Mở đầu phiên họp, Quốc hội đã nghe Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Khắc Định trình bày báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc điều chỉnh thời gian xem xét, thông qua dự án Luật Đơn vị hành chính- kinh tế đặc biệt.
Báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu rõ: Dự án Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt được Chính phủ trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 4 (tháng 10/2017); sau đó, đã được tiếp thu, chỉnh lý để trình Quốc hội tại kỳ họp này. Kết quả tổng hợp ý kiến các vị đại biểu Quốc hội phát biểu tại phiên thảo luận tại Hội trường ngày 23/5/2018 cũng như góp ý bằng văn bản về dự án Luật cho thấy đa số ý kiến tán thành sự cần thiết ban hành, phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật và cho rằng dự thảo Luật đã được tiếp thu, chỉnh lý nghiêm túc, thể chế hóa các nghị quyết của Đảng, kết luận của Bộ Chính trị, bảo đảm phù hợp với Hiến pháp. Các vị đại biểu Quốc hội đã đóng góp nhiều ý kiến tâm huyết, trách nhiệm vào các nội dung cụ thể để tiếp tục hoàn thiện dự thảo Luật.
Tuy nhiên, đây là dự án Luật mới, phức tạp, chưa có tiền lệ; nhiều quy định về cơ chế, chính sách trong dự thảo Luật mang tính đột phá cả về tổ chức bộ máy và quan điểm, định hướng phát triển trong điều kiện hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và bối cảnh tình hình quốc tế và khu vực có nhiều diễn biến phức tạp; ý kiến của đại biểu Quốc hội, các cán bộ lão thành, chuyên gia, nhà khoa học và cử tri về một số nội dung của dự án Luật còn khác nhau.
Trên cơ sở nghiêm túc tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, các tầng lớp nhân dân và cử tri, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thận trọng, cân nhắc nhiều mặt và thống nhất với Chính phủ chỉnh lý quy định của dự thảo Luật về thời hạn sử dụng đất để sản xuất, kinh doanh áp dụng theo quy định của Luật Đất đai hiện hành, không quy định trường hợp đặc biệt kéo dài đến 99 năm.
Đồng thời, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với Chính phủ trân trọng đề nghị Quốc hội cho điều chỉnh thời gian thông qua dự án Luật này từ kỳ họp thứ 5 sang kỳ họp thứ 6 (tháng 10/2018) để có thêm thời gian nghiên cứu, tiếp thu tối đa các ý kiến xác đáng của các vị đại biểu Quốc hội, các cán bộ lão thành, chuyên gia, nhà khoa học và Nhân dân, hoàn thiện dự thảo Luật, bảo đảm xây dựng thành công ba đặc khu Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc, giữ vững an ninh quốc phòng và chủ quyền quốc gia.
Sau đó các đại biểu bấm nút biểu quyết dừng thông qua Luật Đơn vị hành chính- kinh tế đặc biệt tại kỳ họp này với 423/432 đại biểu Quốc hội tham gia biểu quyết tán thành, chiếm 85,63% tổng số đại biểu Quốc hội.
Phát biểu về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết: lẽ ra theo chương trình phiên họp buổi sáng, Quốc hội thảo luận về dự án Luật Đặc xá (sửa đổi), nhưng trước ý kiến nhân dân, Quốc hội đã quyết định đưa việc điều chỉnh thời gian xem xét, thông qua dự án Luật Đơn vị hành chính- kinh tế đặc biệt để xin ý kiến các đại biểu Quốc hội, qua đó cho thấy trách nhiệm của từng đại biểu Quốc hội, cử tri khi bàn bạc, nhận xét về những vấn đề Quốc hội đang bàn. Điều đó cũng cho thấy việc Quốc hội, đại biểu Quốc hội đang bàn ở hội trường đã lan tỏa ra ngoài xã hội.
Đáng tiếc vấn đề đó đã làm cho nhân dân không hiểu đúng bản chất sự việc, có sự ngộ nhận, hiểu lầm vấn đề nên đã có hành động quá khích, gây ảnh hưởng tới trật tự, an toàn xã hội. Do đó, Quốc hội kêu gọi đồng bào và nhân dân cả nước hãy bình tĩnh, tin tưởng vào sự quyết định của Đảng, Nhà nước. Những dự án Luật mà Quốc hội đang thảo luận luôn lắng nghe ý kiến của người dân.
Cũng trong phiên họp buổi sáng, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Đặc xá (sửa đổi). Đã có 21 đại biểu phát biểu ý kiến, có 4 vị đại biểu phát biểu tranh luận. Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm đã phát biểu đã làm rõ những vấn đề đại biểu quan tâm. Qua thảo luận đa số đại biểu Quốc hội tán thành với sự cần thiết và phạm vi điều chỉnh, đối tượng điều chỉnh của dự án Luật Đặc xá (sửa đổi).
Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị mở rộng thêm phạm vi điều chỉnh của dự án luật này cho phép đặc xá đối với cả những người bị kết án nhưng được hưởng chính sách hoãn, tạm đình chỉ thi hành án phạt tù, nhưng cũng có ý kiến đề nghị cần nghiên cứu mở rộng phạm vi đối với cả đại xá. Đồng thời đề nghị làm rõ về thời điểm đặc xá, hiểu thống nhất về sự kiện trọng đại của đất nước trong dự thảo luật để bảo đảm việc áp dụng thực thi thống nhất. Ngoài ra, các đại biểu đóng góp ý kiến về quy định thời gian phải chấp hành hình phạt để được hưởng đặc xá; về trách nhiệm thi hành các khoản tiền, nghĩa vụ dân sự; về đặc xá đối với phạm nhân là người nước ngoài; về người được đặc xá trong trường hợp đặc biệt...
Buổi chiều, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục. Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ giải trình ý kiến của đại biểu Quốc hội nêu.
Mai Lan