranh đó mãi là kỷ niệm khó phai mờ.
Vốn là một thanh niên nhanh nhẹn, mưu trí và kiên trung nên ông Phạm Văn Oanh nhanh chóng được tổ chức Đảng tín nhiệm và giới thiệu kết nạp. Tối ngày 23/11/1947, tại nhà đồng chí Bùi Văn Nhiếp (thôn Đồng Phú), đồng chí Nguyễn Thanh thay mặt cho Huyện ủy Yên Khánh phụ trách khu vực về tổ chức Lễ kết nạp cho 3 đồng chí đảng viên đầu tiên của xã Đồng Phú là: Đồng chí Bùi Văn Kìn, Phạm Văn Oanh, Bùi Văn Nhiếp và tuyên bố thành lập chi bộ Đảng xã Đồng Phú.
Ông Phạm Văn Oanh vinh dự được chỉ định làm Bí thư Chi bộ. "Với riêng tôi, cảm xúc khi đứng trước Đảng kỳ để tuyên thệ thật là xúc động, tự hào. Tôi nguyện mãi mãi đi theo con đường mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân đã chọn"- lão thành cách mạng Phạm Văn Oanh xúc động nói.
Trong câu chuyện với chúng tôi về những năm tháng tham gia cách mạng, cụ Oanh luôn nhắc đến những cái tên như: đồng chí Nguyễn Thanh, Bùi Văn Kìn, Bùi Văn Nhiếp... những đảng viên cộng sản kiên trung đã cùng ông xây dựng chi bộ Đảng xã Đồng Phú thuở sơ khai.
Cụ bảo: Sau khi được thành lập, tuy phải hoạt động bí mật, song việc đầu tiên của chi bộ là xác lập sự lãnh đạo toàn diện của mình đối với các hoạt động của chính quyền và các đoàn thể cứu quốc bằng cách phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng đảng viên, đưa chủ trương của chi bộ vào bàn bạc, vận động thực hiện trong từng tổ chức.
Trong đó chú trọng việc lựa chọn đối tượng quần chúng tốt, giao nhiệm vụ, thử thách để sớm có đủ điều kiện kết nạp thêm đảng viên mới, tăng cường lực lượng cho chi bộ. Chính vì thế chỉ sau 4 tháng chi bộ đã kết nạp thêm 4 đảng viên mới, từ đây công tác Đảng dần đi vào nền nếp...
Từ chỗ chỉ có 3 đảng viên khi mới thành lập, đến nay, Đảng bộ xã Khánh Thượng đã có 470 đảng viên sinh hoạt tại 21 chi bộ thôn, xóm, cơ quan xã. Trong suốt chặng đường 70 năm xây dựng và trưởng thành, Đảng bộ xã Khánh Thượng không ngừng lớn mạnh, trưởng thành về chính trị, tư tưởng và tổ chức, khẳng định vai trò hạt nhân lãnh đạo trong các phong trào thi đua yêu nước ở địa phương, nhiều năm liền đạt trong sạch, vững mạnh. Trong thành tích chung đó có sự đóng góp không nhỏ của lão thành cách mạng Phạm Văn Oanh.
Trưởng thành trong các phong trào đấu tranh cách mạng của quê hương, từ khi tham gia cách mạng, cụ Phạm Văn Oanh đã trải qua nhiều cương vị như: Bí thư Huyện ủy Yên Khánh, Chủ tịch ủy ban Hành chính huyện Kim Sơn, Phó Ty Giao thông vận tải Ninh Bình, Giám đốc Công ty đường sông Ninh Bình..., dù ở cương vị nào ông cũng luôn hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, được đồng chí, đồng nghiệp và nhân dân tin tưởng, yêu mến.
Đồng chí Nguyễn Thị Hiên, Phó Chủ tịch UBND xã Khánh Thượng cho biết: 97 tuổi đời, 70 năm tuổi Đảng, nhưng trí nhớ cụ Oanh vẫn rất tốt, cụ thường xuyên nghe đài, đọc báo để cập nhật thông tin hàng ngày.
Cụ thường nhắc nhở con cháu cũng như chúng tôi- thế hệ cán bộ lãnh đạo xã kế cận: Mỗi cán bộ, đảng viên phải là người đầy tớ thật trung thành của nhân dân. Việc gì có lợi cho dân thì nhất định phải làm.
Là cán bộ, đảng viên cần phải biết lắng nghe ý kiến của dân để từ đó đưa ra những chủ trương, Nghị quyết sát với thực tiễn… Cụ là tấm gương sáng cho thế hệ đảng viên trẻ, thanh thiếu niên hôm nay học tập, làm theo.
Cuối tháng 11 này, Đảng bộ xã Khánh Thượng tổ chức lễ kỷ niệm 70 năm thành lập và người đảng viên kiên trung Phạm Văn Oanh cũng vinh dự được nhận Huy hiệu 70 năm tuổi Đảng.
Đây cũng là sự trân trọng, đánh giá cao của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với lão thành cách mạng Phạm Văn Oanh vì những đóng góp của ông trong sự nghiệp cách mạng của Đảng, sự đổi mới của quê hương.
Bài, ảnh: Mai Lan - Thế Minh