Khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Vân Long được thành lập theo Quyết định 2888/QĐ-UB, ngày 18/12/2001 của UBND tỉnh Ninh Bình với tổng diện tích 2.736 ha, trong đó đất ngập nước chiếm 1/4 diện tích khu. Khu bảo tồn không chỉ được thiên nhiên ưu đãi về cảnh quan tuyệt đẹp giữa một vùng non nước hùng vĩ, mà nơi đây còn là vùng đất ngập nước với sự đa dạng các hệ sinh thái dưới nước và trên cạn.
Khu bảo tồn đã phát hiện35 loài thực vật thủy sinh; 10 loại thuộc 39 họ và 13 bộ các loài chim; 38 loài thuộc 16 họ... ếch nhái, bò sát; 39 loài thuộc 19 họ và 8 bộ các loài thú... Đặc biệt, trong đó có 39 loài động- thực vật được ghi trong sách Đỏ của Việt Nam và thế giới.
Cụ thể hơn, đó là Voọc mông trắng- một loại động vật đặc hữu của Việt Nam và là 25 loài linh trưởng đang bị đe dọa tuyệt chủng ở mức toàn cầu, đã và đang được Chính phủ Việt Nam, các tổ chức quốc tế cam kết bảo vệ. Hiện Khu bảo tồn đang sở hữu 2 kỷ lục của Trung tâm Sách kỷ lục Việt Nam, đó là: Nơi có số lượng cá thể Voọc mông trắng nhiều nhất, Bức tranh tự nhiên lớn nhất và Điểm đến tham quan, nghiên cứu của nhà khoa học, khách du lịch trong nước và quốc tế.
Tại lễ kỷ niệm, đại diện các sở, ngành của tỉnh, chính quyền địa phương và Hội động vật Frankfurt (CHLB Đức)nêu rõ: Để có kết quả hôm nay, đó là sự kế tục và sự nỗ lực phát huy của các thế hệ cán bộ, công chức các ban, ngành của tỉnh qua các thời kỳ. Sự nghiệp bảo vệ rừng, bảo tồn đa dạng sinh học gắn với bảo vệ môi trường sinh thái là một trong những vấn đề cấp bách trong giai đoạn phát triển kinh tế-xã hội, nhất là đối với các khu vực, các địa phương lấy du lịch là ngành kinh tế mũi nhọn. Vì vậy, vai trò của công tác bảo vệ, bảo tồn, phát huy giá trị của môi trường sinh thái đối với đời sống xã hội cần được thường xuyên, liên tục và luôn phải được các cấp, các ngành, đoàn thể cùng toàn xã hội quan tâm.
Minh Đường