Kỳ họp thứ 5, Quốc hội 14: Đoàn ĐBQH tỉnh tham gia thảo luận về dự án Luật An ninh mạng

Đã có 18 đại biểu phát biểu thảo luận và 7 đại biểu Quốc hội phát biểu tranh luận, các ý kiến rất sôi nổi, thẳng thắn. Các đại biểu cơ bản đồng tình với dự thảo luật của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cho đây là dự án luật có nội dung khó, phức tạp và cần phải được rà soát kỹ để đảm bảo tính khả thi.

Phát biểu thảo luận tại hội trường về dự án Luật an ninh mạng, đại biểu Nguyễn Phương Tuấn (Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình) đánh giá cao sự cố gắng, nỗ lực của Ban soạn thảo, cơ quan thẩm tra trong việc tiếp thu, chỉnh lý các ý kiến đóng góp của các đại biểu Quốc hội vào dự thảo Luật An ninh mạng lần này.

Tuy nhiên, theo đại biểu phạm vi điều chỉnh của dự thảo luật vẫn quá rộng, đặt ra nhiều quy định có thể không thực sự cần thiết đối với yêu cầu bảo vệ an ninh. Trong khi đó, tạo thêm gánh nặng về thủ tục hành chính và chi phí cho doanh nghiệp. Điều này được thể hiện tại Điều 17 của dự thảo luật, quy định về các hành vi vi phạm trong mạng, bao gồm cả kinh doanh đa cấp, giao dịch tài sản, huy động vốn, trò chơi cho nhận, quy đổi đầu tư ủy thác trái phép trên không gian mạng...

Góp ý về Điều 9 của dự thảo luật, đại biểu Nguyễn Phương Tuấn cho rằng: Vấn đề hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia được xem là một trong những tiêu chí, khái niệm trọng tâm nhất để xác lập đối tượng điều chỉnh và chịu tác động của luật thì vẫn chưa được làm rõ trong dự thảo luật và chưa có danh mục cụ thể đi kèm.

Điểm 3 Điều 9 dự thảo luật quy định: Thủ tướng Chính phủ ban hành hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia. Trong khi đó, Hiến pháp quy định việc hạn chế quyền của người dân, tổ chức, doanh nghiệp phải được quy định bằng luật. "Do đó, dự thảo luật cần quy định cụ thể danh mục này để từ đó, xác định rõ ràng phạm vi, đối tượng điều chỉnh, giúp cho chúng ta xác định tổ chức, cá nhân sở hữu hệ thống thông tin nào sẽ bị tác động và sẽ bị tác động như thế nào"- đại biểu đề nghị.

Đại biểu Nguyễn Phương Tuấn cũng cho rằng việc trao cho lực lượng chuyên trách an ninh mạng kiểm tra, đánh giá an ninh mạng đối với hệ thống thông tin của các cơ quan tổ chức không thuộc danh mục hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia được đề cập trong Điều 24 là chưa phù hợp. Nguy cơ bị lạm quyền, bị nhũng nhiễu của người dân, doanh nghiệp là rất cao nếu điều khoản này được áp dụng vào trong thực tế.

Đại biểu Nguyễn Thành Công (Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình) góp ý vào dự án Luật An ninh mạng. Ảnh: TTXVN

Góp ý vào dự án Luật An ninh mạng, đại biểu Nguyễn Thành Công (Đoàn ĐBQH tỉnh Ninh Bình) đề nghị nên thu hẹp hành vi, phạm vi an ninh mạng chịu sự điều chỉnh của Luật An ninh mạng được quy định tại Điều 15, 16 và 17 theo hướng chỉ tập trung phòng ngừa, xử lý thông tin có tính chất xâm phạm quốc phòng, an ninh quốc gia. Tức là chỉ giữ quy định tại khoản 1 và 2 Điều 15, không cần thiết điều chỉnh các hành vi làm nhục, vu khống, thông tin gian dối về sản phẩm trên mạng như quy định tại khoản 3 và 4 Điều 15.

Việc mở rộng phạm vi điều chỉnh với các hành vi làm nhục, vu khống, thông tin gian dối về sản phẩm trên mạng sẽ chồng lấn với phạm vi điều chỉnh của Bộ luật Hình sự năm 2015 và chỉnh sửa, bổ sung năm 2017 quy định về tội làm nhục và tội vu khống người khác ở Điều 155 và Điều 156 Bộ luật Hình sự năm 2015, tội quảng cáo gian dối và tội lừa dối khách hàng ở Điều 197 và 198 Bộ luật Hình sự năm 2015, chồng lấn với phạm vi điều chỉnh của Luật Quảng cáo năm 2012. Thêm vào đó việc mở rộng phạm vi điều chỉnh như vậy sẽ làm trách nhiệm của lực lượng chuyên trách bảo vệ an ninh mạng và các cơ quan hữu quan bị phân tán mục tiêu bảo vệ, trong bối cảnh lực lượng hoạt động này có giới hạn.

Ngoài ra, đại biểu đề nghị nên bỏ Điều 30, vì nội dung này về cơ bản đã được quy định trong Luật Trẻ em năm 2016. Điều 33 của Luật Trẻ em năm 2016 đã quy định về quyền được tiếp cận thông tin, Điều 54 Luật Trẻ em năm 2016 đã quy định về bảo vệ trẻ em trên môi trường mạng và không thực sự liên quan tới nhiều chủ đề an ninh mạng mà dự thảo luật điều chỉnh. "Việc giữ quy định tại Điều 30 sẽ tạo ra sự chồng chéo về phạm vi điều chỉnh, gây chồng lấn về thẩm quyền quản lý nhà nước giữa các bộ, ngành có liên quan đối với việc bảo vệ trẻ em trên không gian mạng"- đại biểu Nguyễn Thành Công nói.

Đại biểu đề nghị nên cân nhắc quy định về nguồn lực cơ bản bảo vệ an ninh mạng (khoản 1 Điều 32). Đồng thời đề nghị: tại khoản 1 Điều 34 việc giáo dục an ninh mạng nên chỉnh lại: "Giáo dục an ninh mạng được đưa vào môn học chính khóa về giáo dục quốc phòng, an ninh trong trường trung học phổ thông, trung cấp, cao đẳng, đại học và trường của cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị, xã hội" nhằm đảm bảo đồng bộ với quy định tại Điều 10, 11, 12 của Luật Giáo dục quốc phòng, an ninh năm 2013...

Buổi chiều, Quốc hội thảo luận ở tổ về: Dự án Luật Cảnh sát biển Việt Nam; Dự án Luật Đặc xá (sửa đổi).

Mai Lan