Kỳ họp thứ ba, Quốc hội khóa XV: Đại biểu Quốc hội tỉnh tham gia thảo luận về chủ trương đầu tư các công trình giao thông

Theo đó, trong phiên thảo luận ở tổ, các đại biểu tập trung cho ý kiến về: Chủ trương đầu tư: Dự án đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội; Dự án đường vành đai 3 thành phố Hồ Chí Minh; Chủ trương đầu tư các dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng (giai đoạn 1); Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột (giai đoạn 1); Biên Hòa - Vũng Tàu (giai đoạn 1).

Thảo luận tại tổ, đại biểu Nguyễn Thành Công (Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình) cho rằng các dự án giao thông Chính phủ trình đều là các dự án cần thiết, nhằm cụ thể hóa Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội theo Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng với mục tiêu "Đến năm 2030, phấn đấu cả nước có khoảng 5.000 km đường bộ cao tốc" và "Kết nối đồng bộ hệ thống giao thông với các khu kinh tế, khu công nghiệp, cảng hàng không, cảng biển". 

Việc đầu tư phát triển hạ tầng giao thông đồng bộ sẽ làm tăng khả năng kết nối giao thông liên vùng, giao thông đô thị với các tuyến đường bộ hướng tâm, góp phần mở rộng không gian phát triển mới, giải quyết vấn đề ùn tắc, quá tải giao thông, giảm áp lực cho giao thông nội đô và các tuyến đường hiện hữu, tạo động lực và sức lan tỏa, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương nói riêng và của cả nước nói chung. 

Tuy nhiên, theo đại biểu, để hoàn thành được mục tiêu đề ra, trong thời gian tới không chỉ cần tập trung về số lượng đầu tư xây dựng các công trình trọng điểm, có sức lan tỏa mà hơn hết là phải bảo đảm về tiến độ cam kết, chất lượng công trình, dự báo và có kế hoạch, phương án, giải pháp thỏa đáng, phù hợp để giải quyết triệt để các vướng mắc, khó khăn tồn tại trong thời gian qua ảnh hưởng đến tiến độ xây dựng và hoàn thành các dự án giao thông. 

Cũng theo đại biểu, tổng vốn cần Nhà nước bố trí, phân bổ và giải ngân trong giai đoạn từ nay đến năm 2025 cho các dự án là rất lớn. Do vậy, để không gây áp lực lớn đến cân đối vốn, đại biểu đề nghị cần nghiên cứu kỹ lưỡng, có thứ tự ưu tiên triển khai các dự án, trong đó nên ưu tiên lựa chọn các dự án thực sự cần thiết, cấp bách, có sức lan tỏa, kết nối giao thông liên tỉnh, liên vùng, tạo động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội lớn, đảm bảo tính khả thi, đúng tiến độ đề ra, tránh lãng phí nguồn lực của nhà nước.

Đặc biệt, cần đặt trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam đang chịu những tác động tiêu cực từ diễn biến phức tạp, khó lường địa chính trị trên thế giới và cuộc xung đột vũ trang Nga - Ukraine. Bên cạnh đó, cần bổ sung đánh giá kỹ hơn về tác động của các dự án đến tuyến đường hiện hữu, đặc biệt là khả năng thu hồi vốn của chính dự án và các tuyến đường hiện hữu. 

Đề nghị Chính phủ giải trình chi tiết hơn phương án bố trí, phân bổ vốn ngân sách Trung ương cho từng dự án thành phần, từng địa phương; các địa phương tham gia đầu tư cần phải cam kết rõ số vốn bố trí và tiến độ. 

Để đảm bảo tiến độ triển khai, đáp ứng mục tiêu đề ra tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, đại biểu nhất trí cần có một số cơ chế đặc thù để triển khai các dự án. Tuy nhiên, cũng đề nghị Chính phủ rà soát lại, đảm bảo tính khả thi cũng như làm rõ vai trò, trách nhiệm của cơ quan đầu mối là Bộ Giao thông Vận tải, cơ chế phối hợp, chịu trách nhiệm của các địa phương khi tham gia đầu tư vào các dự án thành phần, bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ và tiến độ hoàn thành toàn tuyến.

Tham gia thảo luận tại tổ, đại biểu Mai Khanh (Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình) đề nghị cần làm rõ tính khả thi về thời gian đầu tư các dự án. Đại biểu cho rằng, việc đồng thời triển khai thực hiện nhiều dự án đường cao tốc trong cùng một thời gian, trong khi đó giá xăng dầu, giá đầu vào các nguyên vật liệu xây dựng, chi phí vận tải, logistic tăng cao; dự báo sẽ ảnh hưởng đáng kể đến tiến độ giải ngân vốn và tiến độ thi công các công trình.

Do đó, đại biểu đề nghị Chính phủ cần phải phân tích, dự báo, cân nhắc và có giải pháp cụ thể để ứng phó với tình hình hiện nay, cam kết đảm bảo tiến độ hoàn thành và chất lượng của các dự án. Các cơ quan thẩm định giá cần linh hoạt, khẩn trương, bám sát theo khung giá để cung ứng vật tư trong khi thi công, quá trình thi công bảo đảm khẩn trương, tránh tình trạng trượt giá.

Buổi chiều, Quốc hội thảo luận ở hội trường về tổng kết, đánh giá tổng thể tình hình thực hiện Nghị quyết số 66/2013/QH13 và kế hoạch triển khai dự án đường Hồ Chí Minh giai đoạn tiếp theo và biểu quyết thông qua Nghị quyết về Chương trình giám sát của Quốc hội năm 2023.

Mai Lan, CTV